Olumlu Anne-Baba Tutumu İçin Öneriler
Çocuklarını şikayet eden
anneler-babalar. Ne ekiyorsanız
onu biçiyorsunuz. AÇIKLAMASI
ŞUDUR: Bu çocukları siz
yetiştiriyorsunuz. Çocuklarınızın
davranışları sizin ebeveynlik
rolünüzün yansımalarından
ibarettir. Ailenin dışındakilerini
değil öncelikle kendinizi
sorgulayın. Ailenin dışındakilerini
değil öncelikle kendinizi
değiştirmek için uğraşın..!
• Çocuğunuz sizin
sınırlarınız olduğunu mutlaka
bilmelidir. Bunu ona öğretecek
kişiler anne ve babadır. Çocuk her
şeyi her zaman istemeyeceğini ve
elde edemeyeceğini bilmelidir.
İsteklerinin yerine gelmesi için
ağladığında, bağırdığında, küfür
ettiğinde ve çevresine fiziksel
olarak zarar verdiğinde kesinlikle
isteklerini yerine getirmeyin,
çocuğunuz yanınızda yokmuş gibi
davranın, ona hiç bakmayın… Bu
iradeyi dışarda olsanız bile
mutlaka her zaman gösterin.
Demokratik bir şekilde
bağırmadan, küfretmeden
konuşursa “siz uygun görürseniz”
istediklerini yapacağınız
karşılıklı konuşmaya çalışın.
Çocuklar sevdikleri konularda
görüşlerini açıklamayı çok
severler. Onunla ilgisini çeken
konularda konuşun. Evet, himhim
gibi onay cümleleri ve başınızı
(evet anlamında) sallayarak onu
dinlediğinizi gösterin.
• Akşam yemek yerken (ya
da salonda otururken) günün nasıl
geçti, bugün okulda neler yaptın
gibi cümleler ile çocuğunuzu
konuşmaya davet edin. Yemeğini
aksatmadan onunla konuşun. Onu
dinlediğinizi gösterin. O
konuşurken himhim evet gibi
cümleler ile onu onaylayın.
• Haftada en az 2-3 defa
hadi sevgi yumağı olalım deyip,
anne-baba ve çocuklar birbirinize
hep birlikte bir müddet sarılın ve
sırayla birbirinizi öpün.
• Her sabah ve akşam
evden çıkarken ve eve
döndüğünüzde çocuğunuza
sarılın ve onu öpün. Merhaba, iyi
akşamlar, güle güle gibi cümleler
ile ona mutlaka seslenin. Onunda
bu şekilde tepkiler vermesini
destekleyin.
• Haftada en az 3-4 defa
onunla birlikte oyun oynayalım.
Oyun oynarken oyun kurallarını
onun anlayabileceği sözlerle sade
ve basit bir şekilde anlatalım.
Oyunda her zaman yenmenin
mümkün olmadığını zaman zaman
kaybedebileceğini belirtelim. Her
zaman onun kazanmasına imkân
sağlamayalım. Zaman zaman onu
oyunda yenin. Böylece her zaman
yenmenin mümkün olmadığını
anlayacaktır.
• Banyo, tuvalet, yatak odası
ve mutfakta oynamasına kesinlikle
müsade etmeyin. Ev eşyalarına
zarar vermediği sürece evin diğer
odalarında oyun oynamasına
müsade edin. Ev eşyalarına zarar
vermediği sürece ev eşyaları ile
oynamasına izin verin.
Oyuncaklarını kendisi getirmeli ve
kendisi kaldırmalıdır. Hiç bir
zaman onun yerine getirmeyin ve
kaldırmayın. Ev eşyaları ile
oynadığında iki kuralı göz önünde
bulundurun: birincisi eşyalara
zarar vermemeli, ikincisi oyun
bittikten sonra eşyaları aldığı yere
koymalıdır.
• Akşam yemeğinden sonra
her gün mutlaka bir çay saatiniz
(en az 30 dakika) olsun. Bu aile
etkinliğinde mutlaka çocuklarınız
da olmalıdır. Herkes çay içmek
zorunda değil. Çocuklarınız farklı
şeyler içebilirler. Önemli olan
ailenin bir araya gelmesidir.
Birbirinizle konuşun, konuşanın
gözlerine bakın, başınızla onu
onaylayın. Ailenizdeki her bireyi
önemsediğinizi gösterin ve bunu
hissettirin.
• Çocuklarınızla ve eşinizle
iletişimde SEVGİ dilini ve
davranışını ön plana çıkartın.
Sevgi dili ve davranışı aile
sorunlarının en etkili ilacıdır. Her
sabah evden çıkarken (siz veya
çocuğunuz) ve akşam eve
geldiğinizde (siz veya çocuğunuz)
mutlaka çocuklarınıza ve eşinize
sarılın ve onları öpün. Güle güle,
görüşürüz, hoşgeldin vb.
kelimeler söyleyerek sarılın.
• Hiç bir şekilde çift olarak
aranızdaki sorunları çocuklarınıza
yansıtmayın. Çift sorunlarınıza
çocuklarınızı dahil etmeyin.
Eşinizle yaşadığınız sorunlarda
çocuklarınızı kendi tarafınıza
(safınıza) çekmeye çalışmayın.
• Çocuklarınızın yanında
basit aile sorunlarınız hakkında
eşinizle demokratik bir şekil de
konuşabilirsiniz (Bağırmadan,
suçlamadan, küfür ve hakaret
etmeden, birbirinizin konuşmasını
bölmeden normal bir ses tonu ile
konuşabilirsiniz ). Bu şekilde
konuştuğunuz da aynı zamanda
çocuklarınıza olumlu rol modeli
olursunuz. Ciddi aile sorunlarınızı
çocuklarınızın yanında kesinlikle
konuşmayın ve tartışmayın. Bu
konuşmaları çocuklarınızın
olmadığı ortamlarda baş başa
yapın.
• Çocuğunuza şaka ile de
olsa tekme veya tokat vurmayın,
vurarak veya sert davranarak
çocuğunuzu sevmeyin. Çocuk
şaka ile gerçeği ayırt edemez.
Sizden öğrendiğini size,
kardeşlerine ve arkadaşlarına
uygular.
• Anne-Baba olarak
çocuklarınızla olan iletişimde
ortak dil kullanın. İyi ve kötü polis
rolüne girmeyin. Birlikte
belirlediğiniz kurallara uyun. Lakin
çocuğunuzu kurallar içerisinde
boğmayın. Sürekli kural
koymaktan kaçının.
• Çocuklarınıza dayak
atmayın, bağırmayın, onlara
hakaret etmeyin ve küfretmeyin,
yaşadıklarınızdan ya da başınıza
gelenlerden dolayı onları
suçlamayın, onlara laf vurmayın,
imalı konuşmalar yapmayın, ne
olursa olsun onlara KÜSMEYİN.
Yaşadığınız sorunlarda onunla
karşılıklı konuşun ve kendisini
ifade etmesine mutlaka imkan
verin. Bunları yaptığınızda ve/veya
yapmaya devam ettiğinizde
çocuğunuzu kendinizden her gün
biraz daha uzaklaştıracak ve aynı
zamanda ona OLUMSUZ ROL
MODELİ olacaksınız. Bu şekilde
davranmaya devam ettiğinizde
hırçın, agresif, huysuz ve inat bir
çocuğunuz olacaktır.
• Ne olursa olsun, ne
yaşanırsa yaşansın çocuklarınızı
kendi akranlarıyla, akraba ve
komşularınızın çocuklarıyla, kendi
sınıf arkadaşlarıyla kıyaslamayın,
onları örnek göstermeyin. Bu
çocuğunuzun sizden
uzaklaşmasını tetikleyerek ve size
öfke duymasına sebep olacaktır.
Bu şekilde aynı zamanda
OLUMSUZ ROL MODELİ
olursunuz. Çocuklarınızı başka
çocuklar ile kıyaslarsanız,
çocuklarınız da sizi başka annebabalar
ile kıyaslayacaktır.
• Çocuklarınızın her istediği
şeyi yerine getirmeyin. Her
istediği şeyi yapmanız ilerde
doyumsuz olmasına sebep
olacaktır. İsteklerini yerine
getirmediğiniz zaman, ne için
getirmediğinizi onun yaş
seviyesine uygun olarak açıklayın.
• Çocuklarınız arasında
hakem olmayın. Birini haklı, birini
haksız olduğunu söylemeyin.
Çocuklarınızın arasında bir sorun
yaşandığında ikisi ile birlikte
konuşun. Davranışlarının yanlış
taraflarını onların anlayabileceği
dilde anlatın. Kardeşlerin kavga
yapmaması gerektiğini, konuşarak
anlaşabileceklerini vurgulayın.
• Çocuk bu deyip
çocuklarınızın yapması
gerekenleri onun yerine
yapmayın. Çocuğunuza neyi nasıl
yapacağını öğretin. Zaman zaman
ona sorumluluklarını anlatın. Ona
davranışlarınızla olumlu rol modeli
olun. Onun için balık tutmayın,
ona balığı nasıl tutacağını öğretin.
• Küçük miktarlarda para
vererek, küçük miktarlarda kendi
başına alış veriş yapmasını
sağlayın. Öncelikle aile
alışverişleri ile başlayabilirsiniz. Bir
miktar para verip kendi alışverişini
yapmasını ve sonrada kasada
ödeme yapıp poşete koymasını
teşvik edin ama siz kesinlikle
yardım etmeyin. En azından kendi
ihtiyaçlarını kendisinin almasını
sağlayın.
• Tv, bilgisayar, tablet ve
akıllı telefonda her filmi, videoyu
ve çizgi filmi izlemesine kesinlikle
müsade etmeyin. Ölüm
sahnelerinin olduğu, şiddet, korku
ve argo içeren filmleri izlemesine
müsade etmeyin. Çocuklarınızın
yanında sizde bu tür filmleri ve
videoları izlemeyin. Birlikte video
veya film izleyeceğiniz zaman
çocuklarınızın yaşını göz önünde
bulundurup tercih yapın. Evinizde
çocuklarınızın kullandığı internette
mutlaka ebeveyn koruması
(filtresi) getirin.
• Çocuğunuzun
arkadaşlarının evinize gelip,
çocuğunuzla birlikte 1-2 saat
oyun oynamalarına imkân verin ve
oyun oynamalarını teşvik edin.
• Haftada EN AZ bir defa
ailece dışarda yaptığınız bir
etkinliğiniz mutlaka olmalıdır.
• Çocuğunuzun sağlıklı bir
şekilde yaşına uygun gelişiminin
devam etmesini istiyor ve sosyal
bir birey olmasını istiyorsanız onu
mutlaka İVEDİ kreşe gönderin.
• Sevgili anneler-babalar
çocuklarınız büyürken ne
ekerseniz onu biçersiniz…
Çocuklarınızı siz yetiştiriyorsunuz.
Çocuklarınızın davranışları sizin
ebeveynlik rolünüzün
yansımalarından ibarettir.
Çocuklarınızda davranış
problemleri gördüğünüzde,
ailenizin dışındakilerini değil
öncelikle kendinizi sorgulayın.
Ailenin dışındakilerini değil
öncelikle kendinizi değiştirmek
için uğraşın..!
• Çocuklarınız ile aynı
yatakta uyumayın. Bu
çocuğunuzun size bağımlı bir
şekilde büyümesine sebep verir.
Çocuğa oda yapma imkanınız
yoksa bile en azından yatağı ayrı
olmalıdır. Zaman zaman uyuması
için yanına 10-15 dakikalığına
uzanabilirsiniz. Ama onunla
birlikte uyumayın.
• Çocuğunuzun TV, tablet,
telefon gibi dijital materyalleri
kullanmasına sınırlı olarak
müsaade etmelisiniz. Okul
olmadığı zamanlarda bütün dijital
materyallerle toplam en fazla 1,5
saat (sabahtan öğlene kadar 30
dakika, öğlenden akşama kadar
30 dakika, akşamdan yatana
kadar 30 dakika) zaman
geçirmesine müsade edin. Okul
olduğu zamanlarda ise 1 saat
(öğlenden akşama kadar 30
dakika, akşamdan yatana kadar
30 dakika) olarak müsadere
etmelisiniz.
