Hapishanelerdeki doluluk alarm veriyor, genel af beklentisi yükseliyor…
Koronavirüs salgını nedeniyle açık cezaevlerindeki mahkumların 2 yılda 12 kez uzatılan izinleri artık yenilenmeyecek.
31 Mayıs 2022 tarihinden itibaren açık cezaevi izinleri sona erecek mahkumlara hapishanelere dönmeleri için tebligat gönderilecek, dönmeyenler ise firari sayılacak.
Ancak Kovid izinlerinin sona ermesiyle yatak kapasitesinin yetersiz kalma riski bulunuyor.
Kapasite 275 bin 843, toplam tutuklu ve hükümlü 314 bin 502
Adalet Bakanlığı’na bağlı Ceza ve Tevkifevleri (CTE) Genel Müdürlüğü’nün 5 Mayıs 2022 tarihinde güncellediği verilere göre Türkiye’de 269 kapalı ceza infaz kurumu, 86 müstakil açık ceza infaz kurumu, 4 çocuk eğitimevi, 10 kadın kapalı, 7 kadın açık ve 8 çocuk kapalı ceza infaz kurumu olmak üzere toplam 384 ceza infaz kurumu var.
Bu kurumların toplam kapasitesi 275 bin 843 kişi. Oysa Türkiye’deki tutuklu ve hükümlü sayısına ilişkin veriler, mevcut kapasitenin üzerine çıkıldığını gösteriyor.
Öyle ki Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü verilerine göre Türkiye’de -Kovid-19 iznine ayrılan hükümlüler dahil- 314 bin 502 tutuklu ve hükümlü var.
Bu kişilerin 96 bin 718’i açık ceza infaz kurumunda, 217 bin 784’ü ise kapalı ceza infaz kurumlarında bulunuyor.
Görsel: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü
275 bin 965’i hükümlü, 38 bin 537’si tutuklu
Yine Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü verilerine göre infaz kurumlarında kalanların dağılımı ise şu şekilde:
Hükümlü sayısı 275 bin 965. Bu kişilerin 264 bin 935’ini erkekler, 10 bin 360’ını kadınlar, 670’ini ise çocuklar oluşturuyor.
Tutukluların toplam sayısı ise 38 bin 537. Tutukluların 35 bin 318’i erkeklerden, bin 813’ü kadınlardan oluşurken, bin 406’sı çocuk.
Görsel: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü
Hapishanelerdekilerin yüzde 96’sı erkek
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Kasım 2021 tarihli açıklamasına göre ise cezaevlerinde 266 bin 831 tutuklu ve hükümlü bulunuyordu.
Cezaevindekilerin yüzde 84,3’ünü hükümlüler, yüzde 15,7’sini de tutuklular oluşturdu.
Ceza infaz kurumu nüfusunun yüzde 96’sı erkekler, yüzde 4’ü ise kadınlardan meydana geldi.
Hükümlü ve tutuklu sayısı (2011-2020) / Görsel: TÜİK
Suç yılı 2019
Ülkede hapishane nüfusundaki artış ise alarm veriyor. TÜİK verilerine göre özellikle 2019’da toplam tutuklu ve hükümlü sayısı adeta tavan yaptı.
Sayı 2020 yılında düşse de istisnai bir durum söz konusuydu. Düşüşte, Kovid salgını nedeniyle açık cezaevinde kalan denetimli serbestlik kapsamındaki hükümlülerin izne çıkarılması ve infaz paketinde yapılan düzenlemeyle 90 bin kişiye tahliye yolunun açılması etkili oldu.
Görsel: TÜİK
Avrupa Konseyi Raporu: Türkiye en fazla mahkum bulunan 2. ülke
Avrupa Konseyi’nin çalışması da Türkiye’deki hapishane nüfusunun yüksekliğini gözler önüne serdi.
Lozan Üniversitesi’nin Avrupa Konseyi için yürüttüğü SPACE 1 adlı çalışmada yer alan “2020 Ceza İstatistikleri” raporuna göre Rusya 478 bin 714 mahkumla en fazla mahkum bulunan ülke olurken, onu 272 bin 115 mahkumla Türkiye izledi.
Türkiye, Avrupa Konseyi’nin 47 üyesi arasında, her 100 bin kişiye düşen tutuklu ve hükümlü sayısında ise ilk sırada yer aldı.
Genel af çıkar mı?
Tutuklu ve hükümlü sayısı arttıkça hükümet düğmeye bastı.
Ülkede son 16 yılda 227 cezaevi açılıp kapasite 275 bine yükseltildi ancak sorun kaynağında çözülmediği için sonuç alınamadı.
Cezaevleri dolup taşarken, siyaset mekanizmasının nasıl bir yol izleyeceği tartışılıyor.
2023 seçimleri öncesi genel bir affın söz konusu olup olmayacağı da merak konusu.
