Kütüb-i Sitte hadisleri-5

HAYIZ VE HAYIZLIYLA İLGİLİ HÜKÜMLER

3795 – Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: “Yahudilerin şöyle bir adeti vardı: İçlerinde bir kadın âdet görmeye başlayınca, onunla beraber yiyip içmezler, evlerde beraber oturup kalkmazlardı. Bu durumu Ashab radıyallahu anhüm Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a sordular. bunun üzerine Cenab-ı Hak şu ayeti inzal buyurdu. (Mealen): “Ey Muhammed! Sana kadınların aybaşı halinden sorarlar. De ki: “O bir ezadır. Aybaşı halinde iken kadınlardan uzak kalın. Temizlenmelerine kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri zaman Allah’ın size buyurduğu yoldan yaklaşın…” (Bakara 222) ayeti üzerine Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: “Kadınlarınızla nikah (zevciyat muamelesi) dışında her şeyi yapın!” buyurdu. bu ruhsat yahudilere ulaşınca: “Bu adam ne yapmak istiyor? Bize muhalefet etmediği bir şey bırakmadı!” dediler. (Bu sözü işiten) Üseyd İbnu Hudayr ve Abbâd İbnu Bişr radıyallahu anhüma gelerek: “Ey Allah’ın Resulü! yahudiler şöyle şöyle söylüyorlar” diye haber verdiler. “Biz kadınlarla beraber oturup kalkmıyacak mıyız?” dediler. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın rengi öylesine değişti ki, biz onlara kızdığını zannettik. Onlar da hemen çıkıp gittiler. Derken onlar yolda Resûlullah’a gönderilen hediye sütle karşılaştılar. Resûlullah o sütü hemen bunların peşisıra içmeleri için gönderdi. Böylece anladılar ki, Aleyhissalatu vesselam kendilerine gücenmemiştir.”

Müslim, Hayız 16, (302); Ebu Davud, Nikah 47, (2165); Tirmizi, Tefsir, Bakara, (2981); Nesai, Taharet 181, (1, 152).

3796 – Hz. Ebu Hüreyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “kim hayızlının fercine veya bir kadının dübürüne (arka uzvuna) temas ederse veya kâhine uğrarsa Muhammed’e indirilenden teberri etmiş (yüz çevirmiş) olur.”

Tirmizi, Taharet 102, (135); İbnu Mace, Taharet 122, (639).

3797 – Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: “Bizden biri hayızlı olur, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm da onunla mübaşeret etmek dilerse, ona hayız olur olmaz izarını bağlamasını emreder, sonra mubaşeret ederdi. Sizden hanginiz, nefsine, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın nefsine hakim olduğu kadar hakim olur?”

Ebu Davud’un bir rivayetinde, “fevr” (evvelinde -ki “hayz olur olmaz” diye karşıladık-) yerine “fevh” denilmiştir (ki bu da “çoğunda” ve “evvelinde” manasına gelir.)

3798 – Nesai’nin Cümay’ İbnü Ümayr’dan kaydettiği bir rivayette şöyle denmiştir: “Ben, annem ve teyzemle birlikte Hz. Aişe radıyallahu anha’nın yanına girdim. Onlar Hz. Aişe’ye: “Hayızlı iken, sizlerle Aleyhissalatu vesselam ne şekilde mübaşerette bulunurdu?” diye sordular. Aişe validemiz:

“Hayız olduğumuz zaman bize, geniş bir izar giymemizi emreder, sonra sine ve göğsümüze iltizamda (temasta) bulunurdu.”

3799 – Muvatta’nın rivayetinde şöyledir: “Ubeydullah İbnu Abdillah İbni Ömer radıyallahu anhüma, Hz. Aişe’ye göndererek -kişi, hayızlı olan hanımıyla mubaşerette bulunabilir mi?- diye sordurdu. Hz. Aişe radıyallahu anha: “Kadının alt kısmınna izarını bağlatsın sonra onunla mubâşerette bulunsun” cevabını verdi.”

3800 – Ebu Davud ve Nesai’nin bir rivayetinde şöyle denmektedir: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm zevcelerinden bir kadınla hayızlı olduğu halde mubaşeret ederdi. Yeter ki, uyluklarının ortasına kadar izarı uzanmış olsun veya dizleri örtülü bulunsun.”

Buhari, Hayz 5; Müslim, Hayz 1, 4, (293, 295); Muvatta, Taharet 95, (1, 58); Ebu Davud Taharet 107, (267, 268, 273); Tirmizi, Taharet 99, (132); Nesai, Hayz 12, 13, (1, 189).

3801 – Zeyd İbnu Eslem radıyallahu anh anlatıyor: “Bir adam, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a sordu: “(Ey Allah’ın Resulü!) Hanımım hayızlı iken bana helal olan nedir?” Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: “Üzerine izarını bağlasın, yukarısına istediğinde serbestsin.”

Muvatta, Taharet 93, (1, 57).

3802 – Hz. Mu’âz radıyallahu anh anlatıyor: “Ey Allah’ın Resûlü! dedim, hanımım hayızlı iken bana helal olan nedir?” “İzar’ın yukarısı, ancak bundan da sakınsan daha iyi olur!” buyurdular.”

Rezin tahric etti. Ebu Davud, Taharet 83, (212, 213).

3803 – İkrime, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın zevcelerinden birinden naklen anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, hayızlı hanımlarıyla bir mübaşerette bulunmak dileyince hanımının ferci üzerine bir şey örterdi..”

Ebu Davud, Taharet 107, (272).

3804 – İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Kişi, hayızlı karısıyla cinsi münasebette bulunursa (hatasına kefâret olarak) yarım dinar tasadduk etsin.”

3805 – Bir rivayette ise şöyle denmiştir: “Kişi hayızlı hanımına, hayız halinin başlangıcında, kan kırmızı renkte iken temas ederse bir dinar tasadduk etsin. Kanın kesilmeye yüz tutup akıntının sarardığı zaman temas eden, yarım dinar tasadduk etsin.”

Tirmizi der ki: “Bu hadis İbnu Abbas radıyallahu anhüma’dan mevkuf (kendi sözü) olarak da rivayet edilmiştir.”

3806 – Ebu Davud’un bir rivayetinde hayızlı karısına temas eden kimse hakkında Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın: “Bir veya yarım dinar tasadduk etsin” dediği kaydedilmiştir.

Ebu Davud der ki: “Bu rivayet (yani İbnu Abbas’ın “bir veya yarım…” diyerek yaptığı rivayet) sahihtir, (diğer “…yarım dinar…” diyen rivayet bu kadar kavi değildir.)”

3807 – Bir rivayette şöyle denmiştir: “Kişi hanımına kanama halinde temasta bulunmuşsa bir dinar, kanın kesilme halinde temas etmişse yarım dinar tasadduk eder.”

Tirmizi, Taharet 103, (136, 137); Ebu Davud, Taharet 106, (264, 265, 266); Nesai, Taharet 182, (1, 153); İbnu Mace, Taharet 123, (640).

3808 – Hz. Aişe radıyallahu anha “Ben hayızlı iken Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın başını yıkardım” demiştir.

Buhari, Hayz 2, İ’tikaf 2, 3, 4, 19, Libas 76; Müslim, Hayz 10, (297); Muvatta, Taharet 102, (1, 60); Ebu Davud, Savm 79, (2467, 2468, 2469); Tirmizi, Savm 80, (804); Nesai, Hayz 20, (1, 193).

3809 – Yine Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, ben hayızlı iken kucağıma yaslanır ve Kur’an okurdu.”

Buhari, Hayz 13, Tevhid 52; Ebu Davud, Taharet 103, (260); Nesai, Hayz 16, (1, 191).

3810 – Yine Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, (bir gün) bana (kendisi mescidde iken) “Humre’yi bana getiriver!” buyurdular.

“Hayızlıyım” diye cevap verdim.

“Senin hayızın elinde değil ki!’ dediler.”

Müslim, Hayz 11, (298); Ebu Davud, Taharet 104, (261); Tirmizi, Taharet 101, (134); Nesai, Hayz 18, (1, 192).

3811 – Hz. Meymune radıyallahu anha anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bizden biri hayızlı olduğu halde onun kucağına başını koyar, Kur’an okurdu. Bizden birimiz hayızlı iken Resûlullah’ın humrasını mescide taşır ve yayardı.”

Nesai, Hayz 19, (1, 192).

3812 – İbnu Ömer radıyallahu anhüma’dan rivayete göre, “cariyeleri hayızlı oldukları halde ayaklarını yıkarlar, humrasını kendisine verirlerdi.”

Muvatta, Taharet 88, (1, 52).

3813 – Ümmü Seleme radıyallahu anha anlatıyor: “Ben, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte kadife bir örtünün altında yatıyordum. Ay halimin başladığını farkettim. Hemen örtünün altından kayıp hayız elbisemi bulup giyindim. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: “Hayız mı oldun?” buyurdular. “Evet!” dedim. Beni yanına çağırdı. Örtünün altında beraber yattık.”

Buhari, Hayz 4, 21, 22, Savm 24; Müslim, Hayz 5, 296; Nesai, Taharet 179, (1, 149, 150)

3814 – Umâre İbnu Gurâb’ın anlattığına göre, bir halası kendisine Hz. Aişe radıyallahu anha’dan şöyle sorduğunu anlatmıştır: “Birimiz hayız olduğumuz zaman kocamızla ayrı yatmamız mümkün değil, tek yatağımız var.”

Hz. Aişe şu cevabı vermiştir: “Ben sana Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın yaptığını anlatayım: “Bir gece eve girdi. Ben o sırada ay hali görüyordum. Mescidine geçti. -Ebu Davud der ki: “Bundan maksad evindeki namazgâhıdır.- (Orada namaz kıldı), fakat bir türlü ayrılmadı. Derken benim gözlerim kapanmış, soğuk da onu üşütmüş. Gelip “Bana yaklaş!” dedi. Ben de: “Hayızlıyım!” dedim. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm: “Öyle de olsa! Uyluklarını aç!” dedi. Uyluklarımı açtım. Göğüs ve yanağını uyluklarımın üzerine koydu. Ben de üzerine eğildim. Isınıp uyuyuncaya kadar böyle durduk.”

Ebu Davud, Taharet 107, (270).

3815 – Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: “Ben hayızlı iken su içer, sonra kabı Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a verirdim. O da ağzını, ağzımın değdiği yere koyardı.”

3816 – Ebu Davud ve Nesai’de de şu rivayet gelmiştir: “Ben ay halinde iken etli kemiği dişleyerek yer, sonra da Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a uzatırdım. O da ağzını, tam ağzımı koymuş bulunduğum yere koyar(ak yer)di.”

3817 – Nesai’nin bir diğer rivayeti şöyle: “Şureyh İbnu Hani, Hz. Aişe radıyallahu anha’ya: “Bir kadın hayızlı iken kocası ile birlikte yemek yer mi?” diye sordu. Hz. Aişe “Evet dedi, benim kanamam varken Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm beni çağırırdı, ben de onunla birlikte yerdim. (Bu sırada) etli kemiği alır, (bana uzatır, önce benim başlamam için) bana yemin verirdi. Ben de onu alır ve bir miktar dişler (sonra Resûlullah’a uzatırdım). O da ağzını, kemikte tam benim ağzımı koyduğum yere koyar(ak yemeye başlar)dı. İçecek bir şey istediği olur, getirince ondan önce benim içmem için bana yemin verirdi, bunun üzerine ben de kabı alır bir miktar içer, sonra bırakırdım. Bu sefer onu Aleyhissalatu vesselam alır, kabın tam benim ağzımı koyduğum yerine ağzını koyarak içerdi.”

Müslim, Hayz 14, (300); Ebu Davud, Taharet 103, (259); Nesai, Taharet 177, (1, 148).

3818 – Abdullah İbnu Sa’d el-Ensari radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a hayızlı kadınlarla beraber yemek hususunda sordum. “Onunla beraber yiyin!” buyurdular.”

Tirmizi, Taharet 100, (133).

3819 – Hz. Aişe radıyallahu anha’nın anlattığına göre, bir kadın kendisine: “Temizlendiğimiz zaman kıldığımız mutad namaz bize yeter mi (hayızlı iken kılamadıklarımızın kazası gerekir mi?)” diye sormuş, o da şu cevabı vermiştir:

“Sen Harûriyye (Hârici)misin? Biz Resûlullah aleyhissalatu vesselam’la beraberken ay hali gördüğümüzde, tutamadığımız oruçları kaza etmemizi söylerdi, fakat namazların kazasını söylemezdi.”

Buhari, Hayız 20; Müslim, Hayız 67, (335); Ebu Davud, Taharet 105, (262, 263); Tirmizi, Taharet 97, (130); Savm 68, (787); Nesai, Hayz 17, (1, 191, 192), Savm 64, (4, 191).

3820 – İsmi Müssetü’l-Ezdiyye olan Ümmü Büsse anlatıyor: “Hacc yapmıştım. Hacc sırasında Ümmü Seleme radıyallahu anha’ya uğradım. Kendisine, “Ey mü’minlerin annesi, Semüre İbnu Cündüb radıyallahu anh, kadınlara, hayız sırasında kılınmayan namazların kazasını emrediyor (ne dersiniz)?” diye sordum, şu cevabı verdi: “Hayır, kaza etmezler. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın kadınlarından biri, nifas sebebiyle kırk gece (namaz kılmadan) dururdu da, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm nifas namazını kaza etmesini emretmezdi.”

Ebu Davud, Taharet 121, (312).

3821 – Hz. Aişe radıyallahu anha, kanama gören hamile kadın hakkında şunu söylemiştir: “Böyle bir kadın namazı bırakır.”

Muvatta, Taharet 100, (1, 60). İmam Malik bu rivayeti belağ (senetsiz) olarak kaydetmiştir.

3822 – İbnu Ömer radıyallahu anhüma: “Ne hayızlı kadın ne de cünüp kimse Kur’an’dan hiçbir şey okuyamaz” buyurdu.

Tirmizi, Taharet 98, (131).

İSTİHÂZE VE NİFAS HAKKINDA

3823 – Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: “Ümmü Habibe bintu Cahş radıyallahu anha tam yedi yıl boyu istihaze kanı gördü. Ne yapacağı hususunda Resûlullah’a sordu. Aleyhissalatu vesselam yıkanmasını emretti ve “Bu damar (kanıdır)” dedi. Ümmü Habibe her namazda yıkanırdı.”

3824 – Müslim’in bir rivayeti şöyledir: “Ümmü Habibe radıyallahu anha -ki Abdurrahman İbnu Avf’ın nikahı altında idi- Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a kanamasından şikayet etti. Ona şu tavsiyede bulundu: “Hayız (müddetin normalde ne kadar devam ediyor ve) seni bekletiyor idiyse o müddetçe bekle, sonra yıkan!” Ümmü Habibe her namazda yıkanırdı.”

3825 – Müslim’in bir diğer rivayetinde şöyle gelmiştir: “Hz. Aişe dedi ki: “Ümmü Habibe, kız kardeşi Zeyneb Bintu Cahş’ın hücresinde bir leğenin içinde yıkanırdı. Kanın kızıllığı (bazan) suya galebe çalardı.”

3826 – Nesai’nin rivayeti şöyledir: “Ümmü Habibe müstehaze idi (devamlı kanaması olurdu), hiç temiz olmazdı. Durumu Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a söylenmişti. Şöyle buyurdular: “Bu, hayız değildir, rahimin bir rahatsızlığıdır. Normal zamanda hayız kanının geldiği kirlilik müddetine baksın. (Her ay) o müddet boyunca namazını terketsin. Sonra bu müddet çıkınca her namaz vaktinde yıkansın.”

3827 – Nesai’nin bir diğer rivayeti şöyle: “Ümmü Habibe radıyallahu anha’ya Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, (Her ayda) hayız olup kirli bulunduğu kadar namazı terketmesini, sonra yıkanıp namazını kılmasını emretti. O, her namaz vaktinde yıkanırdı.”

Buhari, Hayz 26; Müslim, Hayz 64, 66, (334); Ebu Davud, Taharet 111, (288 – 291); Tirmizi, Taharet 96, (129); Nesai, Hayz 2, 3, 4, (1, 181, 182).

3828 – Hamne Bintu Cahş radıyallahu anha anlatıyor: “Ben, kızkardeşim Zeyneb Bintu Cahş radıyallahu anha’nın yanındaydım, istihaze kanamam vardı. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a:

“Ey Allah’ın Resulü! Ben çok şiddetli şekilde istihaze kanamasına maruzum, bu hususta ne tavsiye edersiniz? Bu hal benim namaz ve orucuma mani oluyor?” dedim. Bana:

“Sana pamuğu vasfeyliyeyim: O, kanı gidericidir (fercine pamuk koy)” buyurdular. Ben:

“Ama akıntı pamuğun mani olacağı miktardan çok fazla!” dedim. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:

“Öyleyse bez kullan!” buyurdular. Ben:

“Akıntı bezin durduracağı miktardan da fazla! Şarıl şarıl akıyor” dedim. Bunun üzerine Aleyhissalatu vesselam dedi ki:

“Sana iki şey söyleyeceğim, hangisini yaparsan, diğerinin de yerine geçer. İkisini de yapabilecek durumdaysan birini seçmek sana ait, dilediğini seç! Bu kanama, şeytanın tekmelerinden bir tekme(si yani zarar vermesi)dir. Sen kendini Allah’ın ilminde altı yedi gün hayızlı bil (orucu ve namazı terket). Sonra yıkan ve kendini hayızdan temizlenmiş bil ve yirmiüç veya yirmidört gece ve gündüz namaz kıl, (bu esnada farz veya nafile) oruç tut. Bu, Sana yeterlidir. Kadınların her ay hayız görmeleri, hayızlı ve temizlik günlerinin olması gibi, bu şekilde senin de hayız ve temizlik günlerin olacak. (Bu, sana söyleyeceğim iki şeyden birincisidir. İkinci hususa gelince, o da şudur): Eğer öğleyi te’hir ve ikindiyi de ta’cil edip, ikisi için gusletmeye gücün yeterse öğle ile ikindiyi birleştir. Keza akşamı geciktirip yatsıyı tacil etmek, sonra da gusletmek suretiyle de bu iki namazı birleştir. Sabah için de ayrıca guslet. Bu şekle gücün yeterse orucunu da böylece tutarsın.”

Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, (birini seçmede beni muhayyer bıraktığı bu iki tarzı zikrettikten sonra ilaveten dedi ki: “Bu, (ikincisi, zikrettiğim) tarzın, benim daha çok hoşuma gidenidir.”

Ravilerden biri dedi ki: “Hamne radıyallahu anha dedi ki: “Bu, iki tarzdan benim daha çok hoşuma gidenidir. Ravi böylece, bu sözün Resûlullah’a ait olmayıp Hamne’ye ait olduğunu ifade etmiş oldu.”

Ebu Davud, Taharet 1100, (287); Tirmizi, Taharet 95, (125).

3829 – Esma Bintu Umeys radıyallahu anha anlatıyor: “Ey Allah’ın Resulü! dedim. Fatıma Bintu Ebi Hubeyş, şu şu kadar zamandan beri kanama geçiriyor, namazı bıraktı!” (Bu sözün üzerine Aleyhissalatu vesselam):

“Sübhanallah! (hiç namaz bırakılır mı?) Bu şeytandan (biir oyun. Kapılmamalıydı. Söyleyin ona), bir leğene (su koyup içine) otursun. Eğer suyun üstünde (kanamadan hasıl olan) bir sarılık görürse, öğle ve ikindi için tek bir gusül yapsın; akşam ve yatsı için de tek bir gusül yapsın. Sabah için de ayrı bir gusül yapsın. Bu arada (kılacağı namazlar için) abdest alsın” buyurdular.” İbnu Abbas radıyallahu anhüma der ki: “(Her namaz için) gusletmek, kadıncağıza zor gelmeye başlayınca iki namazın arasını birleştirmeyi emretmişti.”

Ebu Davud, Taharet 116, (296).

3830 – Ümmü Seleme radıyallahu anha anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm zamanında bir kadının kanaması vardı. Ümmü Seleme radıyallahu anha, onun adına, hükmü, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’dan soruverdi. Resûlullah:

“İstihaze kanı başlamazdan önce, bir ay içerisinde, kaç gün ve gece hayız kanı gelmekte olduğuna baksın, her ay o kadar müddette namazı terketsin. Bu zaman çıkınca hemen yıkansın ve (fercine pamuk koyup) bir bezle sargı yaparak namazını kılsın.”

Muvatta, Taharet 105, (1, 62); Ebu Davud, Taharet 108, (274-278); Nesai, Hayz (1, 182).

3831 – Sümeyy Mevla İbnu Ebi Bekr İbni Abdirrahman anlatıyor: “Ka’kâ ve Zeyd İbnu Eslem, beni, Sa’id İbnu Müseyyeb rahimehullah’a gönderip müstehazenin nasıl yıkanacağını sordular. Said şöyle açıkladı: “Müstehaze, öğleden öğleye yıkanır ve her namaz için abdest alır. Şayet kan galebe çalacak olursaa bir bezle sargı yapar.”

Ebu Davud, Taharet 114, (301).

(Ebu Davud) der ki: “İbnu Ömer ve Enes radıyallahu anhüm’den de bu şekilde (yani “Öğleden öğleye yıkanır” diye) rivayet edildi. Bu, aynı zamanda Salim İbnu Abdillah, Hasan Basri ve Ata rahimehumullah’ın görüşüdür.”

İmam Malik dedi ki: “Zannım o ki, İbnu Müseyyeb’in hadisi “temizlik vaktinden temizlik vaktine” olacaktı; “öğle vaktinden öğle vaktine” şeklinde gelmiştir. Herhalde buna bir vehim karışmış.”

Bu hadisi el-Misver İbnu Abdilmelik de rivayet etmiştir. Onun rivayetinde da ” temizlik vaktinden temizlik vaktine” şeklinde gelmiştir. Şu halde raviler bunu “öğleden öğleye” diye çevirmiş olmalı. Derim ki: “Kadi İyaz’ın zikrine göre ……………… noktalı rivayet sahihtir. Doğruyu Allah bilir.”

3832 – Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: “Müstehaze, hayız müddeti sona erince her gün yıkanır. Üzerine tereyağı veya zeytinyağı sürülmüş bir yün kullanır.”

Ebu Davud, Taharet 115, (302).

3833 – Abdullah İbnu Süfyan rahimehullah anlatıyor: “Bir kadın, İbnu Ömer radıyallahu anhüma’ya şöyle sordu: “Kabe’yi ziyaret maksadıyla gelmiştim. tam Mescid-i Haram’ın kapısına geldiğim sırada kanamam başladı ve derhal geri dönüp, kanama duruncaya kadar bekledim. Sonra yıkandım. Tekrar tavaf için geldiğimde, kapının yanında yine kan geldi. Aynı şekilde geri döndüm, size geldim” Abdullah şu cevabı verdi: “Bu şeytandan gelen bir zarardır. Bu durumda yıkan. Pamuk tıkayarak bir bez bağla, sonra da tavafını yap!”

Muvatta, Hacc 124, (1, 371).

3834 – İkrime rahimehullah anlatıyor: “Ümmü Habibe radıyallahu anha müstehaze idi. Kocası ona temasta bulunurdu. Aynı hal Hamne Bintu Cahş radıyallahu anha için de mevzubahis idi.”

Ebu Davud, Taharet 120, (309).

3835 – Ümmü Atiyye radıyallahu anha anlatıyor: “(Hayız müddetimiz dolup) temizlik dönemi başladıktan sonra görülen bulanık ve sarı akıntıyı ciddiye almazdık…”

Ebu Davud, Taharet 119, (307, 308); Nesai, Hayz, 7, (1, 186, 187).

3836 – Mercane Mevla Aişe radıyallahu anha anlatıyor: “Kadınlar Hz. Aişe radıyallahu anha’ya içerisinde pamuk bulunan bez (veya kap) gönderirlerdi. Bu pamuklar hayız kanıyla sarı lekeler taşırdı. (Bu safhada) namaz kılınıp kılınmayacağını sorarlardı.

Hz. Aişe radıyallahu anha: “Beyaz akıntıyı görünceye kadar acele etmeyin!” diye cevap verirdi. Beyaz akıntıdan temizliği kastederdi.”

Muvatta, Taharet 97, (1, 59). Buhari, bunu bab başlığında senetsiz olarak kaydetmiştir. (Hayz 19).

3837 – Zeyd İbnu Sabit’in kızından nakledildiğine göre, kulağına, bir kısım kadınların gece yarısı, temizliklerini kontrol için, lamba getirtir oldukları haberi ulaşır. O, bu davranıştan dolayı kadınları ayıplar ve: “(Sahabe) kadınları böyle yapmazlardı!” der.

Muvatta, Taharet 98, (1, 59). Bunu Buhari bab başlığı olarak (senetsiz) kaydetmiştir. (Hayz 19).

3838 – Ümmü Seleme radıyallahu anha anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm devrinde, nifas olan kadınlar nifaslarından sonra kırk gün kırk gece otururlardı. Biz yüzlerimize vers -yani kelef- olarak-sürerdik…”

Ebu Davud, Taharet 121, (311); Tirmizi, Taharet 105, (139).

HAYIZ

6124 – Hz. Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhüma anlatıyor: “Biz büyük bir su birikintisine rastladık, içerisinde eşek ölüsü vardı. Bu leş sebebiyle o sudan kullanmaktan kaçındık. Nihayet Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bize uğradı. (Halimize muttali olunca): “Şurası muhakkak ki, suyu hiçbir şey kirletmez” buyurdular. Biz de oradan su aldık (hayvanlara) içirdik ve (kaplarımıza) su aldık.”

6125 – Ebu Ümâme el-Bâhili radıyallahu anh anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Şurası muhakkak ki suyu hiçbir şey kirletmez, yeter ki (pis madde) kokusuna, tadına ve rengine galebe çalmasın.”

KADIN HAYIZLI İSE

6143 – Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: “Ben, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’la birlikte yorganın altında idim. Kadınların maruz kaldığı hayız (kanını) o sırada gördüm. Derhal örtünün altından sıvışıverdim. Resülullah aleyhissalâtu vesselâm: “Hayız mı oldun?” dedi. “Ben, kadınların gördüğü hayız kanını gördüm” dedim. Aleyhissalâtu vesselâm: “Bu, Allah Teâla Hazretlerinin, Hz. Adem’in kızlarına yazdığı bir kaderdir” buyurdular.”

Ümmü Seleme sözlerine şöyle devam eder: “Ben yataktan sıvışıp, (yapılması gerekenleri yaparak) kendime çekidüzen vererek geri döndüm. Resûlullah aleyhissalâtu vesselam bana: “Gel benimle birlikte yatağa gir!” dedi. Ben de yanına girdim.”

6144 – Muâviye İbnu Ebi Süfyan râdıyallahu anh anlatıyor: “Ben, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın zevce-i muhteremleri olan Ümmü Habibe radıyallahu anhâ’ya: “Hayız olduğunuz zaman Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’la münasebetiniz nasıl olurdu?” diye sordum. Şu cevabı verdi: “Birimiz hayız görmeye başlar başlamaz derhal uyluklarının yarısına kadar uzanan izarını bağlar, sonra Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’la beraber yatardı.”

HAYIZLI MESCİDE GİREMEZ

6146 – Ümmü Seleme radıyallahu anhâ anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bu mescidin avlusuna girerek, yüksek sesle: “Şurası muhakkak ki, mescid, ne cünüb ne de hayızlıya helal değildir” buyurdular.”

HAYIZLI KADIN TEMİZLİKTEN SONRA SARILIK, BULANIKLIK GÖRÜRSE

6147 – Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, temizlikten sonra hayız şüphesi veren akıntı gören kadın hakkında: “O bir damar veya damarlar(dan gelen istihaze kanı)dır, (hayız kanı değildir)” buyurdular.”

Muhammed İbnu Yahya dedi ki: “Temizlikten sonra” tabiriyle “(hayız devri bitip) yıkandıktan sonra” demek istemiştir.”

NİFAS KAÇ GÜN?

6148 – Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm nifaslı kadınlar için kırk gün (temizlenme) müddeti belirledi. Ancak, daha önce temizlendiğini görenleri hariç tuttu.”

HAYIZ OLÂN KIZ KAPANMALIDIR

6149 – Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm yanıma girmişti, yanımdaki cariyem hemen gizlendi. Aleyhissalâtu vesselâm: “Cariye adet gördü mü?” diye sordular. “Evet!” deyince, Resûlullah, sarığından bir parça bez kopararak cariyeye: “Başını bununla ört!” buyurdular.”

HAYIZLI KINA YAKAR

6150 – Muâze radıyallahu anhâ anlatıyor: “Bir kadın Hz. Aişe radıyallahu anhâ’ya: “Hayızlı kadın kınalanır mı?” diye sormuştu. “Biz, Resülullah aleyhissalâtu vesselâm’ın sağlığında kınalanırdık” diye cevap verdi.”

RESULULLAH’IN HEDİYELERİ

5744 – Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

“Hediyeleşin, zira hediye, kalpteki kuşkuları giderir. Komşu kadın, komşusu kadından gelen (hediyeyi) hakir görmesin, bir koyun paçası olsa bile.”

Tirmizî, Vela ve’l-Hibe 6, (2131).

5745 – Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm, hediyeyi kabul eder, ona karşılıkta bulunurdu.”

Buhari, Hibe 11; Ebu Dâvud, Buyû’ 87, (3536); Tirmizî, Birr 34, (1954).

5746 – Hz. Enes radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

“Bana bir koyunun inciğe kadar ayağı hediye edilse kabul ederim, böyle bir yemeği yemeye çağırılsam icabet ederim.

Tirmizi, Ahkâm 10, (1338).

5747 – Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: “Kisra Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a bazı şeyler hediye etti, Aleyhissalâtu vesselâm ondan bu hediyeleri kabul etti. Diğer krallar da ona hediyede bulundular, o da onlardan bunu kabul etti.”

Tirmizî, Siyer 23, (1576).

5748 – İyâz İbnu Himâr radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a bir hediyede bulunmuştum. Bana: “Müslüman mı oldun?” diye sordu.

“Hayır! dedim.

“Ben müşriklerin hediyesini almaktan menolundum!” buyurdular (ve hediyemi almadılar).”

Ebu Dâvud, Harâc 35, (3057); Tirmizî, Siyer 24, (1577).

5749 – Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Bir bedevî Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a genç bir deve hediye etti. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ona mukabil altı genç deve verdi. Bedevî, memnun kalmadı. Bu hal, Aleyhissalâtu vesselâm’a ulaştı. Allah’a hamd ü senadan sonra:

“Falan kimse bana bir deve hediye etti. Ben ona mukabil altı deve verdim. Buna rağmen memnun olmamış. (Allah’a) yemin olsun, (Şu günden sonra muhacirler), Kureyşliler, Ensârîler, Sakîtliler veya Devsliler dışında kimseden hediye almamaya azmettim” buyurdular.”

Tirmizî, Menâkıb, (3940, 3941); Ebu Dâvud, Buyü’ 82, (3537); Nesâi, Umrâ 5, (6, 280).

5750 – Ebu Ümâme radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

“Kim bir kimse için şefaatçi olur, o da bu şefaatine karşı bir hediyede bulunursa hediyeyi kabul ettiği taktirde, riba kapılarından büyük bir kapıya girmiş olur.”

Ebu Dâvud, Büyü’ 84, (3541).

5751 – Ubade İbnu’s-Sâmit radıyallahu aanh anlatıyor: “Ben ehl-i Suffa’dan birkısım insanlara yazı ve Kur’ân’ı öğretmiştim. Onlardan bir adam bana bir yay hediye etti. Ben de: “(Bu yay) benim için (büyük) bir mal değil, onunla Allah yolunda atış yaparım, gidip Resûlullah Aleyhissalâtu vesselâm’a soracağım” dedim. Gidip sordum:

“Ey Allah ‘ın Resûlü! dedim. Kendilerine yazı ve Kur’ân öğrettiğim kimselerden biri bana bir yay hediye etti. Bu benim için bir mal da değil. Ben onunla Allah yolunda atış yaparım!” dedim. Aleyhissalâtu vesselâm bana:

“Eğer ateşten bir takı takınmayı seversen kabul et!” diye cevap verdi.”

Ebu Dâvud, Büyü’ 37, (3417).

HIRS BÖLÜMÜ

1638 – Hz. Enes (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselam) buyurdular ki: “Âdemoğlu ihtiyarladıkça onda iki şey gençleşir: Mala karşı hırs ve hayata karşı hırs”.

(Buharî, Rikâk 5; Müslim, Zekât 115, (1047); Tirmizî, Zühd 28. (2340), : İbnu Mâce, Zühd 27, (4234).

1639 – Ka’b İbnu Mâlik (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resulûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Bir sürüye salınan iki aç kurdun sürüye verdiği zarar, kişinin ma1 ve şeref hırsıyla dine verdiği zarardan daha fazla değildir.”

Tirmizî, Zühd, 43, (2377).

Mânası şudur: Kişinin mal ve şeref için gösterdiği hırs veya bu iki şeye olan sevgisi dine fesad ve zarar getirir, tıpkı aç iki kurdun hiçbir engelleme olmadan sürüye salındığı zaman hâsıl edecekleri zarar gibi…

1640 – Hz. Enes (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Âdemoğlu için iki vâdi dolusu mal olsaydı, mutlaka bir üçüncüyü isterdi. Âdemoğlunun iç boşluğunu ancak toprak doldurur. Allah tevbe edenleri affeder.”

Buhârî, Rikâk 10; Müslim, Rikak 116, (1048); Tirmizî, Zühd 27, (2338)

HİBE

5752 – İbnu Abbâs ve İbnu Ömer radıyallahu anhüm anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki:

“Bir kimse bir atiyyede bulunur veya bir hibede bulunursa, sonradan atiyye ve hibesinden rücü etmesi ona helal olmaz, sadece baba çocuğuna yaptığı bağıştan dönebilir.”

5753 – Bir rivayette: “Atiyye veya hibesinden dönen, kusmuğuna dönen köpek, gibidir” denmiştir.”

Ebu Dâvud, Büyü’ 83, (3539); Tirmizî, Büyü’ 52, (1299); Nesâî, Hibe 2, (6, 265); İbnu Mâce, Hibe 2, (2377).

5754 – Yine İbnu Abbas radıyallahu anhüma’dan merfu olarak şu hadis kaydedilmiştir: “Kusmuğuna rücü eden köpek gibi hibesinden dönen kimsenin kötü örneği bize yakışmaz.”

Buhârî, Hibe 14, 30, Hiyel 14; Müslim, Hibât 5, (1622); Ebu Dâvud, Büyü’ 83, (3538); Tirmizî, Büyü’ 62, (1298); Nesâi, Hibe 2, (6, 265).

5755 – Nu’mân İbnu Beşîr radıyallahu anhümâ’nın anlattığına göre, “babası onu (Nu’man’ı) Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a  getirmiş ve: “Ey Allah’ın Resülü! Ben bu oğluma bir köle bağışladım! (Sen bu bağışıma şahid ol!” demiştir. Aleyhissalâtu vesselâm:

“Her çocuğuna böyle bir bağışta bulundun mu?” diye sormuş, babası “hayır!” deyince: “Öyleyse bağışından dön!” emretmiştir.”

Buhâri, Hibe 2, 11, Şehâdât 9; Müslim, Hibât 9, (1623); Muvatta, Akdiye 39, (2, 751); Ebu Davud, Büyü’ 85, (3542, 3543, 3544, 3545); Tirmizî, Ahkâm 30, (1367); Nesâî, Nahl 1, (6, 558-261).

5756 – İbnu Amr İbni’l-As anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm Mekke’yi fethettigi zaman şu hitabede bulundu:

“Bilesiniz! Kocasının izni olmadan bir kadının (kocasının malından) bağışta bulunması caiz değildir.”

5757 – Bir başka rivayette de şöyle gelmiştir: “Kocasının nikahında olduğu müddetçe, bir kadına malından hibede bulunması câiz degildir.”

Ebu Dâvud, Büyu’ 86, (3546, 3547).

ÖMRÂ

6689 – Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Ömrâ(nın mal sahibininmenfaatine bir yönü) yoktur. Kim bir malı ömrâ kılarsa artık o mal, ömrâ kılana aittir.”

HİBEDEN DÖNME

6690 – Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Bağışını geri alan kimsenin durumu şu köpeğin durumu gibidir: Yalını yer, iyice doyunca kusar. Sonra kusmuğuna tekrar dönüp onu yer.”

SEVAP ÜMİDİYLE HİBE

6691 – Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Kişi, karşılığı verilmediği müddetçe hibesini geri alma hakkına sahiptir.”

KOCADAN İZİNSİZ KADININ HİBESİ

6692 – Ka’b İbnu Mâlik’in anlattığına göre: “Hanımı, kendine ait bir zinet eşyasını Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’a götürüp: “Ben bunu tasadduk ediyorum” demiştir. Aleyhissalâtu vesselâm kendisine: “Kadının kendi malından (da olsa) bağışı kocasının izni olmadan caiz değildir. Acaba sen Ka’b’den izin aldın mı?” demiştir. Hanım “Evet!” deyince, hanımın kocası Ka’b İbnu Mâlik’e (bir adam göndererek): “Sen Hayre’ye zinetini tasadduk etmesine izin verdin mi?” diye sordurmuş, Ka’b: “Evet!” deyince Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm kadının hibesini kabul buyurmuştur.”

HİCRETLER

5739 – Bera İbnu’l-Âzib radıyallahu anh anlatıyor: “Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh, evinde babama uğradı. Ondan bir semer satın aldı. (Babam) Azib’e:

“Benimle oğlunu gönder, onu evime kadar götürüversin!” dedi. Babam bana:

“Hay onu götürüver!” dedi. Ben de götürüverdim. Babam onunla beraber çıktı, bedelini alacaktı. Babam, Ebu Bekr’e:

“Ey Ebu Bekr! Resülullah aleyhissalâtu vesselâm’la (hicret ettiğin) gece ne yaptınız?” diye sordu.

“Evet o gece yürüdük. Ertesi günü de öğle vaktine kadar yürüdük. Yolumuz tenha idi, hiç kimseye rastlamadık. Önümüze uzun bir kaya çıktı. Kayanın henüz güneşin değmediği bir gölgesi vardı. Yanına konakladık. Ben kayanın yanına geldim. Resülullah aleyhissalâtu vesselâm’ın duldasında uyuması için eIimle bir yeri düzledim. Sonra oraya bir post yayıp:

“Ey Allah’ın Resülü! (Siz biraz istirahat buyurup şurada) uyuyun, ben etrafınızı gözetlerim!” dedim. Derken yatıp uyudu, ben de çıkıp etrafını gözetlemeye başladım. Kayaya doğru sürüsüyle gelmekte olan bir çobanla karşılaştım. O da bizim gibi gölgeye sığınmak istiyordu.

“Sen kimlerdensin ey delikanlı?” diye sordum. Medine veya Mekke’den bir adama aitti. Ben tekrar:

“Koyununda süt var mı?” dedim.

“Evet!” dedi.

“Sağar mısın?” dedim.

Tabii dedi ve sağmak üzere bir koyun yakaladı.

“Memede kıl, toz-toprak çer-çöp olabilir, bunları bir çırp!” dedim. Dediğimi yaptı, beraberindeki bir kaba bir miktar süt sağdı. Benim de yanımda Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm için taşıdığım bir kap vardı. İçmede, abdestte onu kullanırdı. (Sütü kendi kabıma aktararak) Aleyhissalâtu vesselâm’ın yanına geldim. Uyuyordu. Uyandırmak istemedim. Uyanıncaya kadar yanında durdum. Süte biraz su kattım, dibi serinledi.

“Ey Allah’ın Resülü, buyurun için!” dedim. O içti ben de memnun oldum. Sonra: “Yola koyulma vakti gelmedi mi?” dedi.

“Evet!” dedim. Güneşin zevâlinden sonra hareket ettik. Peşimize Sürâka İbnu Mâlik İbni Cu’şem düştü. Biz sert bir arazide yürüyorduk.

“Ey Allah’ın Resülü, bize yaklaştı!” dedim.

“Üzülme! Allah bizimledir!” buyurdu. Aleyhissalâtu vesselâm, Sürâkaya beddua etti. Derhal atının ön ayağı karnına kadar yere saplandı. Sürâka:

“Anladım ki, siz bana ilendiniz. Ne olur benim için dua edin. Allah için ben de takipçileri sizden geri çevireceğim!” dedi. Aleyhissalâtu vesselâm dua ediverdi, adam kurtuldu ve geri döndü. Yol boyu her kime rastladı ise:

“Ben size bedel burada gereken (aramayı) yaptım (kimse yok)!” dedi. Böylece her kime rastladı ise geri çevirdi. Hülasa, bize verdiği sözü tuttu.”

Buhâri, Menâkıbu’l-Ensâr 45. Lukata 11, Menâkıb 25, Eşribe 12; Müslim, Zühd 75, (2009).

5740 – Hz. Ebu Bekr radıyallahu anh anlatıyor: “Biz mağarada iken müşriklerin ayaklarını görüyordum. Onlar bu sırada başlarımızın üstünde idiler.

“Ey Allah’ın Resûlü dedim, onlar ayaklarının aşağısına bir bakacak olsa bizi mutlaka görürler!” dedim. Bunun üzerine:

“Ey Ebu Bekr!” buyurdular, “Üçüncüleri Allah olan iki kişi hakkında ne zannediyorsun?”

Buhârî, Fezâilu’l-Ashâb 2, Menâkıb 45, Tefsîr, Berâet 1; Müslim, Fezâilu’s-Sahâbe 1, (2381); Tirmizî, Tefsîr, Tevbe, (3095).

5741 – Abdullah lbnu Sa’dî radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın yanına bir heyet olarak geldik. Ben:

“Ey Allah’ın Resülü! Muhakkak ki ben, arkamda, artık hicretin sona erdiğini zanneden bir kavim bıraktım” dedim. Aleyhissalâtu vesselâm:

“Küffârla kıtal edildiği müddetçe, hicret sona ermeyecektir” buyurdu.”

Neâî, Bey’at 15, (7, 146).

5742 – Ya’la İbnu Ümeyye anlatıyor: “Fetih günü babam Ümeyye’yi getirip: “Ey Allah’ın Resûlü! Babamla hicret şartı üzere bey’at yap!” dedim. Ama O:

“Onunla cihad etme şartı üzerine bey’at yaparım, artık hicret sona ermiştir” cevabını verdi.”

Nesâî, Bey’at 15, (7,145).

5743 – Sehl İbnu Sa’d radıyallahu anh anlatıyor: “(Sahabîler lslâmi takvimin başlangıcını tesbit ederken) ne Resulullah aleyhissalâtu vesselâm’ın bi’set zamanına, ne de vefat zamanına itibar etmediler. Fakat Medine’ye gelişine itibar ettiler.”

Buhari, Menakıbu’l-Ensar 48).

HİDANE BÖLÜMÜ

1631 – Amr İbnu Şuayb babası vasıtasıyla dedesinden (radıyallahu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a bir kadın gelerek:

“Bu çocuğa karnım yuva, göğsüm içecek, kucağım da kundak olmuş iken, babası beni boşadı ve onu da benden koparıp almak istiyor!” diye şikâyet etti. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm):

“Sen evlenmedikçe, çocuğa ehaksın!” cevabını verdi.”

Ebû Dâvud, Talâk 35, (2276).

1632 – Ebu Hüreyre (radıyall hu anh) anlatıyor: “Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) bir oğlan çocuğunu, baba veya annesini seçmede muhayyer bıraktı. Çocuk annesini seçti ve onun elirıden tuttu. Annesi de çocuğu alıp götürdü.”

Tirmizî, Ahkâm 21, (1357); Ebu Dâvud, Talak 35, (2277); Nesâî, Talâk 52, (6, 185, 186); İbnu Mâce, Ahkâm 22, (2351). Yukarıdaki metin Tirmizî’nin metidir.

1633 – Hz. Ali (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Zeyd İbnu Hârise Mekke’ye gitmişti. (Uhud’da şehid düşen) Hz. Hamza’nın kızına uğradı. Ca’fer (radıyallâhu anh): “Kızı yanıma ben alacağım, ona ben ehakkım, o benim amcamın kızıdır ve üstelik yanımda teyzesi var, teyze anne gibidir” dedi. Hz. Ali (radıyallâhu anh) de: “Ona ben ehakkım. O amcamın kızıdır. Yanımda Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın kızı Fâtıma var. Fâtıma ona ehaktır” dedi. Zeyd İbnu Hârise (radıyallâhu anh) atılarak:

“Ona ben ehakkım, o erkek kardeşimin kızıdır, ben onun için yola çıktım ve yanına geldim” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), kızı Cafer (radıyallâhu anh)’in yanına almasına hükmetti ve: “Muhakkak ki, teyze annedir!” buyurdu.”

Ebu Dâvud., Talâk 35, (2278-2280);.Buhârî, Sulh 6, Megâzi 43; Tirmizî, Bir 6.

HİKMET

7232 – Hz. Ebu Eyyub radıyallahu anh anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm’a bir adam gelerek: “Ey Allah’ın Resülü! Bana (dini) öğret ve fakat çok özlü olsun!” dedi. Aleyhissalâtu vesselâm: “Namazına kalktığın vakit (dünyaya) veda edenin (namazı gibi) namaz kıl. Sonradan (pişman olup) özür dileyeceğin söz söyleme. İnsanların elinde bulunan (dünyalık şeylerden) ümidini kesmeye azmet!” buyurdular.”

7233 – Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: “Bir meclise oturup hikmetli söz dinleyip, sonra bu meclisten bahsederken işittiği şeylerin sadece kötü kısımlarını anlatan bir kimsenin misali, bir çobana gelip: “Ey çoban, süründen bana bir koyun kes!” deyince, çobandan: “Git en iyisinin kulağından tut al” iznine rağmen gidip sürünün köpeğinin kulağından tutan adamın misalidir.”

Ebu’l-Hasen İbnu Seleme de bu hadisin bir mislini rivayet etmiş, ancak rivayetinde şu farklılığa yer vermiştir: “Sürünün en iyi koyununun kulağını tut”

HİLAFET VE EMİRLİĞİN AHKÂMI İMAMLAR KUREYŞ’TENDİR

1677 – Hz. Câbir (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdu ki: “İnsanlar hayırda da şerde de Kureyş’e tâbidir.”

Müslim, İmâret 3, (1819).

1678 – Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “İnsanlar bu işte Kureyş’e tâbidirler. Müslümanları Müslüman olanlarına, kafirleri kafir olanlarına tâbidirler. İnsanlar madenler gibidir. Cahiliyede hayırlı olanlar fıkhı öğrenirlerse İslam’da da hayırlıdırlar. Bu işe en çok nefret edenleri insanların en hayırlısı bulacaksın. Onlar (rızaları hilâfına) içine düşmedikçe buna tâlib olmazlar.”

Buhârî, Menâkıb 1; Müslim, İmâret 2, (1818).

1679 – İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Bu iş (emîrlik) insanlardan iki kişi bâki kaldıkça Kureyş’te olmaya devam edecektir.”

Buhârî, Menâkıb 2, Ahkâm 2, Enbiya 1; Müslim, İmâret 4, (1820).

1680 – Sefine (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdu ki: “Hilâfet, ümmetim arasında otuz yıl sürecektir. Bundan sonra saltanat gelecektir.” Said İbnu Cumhân dedi ki:

“Sonra ilâve etti: “Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’in hilâfetine Hz. Ömer’in hilâfetini, Hz.Osman’ın hilâfetine Hz. Ali’nin hilâfetini (radıyallahu anhüm ecmain) ekle (parmaklarınla say) bak!” dedi. Bunları (sayınca hakikaten) otuz yıl bulduk.”

Sefine’ye: “Emevîler, hilâfetin kendilerinde (devam ettiğini) zannederler”denmişti, şu cevabı verdi: “Benî’z-Zerkâ yalan söylüyor. Onlar krallardır, hem de en kötü krallar.”

Ebû Dâvud, Sünnet 9 (4648, 4647); Tirmizî,Fiten 48, (2227).

1681 – Hz. Câbir İbnu Semüre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Bu din, hepsi Kureyş’ten gelecek olan on iki halifeye kadar aziz ve güçlü olacaktır. “

Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a soruldu:

“Sonra ne olacak?”

“Sonra herc (fitne ve kargaşa) gelecek!” diye cevap verdi.”

Buharî, Ahkâm 51; Müslim, İmâret 5-9 (1821); Tirmizî, Fiten 46, (2224). Bu üç kitap, hadisin “Kureyş’ten” kelimesine kadar kısmını: “Ebû Dâvud da Medhi 1, (4279), 4280) tamamını tahric etmiştir.

İMAMLIGI VE EMİRLİGİ SAHİH OLANLAR

1682 – Ebû Saîd (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “İki halifeye birden biat edildi mi, onlardan ikincisini öldürüverin.”

Müslim, İmâret 61, (1852).

1683 – Arface İbnu Şureyh (radıyallâhu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Siz bir kişinin etrafında birlik halinde iken, bir başkası gelip, kuvvetinizi kırmak veya cemaatinizi bölmek isterse, onu öldürüverin. “

Müslim, İmaret 60, ( 1852).

1684 – Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Benî İsrail’i peygamberler (aleyhimusselâm) idâre ediyorlardı. Bir peygamber ölünce onun yerine ikinci bir peygamber geçiyordu. Ancak, benden sonra peygamber yok. Ama ardımdan halifeler gelecek ve çok olacaklar. “

Orada bulunanlar:

“(Onlar hakkında) bize ne emredersiniz?” diye sordular.

“Önceki biatınıza sadâkat gösterin. Onlara haklarını veriın. . Onlar üzerindeki haklarınızı (eda etmedikleri taktirde, kendilerinden değil) Allah’tan isteyin.Zîra Allah teâlâ, idareleri altındakilerin hukukunu onlardan soracaktır” buyurdu.”

Buharî, Enbiyâ 50;Müslim, İmaret 44, (1842).

1685 – Hz. Enes (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), İbnu Ümmi Mektum’u, iki defa kendi yerine Medine’de halef bıraktı.”

Ebû Dâvud, Harâc 3, (2931).

1686 – Ebû Bekre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’tan işitmiş olduğum bir kelimenin Cemel Vak’ası sırasında Allah’ın izni ile faydasını gördüım. Şöyle ki bir ara, neredeyse ashâb-ı Cemel’e katılarak onların yanında yer alıp savaşmaya karar vermiştim. Hemen, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın, “İranlıların başına Kisrâc’nın kızı kraliçe oldu” diye haber geldiği zaman (söylemiş olduğu sözü hatırladım ve onlara katılmaktan vazgeçtim. O zaman Efendimiz:) “İşlerini kadına tevdi eden bir kavm felâh bulmayacaktır” demiş idi”.

Buhârî, Fiten 17, Megâzi 82; Tirmizî, Fiten 75, (2263); Nesâî, Kudât 8 (8, 227).

Tirmizî’de şu ziyade gelmiştir: “Hz. Aişe Basra’ya geldiği zaman bunu hatırladım. Bu söz sayesinde Allah beni muhâfaza etti”.

İMAM VE EMÎRİN VAZİFELERİ

1687 – İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Hepiniz çobansınız ve hepiniz sürünüzden mes’ulsünüz. İmam çobandır ve sürüsünden mes’üldür. Erkek ailesinin çobanıdır ve sürüsünden mes’uldür. Kadın, kocasının evinde çobandır, o da sürüsünden mes’üldür. Hizmetçi, efendisinin malından sorumludur ve sürüsünden mes’üldür.”

İbnu Ömer der ki: “Bunları Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’tan işitmiştim. Zannediyorum ki şöyle de demişti:”Kişi bâbasının malında çobandır, o da sürüsünden mes’üldür.”

Buhârî, Ahkâm 1, Cum’a 11, İstikrâz 20, Itk 17,19, Vesâya 9, Nikâh 81, 90; Müslim, İmâret 20, (1829); Tirmizî, Cihâd 27,1705; Ebû Dâvud, İmâret 1, (2928).

1688 – İbnu Meryem el-Ezdî (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Hz. Muâviye (radıyallâhu anh)’nin yanına girmiştim. Bana:

“Ey Ebû fülân, seni hangi rüzgâr attı?” diyerek (ziyaretimden memnuniyeti izhâr etti). Ben de: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’tan işitmiş olduğum şu hadisi, (size hatırlatmayı düşündüm)” dedim: “Allah kime Müslümanların işlerinden birşeyler tevdi eder, o da onların ihtiyaçlarına, isteklerine, darlıklarına perde olur (giderirse), kıyâmet gününde Allah da onun ihtiyaç, istek ve darlıklarına perde olur (giderir).”

Râvî der ki: “Bunun üzerine Hz. Muâviye (radıyallâhu anh) insanların ihtiyaçlarıyla ilgilenmek üzere bir adam tâyin etti.”

Tirmizi, Ahkâm 6, (1332,1333); Ebû Davud, Harâc 13, (2948).

1689 – Abdullah İbnu Amr İbni’l-As (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Adil olanlar, kıyamet günü, Allah’ın yanında, nurdan minberler üzerine Rahman’ın sağ cihetinde olmak üzere yerlerini alırlar. -Allah’ın her iki eli de sağdır Onlar hükümlerinde, aileleri ile velâyeti altında bulunanlar hakkında hep adâleti gözetenlerdir.”

Müslim, İmâret 18, (1827); Nesâî, Âdâb 1, (8, 221).

1690 – Hasan el-Basrî, Ma’kıl İbnu Yesâr (radıyallâhu anh)’dan naklediyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ı işittim, demişti ki: “Allah bir kimseyi başkaları üzerine çoban yapmış, o da idaresi altındakilere hile yapmış olarak ölmüş ise, Allah ona cennetini kesinlikle haram eder.”

Buhârî, Ahkâm 8, Müslim, İman 227, (142); İmâret 21, (142).

Müslim’in Hasan Basrî’den kaydettiği diğer bir rivâyet şöyledir:

“Aiz İbnu Amr (radıyallâhu anh), Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın Ashâb-ı Güzin’inden biri idi. Ubeydillah İbnu Ziyad’ın yanına girdi ve hemen ona: “Ey oğulcuğum, ben Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın: “Çobanların en kötüsü hutame denen merhametsiz deve sürücüsüdür, sakın onlardan olma”dediğini işittim” dedi. Ubeydullah: “Otur, sen muhakkak ki Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın ashabının kepeğindensin” deyince: “Onların kepeği var mıydı? Kepek onlardan sonra ve onların dışındakiler arasında zuhur etti” diye cevap verdi.”

1691 – Adiyy İbnu Amîre el-Kindî (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Bir işe me’mur tayin ettiğimiz kimse, bizden bir iğne veya ondan daha küçük bir şeyi gizlemiş olsa, bu bir hiyanettir (gulûl), kıyamet günü onu getirecektir. “

Bunun üzerine, Ensar’dan bir zat kalkarak:

“Ey Allah’ın Resûlü! Vazifeyi benden geri al!” dedi. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm):

“Sana ne oldu?” diye sordu:

“Senin (az önce şunu şunu) söylediğini işittim ya!” deyince Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm):

“Ben onu şu anda tekrar ediyorum: “Kimi memur tayin edersek az veya çok ne varsa bize getirsin. Ondan kendisine ne verilirse alır, ne yasaklanırsa onu terkeder.”

Müslim, İmâret 30, (1833).

1692 – Ebû Said (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Kıyamet günü, insanların Allah’a en sevgi1i ve mekân olarak en yakın olanı, âdil imamdır. Kıyamet günü, insanların Allah’a en menfuru O’ndan mekân olarak en uzak olanı da zâlim sultandır.”

Tirmizî, Ahkâm 4, (1329).

EMİR OLMANIN KÖTÜLÜĞÜĞÜ

1693 – Mikdâm İbnu Ma’dikerib (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) omuzuma vurdu ve:

“Ey Kudeym (Mikdamcık)! Emîr, kâtip, ârif olmadan ölürsen kurtuluşa erdin demektir!” dedi.”

Ebü Dâvud, Harâc 5, (2933).

1694 – Ebû Zerr (radıyallâhu anh) anlatıyor:

“Ey Allah’ın Resûlü! dedim, beni memur ta’yin etmez misin?”

Bu sözüm üzerine, elini omuzuma vurdu ve sonra da:

“Ey Ebû Zerr, sen zayıfsın, memurluk ise bir emanettir. (Hakkını veremediğin taktirde) kıyamet günü rüsvaylık ve pişmanlıktır. Ancak kim onu hakederek alır ve onun sebebiyle üzerine düşen vazifeleri eksiksiz edâ ederse o hâriç” buyurdu.”

Müslim” İmâret 17, (1826); Ebü Dâvud, Vesâyâ 4, (2868); Nesâî, Vesâya 10, (6, 255).

Ebû Dâvud’un diğer bir rivâyetinde şöyle gelmiştir: “Ey Ebû Zerr, ben seni zayıf görüyorum. Ben kendim için istediğimi senin için de isterim. Sakın iki kişi üzerine âmir olma, yetim malına da velilik yapma.”

Yine Ebû Dâvud’un bir diğer rivâyeti (Harâc 5, (2934) şöyle: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdu ki: “Âriflik haktır, halka âriflik gereklidir, ancak ârifler ateştedir. “

1695 – Abdurrahman İbnu Semüre (radıyallâhu anh) anlatıyor:

“Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Ey Abdurrahman! Emîrlik isteme. Eğer senin talebin üzerine sana emîrlik verilirse, istediğin şeyin sorumluluğu sana yüklenir. Eğer sen talibi olmadan sana emîrlik verilirse, o işte yardım görürsün. Bir iş için yemin eder, sonra da aksini yapmakta hayır görürsen, daha hayırlı gördüğün ne ise onu yap, ettiğin yemin için de kefârette bulun.”

Buhârî, Ahkâm 5, 6, Eymân 1; Müslim, İmâret 19, (1652); Ebü Dâvud, Harâc 2, (2929); Tirmizî, Nüzür 5, (1529); Nesâî, Adâbu’l-Kudat 5, (8, 225).

1696 – Ebû Musa (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Yanımda amcamın evlatlarından iki kişi daha olduğu halde Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın huzuruna girdim. Yanımdakilerden biri:

“Ey Allah’ın Resûlü! Allah’ın sana tevdi ettiğn işlerden bazıları üzerine bizi emîr tayin et” dedi. Diğeri de aynı talepde bulundu. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın onlara cevabı şu oldu:

“Biz, -Allah’a kasem olsun- bu işe, onu taleb eden veya ona hırs gösteren hiç kimseyi tayin etmeyiz!”

Buhârî, Ahkâm 7,12, İcâre 8, İstitâbe 2; Müslim, İmâret 7, (1733); Ebû Dâvud, Harâc 2, (2930); Nesâî, Adâbu’1-Kudât 4, (8, 224).

İMAM VE EMÎRE İTAATİN VACİB OLUŞU

1697 – Hz. Enes (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Dinleyin ve itaat edin! Hattâ, üstünüze, başı kuru üzüm danesi gibi siyah Habeşli bir köle bile tayin edilmiş olsa, aranızdaKitabullah’ı tatbik ettikçe. . . (itaatten ayrılmayın).”

Buhârî, Ahkâm 4, Ezân 54, 56.

1698 – Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Kim bana itaat etmişse mutlaka Allah’a itaat etmiştir. Kim de banas isyan etmiş ise, mutlaka Allah’a isyan etmiştir. Kim emîre itaat ederse mutlaka bana itaat etmiş olur. Kim de emîre isyan ederse mutlaka bana isyan etmiş olur.

Buhârî, Ahkâm 1, Cihad 109; Müslim, İmaret 33, (1853); Nesâî, Bey’at 27, (7,154).

1699 – Hz. İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Müslüman kişiye, hoşuna giden veya gitmeyen her hususta itaat etmesi gerekir. Ancak, masiyet (Allah’a isyan) emredilmişse o hariç, eğer masiyet emredilmişse, dinlemek de yok, itaat de yok.”

Buhârî, Ahkâm 4, Cihad 108; Müslim, İmâret 38, (1839); Tirmizî, Cihad 29, (1708); Ebû Davud, Cihad 86, (2626); Nesâî, Bey’at 34, (7,160).

1700 – Hz. Ömer (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Size emîrlerinizin en hayırlıları kimlerdir, en şerirleri kimlerdir haber vereyim mi? Onların en hayırlıları sizlerin sevgisine mazhar olanlar, sizleri sevenlerdir; lehlerinde hayırla dua edersiniz, onlar da size hayır dua ederler. Ümerânızın şerirleri de sizin buğzettiklerinizdir, onlar da size buğzederler, siz onlara lânet edersiniz, onlar da size lânet ederler”

Tirmzî, Fiten 77, (2265).

1701 – Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Kim itaatten dışarı çıkar ve cemaatten ayrılır ve bu halde ölürse, cahiliye ölümü ile Ölür.”

Buhârî, Ahkâm 4; Müslim, İmâret 53, (1848); Nesâî, Tahrim 28, (7,123); İbnu Mace, Fiten 7, (3948).

Ebû Hüreyre’nin bir rivâyetinde şöyle gelmiştir: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Kim itaatten çıkar, cematten ayrılır (ve bu halde ölürse) cahiliye ölümü ile ölmüş olur. Kim de körükörüne çekilmiş (ummiyye) bir bayrak altında savaşır, asabiyet (ırkçılık) için gadablanır veya asabiyete çağırır veya asabiyete yardım eder, bu esnada da öldürülürse bu ölüm de cahiliye ölümüdür. Kim ümmetimin üzerine gelip iyi olana da, kötü olana da ayırım yapmadan vurur, mü’min olanlarına hurmet tanımaz, ahid sahibine verdiği sözü de yerine getirmezse o benden değildir, ben de ondan değilim. “

Müslim, İmâret 53, (1848); Nesâî, Tahrim 28, (7,123); İbnu Mâce, Fiten 7, (3948).

1702 – Ebû Bekre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Kim Allah’ın yeryüzündeki sultanını alçaltırsa, Allah da onu alçaltır. “

Tirmizi, Fiten 47, (2225).

İMAMLARIN VE EMÎRLERİN YARDIMClLARI

1703 – Hz. Aişe (radıyallâhu anhâ) anlatıyor: “Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Allah bir emîr için hayır diledi mi ona doğru sözlü bir vezir nasib eder. Bu, ona unutunca hatırlatır, hatırladığı zaman da yardım eder. Allah emîre hayır dilemezse, kötü bir vezir musallat eder. Bu vezir, ona unuttuğunu hatırlatmaz, hatırlayınca da yardımcı olmaz.”

Ebû Dâvud ‘Harâc 4, (2932); Nesâî, Bey’at 33, (7,159).

1704 – Ebû Said ve Ebû Hüreyre (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Allah bir peygamber gönderdiği veya onun yerine bir halife getirdiği zaman mutlaka onun iki tane de yakını olmuştur: Biri ma’rufu emretmiş ve ona teşvik etmiş, diğeri de şerri emretmiş ve şerre teşvik etmiştir. Ma’sum (yani kötülükten korunmuş) olan, Allah’ınkoruduğu kimsedir.”

Buharî, Ahkâm 42; Nesâî, Bey’at 32, (7,158).

1705 – Ka’b İbnu Ucre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bana şunu söyledi:

“Ey Ka’b İbnu Ucre, seni, benden sonra gelecek ümeraya karşı Allah’a sığındırırım. Kim onların kapılarına gider ve onları, yalanlarında tasdik eder, zulümlerinde onlara yardımcı olursa, o benden değildir, ben de ondan değilim; âhirette havz-ı kevserin başında yanıma da gelemez. Kim onların kapısına gitmez, yalanlarında onları tasdik etmez, zulümlerinde yardımcı olmazsa o bendendir, ben de ondanım; o kimse, havzın başında yanıma gelecektir. Ey Ka’b İbnu Ucre! Namaz bürhandır. Oruç sağlam bir kalkandır. Sadaka hataları söndürür, tıpkı suyun ateşi söndürdüğü gibi. Ey Ka’b İbnu Ucre ! Haramla biten bir ete mutlaka ateş gerekir. “

Tirmizî, Salât 433. (614); Nesâî, Bey’ât 35, 36, (7,160).

1706 – Cübeyr İbnu Nüfeyr (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Kesir İbnu Mürre, Amr İbnu ‘l-Esved ve el-Mikdâm (radıyallâhu anhüm) dediler ki: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Emîr, halka karşı suizanna düşerse halkı ifsad eder.”

Ebû Dâvud, Edeb 44, (4989).

ULEFA-İ RÂŞİDÎN VE ONLARIN SEÇİMLERİ

1707 – İbnu Abbâs (radıyallâhu anhüma) anlatıyor: “Hz. Ali (radıyallâhu anh), Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ı rahmeti Rahmân’a kavuşturan hastalığı sırasında yanından dışarı çıktı. (Dışarıda bekleyen) halk:

“Ey Ebû’1-Hasan, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) ne durumda?” diye sodular.

“Allah’a hamdolsun iyileşti!” dedi. Hz. Abbâs (radıyallâhu anh) elinden tuttu. Ve:

“Üç gün sonra Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) ölecek, sen bir başkasına) me’mur olacaksın. Ben, vallahi Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın bu hastalığından (kurtulamayıp) vefat edeceğini görüyorum. Zîra ben, Abdulmuttaliboğullarının ölüm sırasında aldığn şekli biliyorum. Gel Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a gidip bu “iş” (hilafet) kimde kalacak onu soralım. Bizde kalacaksa (şimdiden) bilmiş oluruz. Bizden başkasına kalacaksa kendisiyle konuşuruz, bizi (ona) tavsiye eder” dedi.

Ali (radıyallâhu anh):

“Eger, biz onu sorsak bunun üzerine (hilafeti) bize yasaklasa, halk ondan sonra onu asla bize vermez. Vallahi ben böyle bir şey soramam!”dedi.”

Buhârî, İstizân 29, Meğâzî 83.

1708 – Cübeyr İbnu Mut’im (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Bir kadın, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a gelerek bir hususta kendi siyle konuştu. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), (kendisine) tekrar gelmesini emretti. Bunun üzerine kadın:

“Ya seni bulamazsam!” dedi. Kadın ( bu sözüyle) sanki ölümü kasdetmişti, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“Eğer beni bulamazsan, Ebü Bekir’e uğra!” diye cevap verdi.”

Buhârî Ahkâm 57, Fedailu Ashabı’n-Nebî 5, İ’tisâm 24; Müslîm, Fedailu’s-Sahâbe 10, (2386); Tirmizî, Menâkıb, (3677).

1709 – Hz. Aişe (radıyallâhu anhâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) vefat ettiği zaman, bâbam Ebû Bekir (radıyallâhu anh), Mescid-i Nebî’den bir mil kadar uzaklıkta olan) Sunh nâm mevkide idi-ki Âliye (denen Medine’nin yüksek kısmını ki burası Hazrec’e mensüp Beni’l-Hârise’nin menzillerinin bulunduğu mevki)yi kasdetmektedir-Hz. Ömer (radıyallâhu anh) kalkıp :

“Vallahi Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) vefat etmedi. Allah mutlaka onu geri gönderecektir, o da (münafık) kimselerin ellerini ve ayaklarını kesecek. . .” diyordu. Derken Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh) geldi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın yüzünü açtı ve öptü.

“Annem bâbam sana feda olsun. Sağlığında hoştun, ölümünde de hoşsun! Nefsimi kudret elinde tutan Zat-ı Zülcelâl’e yemin olsun, Allah sana ebediyyen iki ölüm tattırmayacak!” dedi. Sonra dışarı çıkıp:

“(Hz. Ömer’i kasdeterek): “Ey (Peygamber ölmedi diye) yemin eden kişi, ağır ol!” dedi. Hz. Ebû Bekir konuşmaya başlayınca Hz. Ömer (radıyallahu anhümâ) oturdu. Hz. Ebû Bekir Allah’a hamd ü sena ettikten sonra:

“Haberiniz olsun! Kim Muhammed’e tapıyor idiyse bilsin ki artık Muhammed ölmüştür. Kim de Allah’a tapıyor idiyse o da bilsin ki Allah hayydır, ölümsüzdür!” dedi ve şu âyeti okudu: “Ey Muhammed, şüphesiz sen de öleceksin, onlar da ölecekler” (Zümer 30). Şu âyeti de okudu:

“Muhammed ancak bir peygamberdir. Ondan önce de peygamberler geçmişti. Ölür veya öldürülürse geriye mi döneceksiniz? Geriye dönen, Allah’a hiçbir zarar vermez. Allah, Şürkederlerin mükâfâtını verecektir” (Âl-i İmrân 144).

Bu açıklama üzerine halk boğuk boğuk ağlamaya” başladı. Ensar (radıyallâhu anhüm), Benî Saîde yurdunda, Sa’d İbnu Übâde’nin etrafında toplandı. (Muhâcir de oraya geldi. Ensarîler):

“Bizden bir emîr, sizden de bir emîr!” dediler. Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer, Hz. Ebû Ubeyde (radıyallâhu anhüm) de oraya geldiler. Hz. Ömer konuşmaya başladı ise de Hz. Ebû Bekir onu susturdu.Hz. Ömer (bilahere) şöyle diyordu:

“Vallahi, ben konuşmayı şu sebeple arzu etmiştim: (Zihnimde) hoşuma giden sözler hazırlamış, Ebû Bekir bunlara ulaşamaz (onun hatırından bunlar geçmeyebilir) diye endişe etmiştim. Ama, yemin olsun, Ebû Bekir öyle bir konuştu ki, vallahi içimde hazırlamış olduğum güzel sözlerin hepsine isâbet etti, (benim aklıma gelmeyen daha da güzelini) beliğ şekilde ifade etti. Onun sözleri arasında şu da vardı:

“(Ey Ensâr) biz (Kureyşli)ler emîrleriz, sizler de vezîrlersiniz!”

Bu söz üzerine Hubâb İbnu’1-Münzir ayağa kalktı ve :

“Hayır vallahi bunu yapmayız. Bizden bir emîr, sizden de bir emir olacak!” dedi. Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh): ‘

“Hayır! Olmaz bu. Bizler emîrleriz, sizler de vezîrlersiniz” dedi.

Rezîn şunu ilâve etti: “Hz. Ebû Bekir devamla şunu söyledi: “Bu “iş” (hilâfet), şu Kureyş cemaati için meşrû tanınacaktır. Onlar, yer îtibârıyla Arapların ortasındadır, şerefçe de (eskiden beri) en gözdeleridir. Öyleyse, Ömer’e veya Ebû Ubeyde’ye biat edin!”

Hz. Ömer atılarak:

“Bilakis, biz sana biat ediyoruz. Sen bizim efendimizsin, en hayırlımızsın, üstelik Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a da en sevgili olanımızsın!” dedi ve Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’in elinden tutup ona biat etti. Hz. Ömer (radıyallâhu anh)’i müteakip halk da ona biat etti.

Bunun üzerine biri:

“Sa’d İbnu Ubâde’yi katlettiniz!” diye bağırdı. Hz. Ömer (radıyallâhu anh) öfkeyle:

“Allah onu katletsin!” dedi. Hz. Aişe (radıyallâhu anhâ) devamla der ki: “Bu her iki konuşmada geçen sözleri de Allah fâideli kıldı. Nitekim Hz. Ömer’in konuşması halkı korkuttu. Aralarında nifak vardı, onun konuşmasıyla Cenab-ı Hakk nifakı bertaraf etti. Hz. Ebû Bekir (radıyallahu anh) de halkın nazarını Allah’a çevirip, üzerinde oldukları hakkı (İslâm’ı) öğretti. Oradan şu âyeti okuyarak ayrıldılar. (Meâlen): “Muhammed ancak bir peygamberdir. Ondan önce de peygamberler geçmişti. Ölür veya öldürülürse geriye mi döneceksiniz? Geriye dönen, Allah’a hiçbir zarar vermez.. Allah şükredenlerin mükâfaatını Verecektir” (A1-i Imrân 144).

Buhârî, Fedâilu’l-Ashâb 5, Cenâiz 3, Megâzi 83; Nesâî, Cenâiz 11, (4,11).

(İbnu Deybe diyor ki:) “Derim ki: “Rezîn şunu ilâve etti” sözü, et-Tecrid’de ve Tecrid’in aslında mevcuttur. Bu ziyâde aynısıyla Sahîh-i Buhârî’de mevcuttur. Allahu a’lem.”

Es-Sünuh (veya es-Sünh) avâli’l-Medîne’de bir yer adıdır. Orada Benî’l-Hâris İbnu’l-Hazrec’in evleri vardır.

“Allah sana iki ölümü tattırmasın” sözü, yâni dünyada.. tattırmasın demektir. Hz. Ebû Bekir, bu sözü Hz. Ömer (radıyallâhu anhümâ)’in şu sözünü red maksadıyla söylemiştir: “Allah, peygamberini geri gönderecek, O da (münafık) kimselerin ellerini ve ayaklarını kesecek.” Sakîfe: Evin sofa (üstü kapalı önü açık) kısmı. Toroslarda evin bu kısmına yazlık tâbir edilir.

Nesîc: Ağlayan kişinin hıçkırığını içine tıkarak sessiz ağlaması.

1710 – İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor; “Ben, Muhâcirler’den bir çoğundan Kur’an öğreniyordum. Abdurrahman İbnu Avf, onlardan biri idi. (Ben Mina’da onun menzilinde iken, o da, Hz. Ömer’in son defa yapmış olduğu haccda onun yanında idi. Abdurrahman yanıma dönüşte:)

“Bugün Hz. Ömer’in yanına gelen bir adamı keşke sen de görseydin. Dedi ki: “Ey mü’minlerin emîri, bir adam görsen ki sana: “Keşke Ömer ölmüş olsa da falancaya (Bezzar’ın rivâyetinde Talha İbnu Ubeydillah’a) biat etsem. Vallahi Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’in biatı çabucak oldu bitti” dese ne dersin?” dedi. Hz. Ömer bu söze (daha önce hiç görmediğim kadar) öfkelendi ve:

“İnşaallah bu akşam halka hitab edip, (ahd ve müşaverede olmaksızın) idâreyi gasbetmek isteyen bu heriflere karşı onları uyaracağım” dedi.

Abdurrahman ilâveten dedi ki: “(Bunun üzerine) Hz. Ömer’e:

“Ey mü’minlerin emîri, dedim, böyle bir şey yapma. Zîra hacc mevsiminde insanların cühelâ ve serseri takımı biraraya gelir. Konuşmak üzere halkın içinde doğrulduğnun zaman bunlar olaki, etrafında ekseriyeti teşkil ederler. Korkum şu ki, siz kalkar birşeyler söylersiniz, o cahillerin her biri bir başka şey anlar, esas ifâde etmek istediğiniz maksad tamamen kaybolur. Şu halde acele etmeyin, Medine’ye varın. Orası daru’l-hicret ve sünnettir (hicretin yapıldığı, sünnetin yaşandığı mahaldir). Orada fıkıh ulemâsı ve insanların eşrafıyla başbaşa kalır, dilediğinizi rahatça söylersiniz. Âlimler sözlerinizi eksiksiz öğrenirler ve maksadınız ne ise onu anlarlar.”

(Bu sözüm üzerine) Hz. Ömer (radıyallâhu anh):

“Pekâla, vallahi inşaallah Medine’ye vardığımda ilk fırsatta bu toplantıyı aktedeceğim!” dedi. İbnu Abbas (radıyallâhu anhümâ) devamla dedi ki:

“Zilhicce’nin sonlarında Medine’ye geldik. Cuma günü öğle olur olmaz camiye gitmede acele ettim.”

Rezîn şu ilâvede bulundu: “Öğle sıcağında çıktım.” Sonra önceki hadisi anlatmaya (İbnu Abbas) devam etti ve dedi ki:

“(Camiye gelince) Saîd İbnu Zeyd İbni Amr İbni Nüfeyl (radıyallâhu anh)’i minberin köşesinde oturmuş buldum. Dizim dizine değecek şekilde yanına oturdum. (Sağıma soluma bakmaya) başlamadan Ömer İbnu’1- Hattâb (yerinden minbere doğru) çıktı. Onun gelmekte olduğunu görünce yanımdaki Saîd İbnu Zeyd İbni Amr İbni Nüfeyl’e:

“Bu öğle, Ömer, halife olduğu günden beri hiç yapmadığı bir konuşma yapacak” dedim. Zeyd, söylediğimi hoş karşılamadı ve:

“Daha önce konuşmadığı şeyi konuşması ne mümkün!” deyip beni reddetti.

Hz. Ömer (radıyallâhu anh) minbere oturdu. Müezzin ezanını tamamlayınca, doğruldu. Cenab-ı Hakk’a lâyık olduğu hamd ve senâda bulundu. Sonra şunları söyledi:

“Emmâ ba’d. Ben şimdi sizlere, Cenab-ı Hakk’ın söylememi takdir buyuracağı bir konuşma yapacağım. Bilemiyorum, belki de ecelim yakındır, (bu son hutbem olur). Kim bu sözlerimi anlar ve hâfızasına alabilirse bineğinin götürdüğü her yerde nakletsin. Kim de anlamış o1maktan korkarsa, hiç kimseye hakkımda yalan söylemesini helâl etmiyorum. Allah celle şânuhu, Muhammed (aleyhissalâtu vesselâm)’i hakla gönderdi, kendisine kitap indirdi. Allah’ın indirdikleri meyanında recm âyeti de vardı. Biz onu okuduk, anladık ve ezberledik. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) recm cezası verdi. O’ndan sonra da bizler verdik. Şahsen aradan fazla zaman geçince, bazılarının çıkıp: “Allah’ın kitabında biz recm âyeti bulamıyoruz” diyerek Allah’ın indirmiş olduğu bir farzı terkedip sapıtmalarından korkuyorum, recm, Allah’ın kitabında muhsan yani bâliğ, akil, sahih bir evlilikle evlenmiş ve gerdek yapmış olduğu halde zinâ eden kadın ve erkeklere -isbatlayıcı beyyine veya hamilelik, veya itiraf olduğu takdirde-uygulanması gereken bir haktır.”

Zinâ haddiyle ilgili bâbta zikri geçmiş olan İbnu Abbâs hadisi zikrettikten sonra dedi ki:

“…Ve dahi bana ulaştı ki, birileri şöyle demiş: “Ömer ölünce, (herkesle istişâre, biat aramaksızın) falancaya biat edeceğim.” Sakın ha! Hiç kimseyi, “Hz. Ebû Bekirin seçimi de oldu bittiye geldi. (Biz de onun seçilme tarzına uygun olarak birini seçebiliriz)” gibi sözler aldatmasın. Haberiniz olsun, -evet onun seçimi çabuk olmuştur bu doğru- ancak, Allah (umumiyetle çabuk yapılan işlerde bilâhere karşılaşılan) şerlerden (bu ümmeti) korumuştur. Sizden hiç kimseye, Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’e yapıldığı şekilde (alâka gösterilerek) boyunlar koparcasına nazarlar çevrilip baş uzatılmaz. Öyle ise, Müslümanların istişâre ve te’yidi tahakkuk etmeksizin kim bir başkasına biat ederse bilsin ki, ne biat edene, ne de edilene itibar edilmeyecektir. Böyle bir biat akdi, edeni de edileni de ölüme maruz bırakacaktır. (Hz. Ebû Bekir’e yapılan biat böyle kıt düşüncelilerin zannettiği gibi değildir. İç yüzünü anlatayım:)

Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın ruhunu Cenab-ı Hakk kabzettiği vakit, haberimiz oldu ki, Ensar büyük bir grup hâlinde bizden ayrı olarak Benî Sâide sakî inde toplanmışlar. Ali, Zübeyr ve bunlarla birlikte (Abbâs gibi diğer) bazıları bizden ayrılarak (cenazeyle meşgul olmak üzere) geride kaldılar. Muhacirler de Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’in etrafında toplandılar. Hz. Ebû Bekir’e:

“Ey Ebû Bekir, haydi şu Ensârî kardeşlerimizin yanlarına gidelim!” dedim. Onlara (bir an önce yetişmek üzere) yürüdük. Yakınlarına varınca, onlardan iki sâlih zatla karşılaştık. Kavmin (Sa’d İbnu Ubâde’yi halife seçme hususundaki) kararlarını zikrettiler, sonra da:

“Ey Muhâcirler cemaati nereye gidiyorsunuz?” diye sordular. Biz:

“Şu Ensârî kardeşlerimize gidiyoruz!” dedik.

“Hayır, onlara yaklaşmayın, hükümlerini versinler” dediler. Ben:

“Vallahi onlara gideceğiz” dedim ve yürüdük. Onları Benî Sâide sakîfinde bulduk. Ortalarında üzeri örtülü birisi vardı.

“Bu da kim?” dedim.

“Bu Sa’d İbnu Ubade’dir!” dediler. Ben:

“Nesi var?” diye sordum.

“Titriyor!” dediler. Biraz oturmuştu ki, hatipleri şehâdet getirerek söze başladı. Cenab-ı Hakk’a layık olduğu hamd ve senâyı ifade ettikten sonra şu konuşmayı yaptı:

“Emmâ ba’d! Biz Allah’ın ensârı ve İslâm’ın ordusuyuz. Siz ey Muhâcirler, asıl kavminden kopup gelmiş (içimizde) az bir grupsunuz!”

(Anladık ki) bunlar, aslen müstehak olduğumuz fonksiyonumuzdan bizi koparmak, emîrlikten uzak tutmak istiyorlardı.

Hatip sözlerini tamamlayınca konuşmak arzu ettim. Bu esnâda, içimden söyleyecek güzel sözler hazırlamıştım, bunlar hoşuma da gitmişti. Bunları Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’in huzurunda söylemek istiyordum. Ben bâzan onun hiddetini yatıştırıyordum. Konuşmak istediğim sırada Ebû Bekir:

“Acele etme!”dedi. Onu öfkelendirmek istemedim (ve konuşmaktan vazgeçtim). Ebû Bekir (radıyall hu anh) konuştu. O aslında benden daha çok hilme sahip, daha vakur idi. Allah’a yeminle söylüyorum, içimde hazırladığım bütün güzel sözleri eksiksiz aynı güzellikte ve hattâ daha da güzel bir biçimde bu konuşması esnasında söyledi. Demişti ki:

“Hakkınızda söylediğiniz hayır (ve fazilet ne varsa) hepsine lâyıksınız. Ancak bu (emîrlik) işi, Kureyş kabilesine (meşru) tanınır. Onlar, neseb yönüyle de, yurt yönüyle de Arab’ın ortasında yer alır. Ben sizin için şu iki şahıstan birini uygun buldum, bunlardan hangisini isterseniz ona biat edin!”

Böyle deyip -benim ve Ebû Ubeyde İbnu’l-Cerrâh’ın ellerimizden tuttu. Ebû Bekir, ikimizin arasında oturuyordu. Onun (ikimizi imamlığa teklif eden cümlesinden başka) bütün söyledikleri hoşuma gitti. Vallahi, Ebû Bekir’in bulunduğu bir kavmin başına emîr seçilmektense, ortaya çıkarılıp boynumun vurulmasını gerektirecek bir günah işlemek bana daha sevgili gelirdi. Ancak, nefsimin bana ölüm ânında hoş gösterdiği şeyi şimdi bulamıyorum. Derken Ensar’ın (Hubâb İbnu’l-Münzir adındaki) bir sözcüsü:

“Beni (hasta hayvanların kaşınarak rahatladıkları) kaşınma çubukcağızı, yaslandığı dikme ile ayakta duran hurma fıdancığı kabul edin (ve fıkrimi dinleyin. Diyorum ki):

“Sizden bir emîr, bizden de bir emîr olsun, ey Kureyş cemaati!” dedi.

Bunun üzerine her kafadan bir söz çıkmaya başladı, gürültü çoğaldı. Öyle ki ihtilâfçıkacak diye korktum. Hz. Ebû Bekir’e:

“Ey Ebû Bekr, uzat elini!” dedim. Elini uzattı, ben ona biat ettim. Muhacirler de biat ettiler. Sonra da Ensâr biat etti. Sa’d İbnu Ubâde (radıyallâhu anh)’nin üzerine atıldık. Derken onlardan biri:

“Sa’d İbnu Ubâde’yi öldürdünüz!” demez mi? Ben de:

“Sa’d İbnu Ubâde’yi Allah öldürsün!” dedim.

Hz. Ömer (radıyallâhu anh) der ki: “Vallahi biz, Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in defni sırasında, Hz. Ebû Bekir’in seçiminden daha ehemmiyetli bir şey düşünemedik. Biat gerçekleşmeden halkı terketmemiz halinde, oradan ayrılınca, arkamızdan kendilerinden birini halife seçiverecekler diye korktuk. Böyle bir durumda ya bize de râzı olmaya olmaya biat edecek veya muhalefet edecek ikisi de fesad olacaktı.

Bilesiniz, Müslümanlarla istişâre etmeden kim bir başkasına biat ederse, ne biat edene, ne de kendisine biat edilene itibar edilmez, ikisinin de öldürülmesinden korkulur.

Buhârî, Muhâribin 30, 31, İ’tisâm 16, Mezâlim 19, Menâkıbu’l-Ensâr 46, Megâzî 11; Müslim, Hudud 15, (1691) Müslim’de hadis muhtasar olarak kaydedilmiştir.

1711 – Hz. Âişe (radıyallâhu anhâ) anlatıyor:

“Hz. Fâtıma ve Hz. Abbâs (radıyallâhu anhümâ) Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’e uğrayıp, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’tan kendilerine kalan mirası sordular. Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh) onlara:

“Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın: “Bize kimse vâris olamaz, bıraktıklarımız hep sadakadır. Ancak Âl-i Muhammed bu maldan (ihtiyacı kadarını) yer” dediğini işittim. Allah’a yemin olsun Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın yaptığını gördüğüm bir şeyi terketmem, mutlaka onu yaparım. Ben O’nun emrinden bir şey terkedecek olsam sapıtmaktan korkarım!” dedi.

Bunun üzerine Hz. Fatıma, Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anhümâ)’e küstü ve altı ay sonra ölünceye kadar onunla konuşmadı. Hz. Ali, onu geceleyin defnetti. Ölümünü Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’e haber vermedi.

Hz. Ali, Fatıma (radıyallâhu anhümâ) sağken halk nazarında ayrı bir makama, izzete sahipti. Hz. Fatıma vefat edince, halkın alâkası ondan kesildi.

Bir adam Zührî (rahimehullah)’ye: Ali, (Hz. Ebû Bekir’e) altı ay biat etmedi mi?” diye sordu.

“Hayır, vallahi hayır, Benî Haşim’den hiç kimse geri kalmadı. Ali (radıyallâhu anh), insanların nazarlarının kendinden çevrildiğini görünce Hz. Ebû Bekir (radıyall hu anh)’le musalahaya mecbur kaldı. Ona haber salarak: “Yanında kimse olmadan, yalnız olarak bize gel!” dedi. kendisine Hz. Ömer’in gelmesini istemiyordu, çünkü ondaki şiddet ve hiddet hâlini biliyordu. Hz. Ömer (radıyallâhu anh):

“Onlara tek başına gitme!” dedi. Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh):

“Vallahi tek başıma gideceğim. Bana ne yapabilirler ki?” dedi ve Ebû Bekir (radıyallâhu anh) onlara gitti. Hz. Ali (radıyallâhu anh)’nin yanına girdi. Benî Hâşim, yanında toplanmışlar idi. (Hz. Ebû Bekir’i görünce) kalktı. Allah’a hamd ü senada bulundu. Sonra şunu söyledi:

“Emmâ ba’d! Ey Ebû Bekir, bizim sana biat etmemize mani olan şey senin faziletini inkârımız değildir, sana karşı bir rekâbet düşüncemiz de yok. Ancak, biz, bu “iş”te bizim de bir hakkımız olduğuna inanıyorduk. Bize karşı müstebit davrandınız!”

Sonra Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a olan yakınlığını zikretti.

Ali bunları zikrettikçe Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anhümâ) ağlamaktan kendini alamıyordu. Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh) şehâdet getirdi, Allah Teâla’ya hamdetti, senâda bulundu. Sonra şunları söyledi:

“Emmâ ba’d! Allah’a kasem olsun, şurası muhakkak ki, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın akrabaları bana, kendi akrabalarımdan daha yakın, daha sevgili. Ve ben, yeminle söylüyorum, benimle sizin aranızda olan bu mal meselesinde haktan ve hayırdan hiç ayrılmış değilim. Zîra, ben Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’tan şunu işittim:

“Bize kimse vâris olamaz, bıraktığımız sadakadır. Âl-i Muhammed bu maldan yer. ” Vallahi ben, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın yaptığını gördüğüm bir işi terketmem, Allah’ın izniyle mutlaka yaparım” dedi. Hz. Ali (radıyallâhu anh):

“Biat için öğleden sonra buluşalım”dedi. Ebû Bekir (radıyallâhu anh) öğleyi kılınca, cemaate yönelip Hz. Ali (radıyallâhu anh)’nin (biatı geciktirmedeki) beyan ettiği özürleri halka anlattı. Sonra da Hz. Ali (radıyallâhu anh) kalkıp, Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’in hakkını tazim buyurdu, faziletlerini, İslâm’a sebkat eden hizmetlerini zikretti. Sonra Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’e yaklaşıp biat etti. Halk, Hz. Ali (radıyallahu anh)’nin etrafını sarıp:

“İsabet ettin, çok iyi bir davranışta bulundun” diyerek takdir ettiler. Hz. Ali (radıyallâhu anh) bu ma’ruf işe döndüğü zaman halk (tekrar) kendisine yakınlık (ve alâka) gösterdi.”

Buhârî, Fedailu’l-Ashab 12; Müslim, Cihad 53, (1759). Metin Müslim’dendir. Hadis BuhârÎ’de muhtasardır.

1712 – Kasım İbnu Muhammed anlatıyor: “Hz. Aişe (radıyallâhu anhâ) bir gün hastalanmış:

“Vay başım, (ölüyorum)!” demişti. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) (şaka olsun diye):

“Keşke bu ben sağken olsa, sana istiğfàr eder, dua ediveririm!”dedi. Bunun üzerine Hz. Âişe (radıyallâhu anhâ) birden parladı:

“Vay başıma gelen. Vallahi görüyorum ki ölmemi istiyorsun. Ben öleceğim, sen de akşama zevcelerinden biriyle başbaşa kalacaksın ha!” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) (sözü değiştirerek) dedi ki:

“Bilakis ben ölüyorum, vay başım! Ebü Bekir’e ve oğluna birinzi gönderip (benden sonra hilâfet hususunda “ben daha lâyığım” iddia veya temennisinde bulunacaklara karşı) yerime geçeceği tesbit etmek istemiştim. Sonradan (kendi kendime: “Böyle bir iddiayı Ebû Bekir dışında kim yaparsa) Allah kabul etmez, mü’min1er de reddederler” dedim (ve vasiyet yapmaktan vazgeçtim).”

Buhârî, Ahkâm 51, Merdâ 16; Müslim, Fedailu’s-Sahâbe 11, (2387).

1713 – Hz. Âişe (radıyallâhu anh ) anlatıyor:

“Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh), ölüm ânı yaklaşınca (muhtazar olunca), Hz. Ömer’i çağırttı ve:

“Ey Ömer, ben Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın ashabı üzerine seni halife seçiyorum. Mizanı ağır olan, hakka uyması sebebiyle kıyamet günü mizanı ağır basacak ve ağırlık kendine olacak kimsedir. Sadece hakkın girdiği mizanın ağır olması da hak olmuştur.

Ey Ömer! Mizanı hafif olan da, batıla uyması sebebiyle, kıyamet günü sevabı az ve hafıf olan ve bu hafıflikle teraziye girecek olandır. İçerisine sadece batıl giren mizanın hafif olması da haktır.”

Ayrıca, askerlerin komutanlarına da şunu yazdı: “Başınıza Ömer’i seçtim. Kendim için de, Müslümanlar için de hayrı seçtim.”

Sonra Ebû Bekir (radıyallâhu anh) vefat etti ve geceleyin defnedildi. Bilahere Hz.Ömer (radıyallâhu anh), ayağa kalkıp hamd ü sena ettikten sonra şunları söyledi:

“Ey insanlar, ben size, hiç bilmediğiniz bir şeyi kendimden uydurup öğretecek değilim. Ben Ömer’im. Size emîr olma hususunda hırsım yok. Ancak vefat eden Ebû Bekir (radıyallâhu anh) bunu bana vasiyet etti. Bu işi ona Allah’ın ilham ettiğine inanıyorum. İmamlığımı, ona ehil olmayan kimseye bırakmam. Fakat onu, Müslümanlara saygı göstermeye gayret edenlere bırakırım. İşte böyleleri, Müslümanlara emîr olamya başkalarından daha çok layıktır.”

Muvatta’da bulunamamıştır.

1714 – Ma’dan İbnu Ebî Talha anlatıyor:

“Hz. Ömer (radıyallâhu anh), cuma günü hutbe verdi. Önce Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ı hatırlattı, sonra Hz. Ebû Bekir (radıyallahu anh)’i andı. Sonra da şunları söyledi:

“Ben rüyamda bir horoz gördüm, bana üç gaga vurdu. Bunu, ecelim yaklaştı diye yordum. Bazı kimseler, yerime birini seçmemi söylüyorlar, Allah ne dini, ne hilafetini, ne de Resûlü (aleyhissalâtu vesselâm) ile gönderdiği şeyi zayi edecek değildir. Eğer ecelim çabucak gelirse hilâfet, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) ölürken kendilerinden razı bulunduğu şu altı kişinin müşâveresi ile belirlenecektir. Ben biliyorum ki, bazıları bu seçime dil uzatacaklardır. Bunlar benim şu elimle İslâm’a kattığım kimselerdir. Eğer bunu yaparlarsa bilin ki, onlar ancak Allah’ın düşmanlarıdır, kâfırlerdir, sapıklardır.

Sonra sözüne şöyle devam etti:

“Ey Rabbim, seni Ensâr’ın ümerâsına şâhid kılıyorum. (Bilin ki) ben onları, adaletli olsunlar ve halka dinlerini, Peygamberlerinin (aleyhissalâtu vesselâm) sünnetini öğretsinler (zekatı) aralarında taksim etsinler, dini meselelerde müşkilatla karşılaşınca bana bildirsinler diye başlarına tayin ettim.”

Hz. Ömer (radıyallâhu anh)’in bu hutbesinden bir cuma geçmişti ki hançerlendi. Yanına girmek için önce Muhacirler’e, sonra Ensâr’a, sonra Medineliler’e, sonra Şamlılar’a, sonra Iraklılar’a sırayla izin verdi. Biz huzura girenlerin sonuncusu idik. Siyah bir bürde ile yarası sarılmış, üzerinden kanlar akıyor vaziyette gördük.

“Bize vasiyette bulun!” dedik. Ona bizden başka vasiyet talebinde bulunan olmadı.

“Size dedi, Allah’ın Kitabı’nı vasiyet ediyorum. Zira ona uyduğunuz müddetce asla sapıtmazsınız. Size Muhacirler’i de vasiyet ediyorum. Zira insanlar çoğalırken onlar azalıyor. Size Ensâr’ı da vasiyet ediyorum. Zira onlar, imanın sığındığı melcedir. Size bedevîleri de vasiyet ediyorum.

Zira onlar aslınız, dayanağınızdır.”

Bir rivayette şöyle denmiştir: “…Zira onlar kardeşlerinizdir, düşmanınızın düşmanıdır. Size zımmîleri de vasiyet ediyorum, zira onlar Peygamberimiz (aleyhissalâtu vesselâm)’in zimmeti ve ailenizin rızkıdır. Beni terkedin artık.”

Buhârî, Ahkâm 51, Müslim, İmâret 12, (1823); Tirmizî, Fiten 48, (2226); Ebû Dâvud, Harâc 8, (2939).

Bir rivayette şöyle gelmiştir: “Hz. Ömer (radıyallâhu anh) hançerlendiği zaman kendisine: “Birini yerinize seçseniz!” denilmişti. Şu cevabı verdi:

“Yani işinizi sağken de, ölmüşken de ben mi sırtımda taşıyayım? Mamafih, birisini seçecek olsam (bu caizdir, zira) benden daha hayırlı olan Ebû Bekir seçmiştir. Seçimi terkedecek olsam (bu da caizdir zira) benden daha hayırlı olan Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) da seçimi terketti. Ben istedim ki, bundaki nasibim başa baş olsun, ne lehime ne de aleyhime”

Abdullah İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) dedi ki: “(Ömer’in bu sözü üzerine) anladım ki, yerine kimseyi tayin etmeyecektir.” Oradakiler:

“Allah hayırlı mükâfaatlar versin. Sen şu şu hizmetleri yaptın” dediler. O da: “Uman ve korkan” diye cevap verdi.”

1715 – Hz. Âişe (radıyallâhu anh ) anlatıyor:

“Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh), ölüm ânı yaklaşınca (muhtazar olunca), Hz. Ömer’i çağırttı ve:

“Ey Ömer, ben Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın ashabı üzerine seni halife seçiyorum. Mizanı ağır olan, hakka uyması sebebiyle kıyamet günü mizanı ağır basacak ve ağırlık kendine olacak kimsedir. Sadece hakkın girdiği mizanın ağır olması da hak olmuştur.

Ey Ömer! Mizanı hafif olan da, batıla uyması sebebiyle, kıyamet günü sevabı az ve hafıf olan ve bu hafıflikle teraziye girecek olandır. İçerisine sadece batıl giren mizanın hafif olması da haktır.”

Ayrıca, askerlerin komutanlarına da şunu yazdı: “Başınıza Ömer’i seçtim. Kendim için de, Müslümanlar için de hayrı seçtim.”

Sonra Ebû Bekir (radıyallâhu anh) vefat etti ve geceleyin defnedildi. Bilahere Hz.Ömer (radıyallâhu anh), ayağa kalkıp hamd ü sena ettikten sonra şunları söyledi:

“Ey insanlar, ben size, hiç bilmediğiniz bir şeyi kendimden uydurup öğretecek değilim. Ben Ömer’im. Size emîr olma hususunda hırsım yok. Ancak vefat eden Ebû Bekir (radıyallâhu anh) bunu bana vasiyet etti. Bu işi ona Allah’ın ilham ettiğine inanıyorum. İmamlığımı, ona ehil olmayan kimseye bırakmam. Fakat onu, Müslümanlara saygı göstermeye gayret edenlere bırakırım. İşte böyleleri, Müslümanlara emîr olamya başkalarından daha çok layıktır.”

Muvatta’da bulunamamıştır.

1716 – Ma’dan İbnu Ebî Talha anlatıyor:

“Hz. Ömer (radıyallâhu anh), cuma günü hutbe verdi. Önce Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ı hatırlattı, sonra Hz. Ebû Bekir (radıyallahu anh)’i andı. Sonra da şunları söyledi:

“Ben rüyamda bir horoz gördüm, bana üç gaga vurdu. Bunu, ecelim yaklaştı diye yordum. Bazı kimseler, yerime birini seçmemi söylüyorlar, Allah ne dini, ne hilafetini, ne de Resûlü (aleyhissalâtu vesselâm) ile gönderdiği şeyi zayi edecek değildir. Eğer ecelim çabucak gelirse hilâfet, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) ölürken kendilerinden razı bulunduğu şu altı kişinin müşâveresi ile belirlenecektir. Ben biliyorum ki, bazıları bu seçime dil uzatacaklardır. Bunlar benim şu elimle İslâm’a kattığım kimselerdir. Eğer bunu yaparlarsa bilin ki, onlar ancak Allah’ın düşmanlarıdır, kâfırlerdir, sapıklardır.

Sonra sözüne şöyle devam etti:

“Ey Rabbim, seni Ensâr’ın ümerâsına şâhid kılıyorum. (Bilin ki) ben onları, adaletli olsunlar ve halka dinlerini, Peygamberlerinin (aleyhissalâtu vesselâm) sünnetini öğretsinler (zekatı) aralarında taksim etsinler, dini meselelerde müşkilatla karşılaşınca bana bildirsinler diye başlarına tayin ettim.”

Hz. Ömer (radıyallâhu anh)’in bu hutbesinden bir cuma geçmişti ki hançerlendi. Yanına girmek için önce Muhacirler’e, sonra Ensâr’a, sonra Medineliler’e, sonra Şamlılar’a, sonra Iraklılar’a sırayla izin verdi. Biz huzura girenlerin sonuncusu idik. Siyah bir bürde ile yarası sarılmış, üzerinden kanlar akıyor vaziyette gördük.

“Bize vasiyette bulun!” dedik. Ona bizden başka vasiyet talebinde bulunan olmadı.

“Size dedi, Allah’ın Kitabı’nı vasiyet ediyorum. Zira ona uyduğunuz müddetce asla sapıtmazsınız. Size Muhacirler’i de vasiyet ediyorum. Zira insanlar çoğalırken onlar azalıyor. Size Ensâr’ı da vasiyet ediyorum. Zira onlar, imanın sığındığı melcedir. Size bedevîleri de vasiyet ediyorum.

Zira onlar aslınız, dayanağınızdır.”

Bir rivayette şöyle denmiştir: “…Zira onlar kardeşlerinizdir, düşmanınızın düşmanıdır. Size zımmîleri de vasiyet ediyorum, zira onlar Peygamberimiz (aleyhissalâtu vesselâm)’in zimmeti ve ailenizin rızkıdır. Beni terkedin artık.”

Buhârî, Ahkâm 51, Müslim, İmâret 12, (1823); Tirmizî, Fiten 48, (2226); Ebû Dâvud, Harâc 8, (2939).

Bir rivayette şöyle gelmiştir: “Hz. Ömer (radıyallâhu anh) hançerlendiği zaman kendisine: “Birini yerinize seçseniz!” denilmişti. Şu cevabı verdi:

“Yani işinizi sağken de, ölmüşken de ben mi sırtımda taşıyayım? Mamafih, birisini seçecek olsam (bu caizdir, zira) benden daha hayırlı olan Ebû Bekir seçmiştir. Seçimi terkedecek olsam (bu da caizdir zira) benden daha hayırlı olan Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) da seçimi terketti. Ben istedim ki, bundaki nasibim başa baş olsun, ne lehime ne de aleyhime. . . “

Abdullah İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) dedi ki: “(Ömer’in bu sözü üzerine) anladım ki, yerine kimseyi tayin etmeyecektir.” Oradakiler:

“Allah hayırlı mükâfaatlar versin. Sen şu şu hizmetleri yaptın” dediler. O da: “Uman ve korkan” diye cevap verdi.”

1717 – Abdullah İbnu Selâm (radıyallâhu anh) anlatıyor:

“Hz. Osman (radıyallâhu anh) muhâsara edildiğn zaman, namaz kıldırma işine Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh)’yi tayin etti. Bâzan Hz. İbnu Abbas kıldırıyordu. Sonra, Hz. Osman (isyancılara) elçi yollayıp, benden ne istiyorsunuz? diye sordu. Onlar: “Hilâfetten ayrılmanı istiyoruz” dediler. O da: “Allah’ın bana giydirdiği bir kaftanı çıkarmam” diyerek reddetti.

“Onlar seni öldürecekler!” dediler. O:

“Beni öldürdüğünüz takdirde, ebediyyen birbirinizi sevmeyecek, düşmanla elbirlik savaşamayacaksınız. Göre göre ihtilâfa düşeceksiniz. Ey kavm, bana karşı çıkardığnnız şu ihtilâf sakın ola başınıza, sizden öncekilerin maruz kaldığı belâyı dolamasın!” dedi. İhtilâlcilerin tazyikleri artınca, cuma gününe oruçlu olarak girdi. Gün biraz ilerleyince uyudu.Uyanınca:

“Şu anda rüyamda Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ı gördüm. Bana: “Akşam yanımızda iftarını yapacaksın” buyurdu” dedi.

O gün öldürüldü. Sonra Hz. Ali (radıyallâhu anh) hutbe okumak üzere kalktı. Hamd ü senâdan sonra:

“Ey insanlar, dedi, bana yaklaşın, gözlerinizi, kulaklarınızı dört açın. Şahsen ben ve sizler hepimizin fıtnenin içine düşmemizden korkuyorum. Fitne sırasında, hepimize gayret gerekecek.” Devamla dedi ki:

“Allah bu ümmeti iki edeble terbiye etti: Kitap ve Sünnet. Bunların (tatbiki hususunda), sultan nezdinde gevşeklik olamaz. Öyle ise Allah’tan korkun, aranızdaki meseleleri halledin.”

Hz. Ali (radıyallâhu anh) bunları söyleyip minberden indi ve beytü’l-maldan arta kalan servete yönelerek Müslümanlar arasında taksim etti.”

Rezîn ilâvesidir, kaynağı bulunamamıştır.

1718 – Hasan Basrî (rahimehullah) hazretleri anlatıyor:

“Hasan İbnu Ali, vallahi Hz. Muâviye (radıyallâhu anhümâ)’yi dağlar gibi büyük askerî birliklerle karşıladı. Bunun üzerine Amr İbnu’1-As, Hz. Muâuiye ye:

“Ben vallahi, öyle askerî birlikler görüyorum ki, bunlar kendileri gibi (sayıca ve keyfıyetçe) akrân olan birlikleri öldürmedikçe geri dönmezler” dedi. Muâviye de Amr (radıyallâhu anh)’a -ki vallahi Hz. Muâviye bu iki adamın hayırlısıdır- şu cevabı verdi:

“Ey Amr, söyle bakalım! Şunlar (bizimkiler) öbürlerini, öbürleri de şunları öldürseler Müslümanların işlerini kim benim adıma yürütecek, kim kadınlarının, yetimlerinin bakımını benim adıma üzerine alacak?”

Sulh yapmak için, Kureyş’in Benî Abdişşems boyundan iki kişiyi yani Abdurrahman İbnu Semüre ve Abdullah İbnu Âmir’i, Hz. Hasan (radıyallâhu anh)’a gönderdi. Bunlara:

“Haydi, şu zâta gidin, ona (sulh yapmak istediğimizi) söyleyin. (Hilâfet arzusundan vazgeçmesini) taleb edin, (buna mukabil ne isterlerse) verin!” dedi. Bunlar Hz. Hasan (radıyallâhu anh)’ın yanına gidip, huzuruna çıktılar. (Hz. Muâviye’nin tenbihine uygun olarak) konuştular. (Hilâfeti Hz. Muâviyeye bırakması halinde ne isterse vereceğini) söylediler. Hz. Hasan (radıyallâhu anh) onlara:

“Bizler Abdulmuttalib’in oğullarıyız. Beytu’l-maldan bir hissemiz var. Bu ümmet (ihtiyaç karşısında mal için) kanını isrâf etmeye başladı. (Beytu’1-maldan bize ayrılacak hisse nedir?)” dedi. Onlar:

“Hz. Muâviye size şunları teklif ediyor, hilâfetten vazgeçmenizi taleb ediyor, mukabilinde ne istediğinizi soruyor” dediler. Hz. Hasan (radıyallahu anh):

“Sizin bu vaadlerinizi bize kim tekeffül edecek?” dedi. Elçiler:

“Sana biz tekeffül ediyor, garanti veriyoruz!” dediler. Hz. Hasan her ne talebte bulundu ise hepsine:

“Biz tekeffül ediyoruz!” diyerek teminat verdiler. Böylece Hz. Hasan, Hz. Muâviye (radıyallâhu anhümâ) ile sulh yaptı.

Hasan Basrî demiştir ki:

“Ben Ebû Bekir (radıyallâhu anh)’i işittim şöyle demişti: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ı minberde gördüm, yanında Hz.Hasan İbnu Ali vardı. Bâzan halka yöneliyor, bazan Hasan’a yöneliyor ve: “Şu oğlum, seyyiddir. Umulur ki, Allah bununla iki muazzam Müslüman orduyu sulha kavuşturacak” diyordu.”

Buhârî, Sulh 9, Menâkıb 25, Fedailu’l-Ashâb 22, Fiten 20.

İRTİDAD VE YOL KESME HADDİ

1557 – Zeyd İbnu Eslem (radıyallahu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Dinini değiştirenin boynunu vurun.”

İmam Mâlik, bu hadisi Muvaffa’da Akdiye 15, (2, 736)kaydeder ve hadis hakkında şu açıklamayı sunar: “Bu hadisin mânası şudur: “Her kim İslâm’dan çıkarak zındıklık ve benzeri bir dine girecek olursa, kendisine galebe çalındığı takdirde öldürülür. Öyle birine tevbe teklif edilmez. Zîra gerçekten tevbe edip etmediği bilinemez. Çünkü bunlar (galebeden önce) küfürlerini gizleyip, Müslüman olduklarını ilan ediyorlardı. Ben, böylelerinin küfrü, delille sübut bulduğu takdirde tevbe etmeye çağırılmalarını uygun bulmam, (tevbe etse de kabul edilmemeli).” Devamla der ki: “Bizim nezdimizde, esas olan şudur: “Bir kimse irtidad ederse tevbeye çağırılır, (kendisine galebe çalınmazdan önce) tevbe ederse (hayatı bağışlanır), aksi takdirde öldürülür.”

İmam Mâlik devamla der ki: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın:”Dinini terkedeni öldürün” hadisinin mânası: “Kim İslâm’dan çıkıp bir başka dine geçerse” demektir. “İslâm’dan başka bir dinden çıkarak bir diğer dine geçerse…” demek değildir. Sözgelimi Yahudiliği terkederek Hıristiyanlığa veya Mecusiliğe geçen kastedilmemiştir. Binaenaleyh ehl-i zimmeden herhangi biri böyle bir din değiştirmesi yapacak olsa ne tevbeye çağırılır, ne de öldürülür.”

1558 – İbnu Abbâs (radıyallahu anhümâ) anlatıyor: “Âbdullah İbnu Sa’d İbni Ebi s-Sarh Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e kâtiplik yapıyordu. Şeytan ayağını kaydırdı; adam irtidâd ederek kâfırlere sığındı. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) Fetih günü, onun öldürülmesini emretti. Ancak, Hz. Osman (radıyallahu anh) onu himayesi altına aldı. Resûlullah da bu himayeyi tanıdı.”

Ebu Dâvud, Hudud 1, (4358); Nesâî, Tahrimu’d-Dem 15, (7,107).

Bu hadis Tefsir bölümünde, Nahl süresinin tefsiri sırasında Nesâî rivayeti olarak daha uzun bir hadiste geçmiştir.

1559 – Hz. Enes (radıyallahu anh) anlatıyor: “Ukl ve Ureyne kabilelerinden bir grup insan Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın yanına gelip:

Ey Allah’ın Resûlü! Biz hayvancılıkla uğraşıp sütle beslenen (çöl) insanlarıyız, (çift-çubukla uğraşan) köylüler değiliz” dediler. Bu sözleriyle, Medine’nin havasının kendilerine iyi gelmediğini ifàde ettiler. Resûlullah, onlara (hazineye ait) develerin ve çobanın (bulunduğu yeri) tavsiye etti. Kendilerine oraya gitmelerini, develerin sütlerinden ve bevillerinden içmelerini söyledi. Gittiler, Harra bölgesine varınca, İslâm’dan irtidâd ettiler. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’ın çobanını da öldürüp develeri sürdüler. Haber, Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e

ulaştı.

Resûlullah, derhal arkadaşlarından takipçi çıkardı (yakalanıp getirildiler). Gözlerinin oyulmasını, ellerinin kesilmesini ve Harra’nın bir kenarına atılmalarını ve o şekilde ölüme terkedilmelerini emretti. “

Buhârî, Muhâribin 16,17,18, Diyât 22, Vudü 66, Zekât 68, Cihâd 152, Megâzî 36, Tefsir, Mâide 5, Tıbb 5, 6, 29; Müslim, Kasâme 9, (1671); Tirmizî, Tahâret 55, (72), Et’ime 38, (1846); Ebü Dâvud, Hudud 3, (4364-4371); Nesâî, Tahrimu’d-Dem 7, (7, 93-98); İbnu Mâce, Hudud 20, (2578).

1560 – Ebu’z-Zinad (merhum) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) develerini çalanların (el ve ayaklarını) kestiği, gözlerini de ateşle oyduğu zaman, Allah zülcelal hazretleri, Hz. Peygamber’i itab etti ve mesele üzerine şu âyeti inzal buyurdu: “Allah ve Resûlü’ne harp açanların cezası..:” (Maide 33).

Ebu Dâvud, Hudud 3, (4370); Nesâî, Tahrîmu’d-Dem 7, (7,100).

ZİNÂ HADDİYLE İLGİLİ HÜKÜMLER

1561 – İbnu Abbâs (radıyallahu anhümâ) anlatıyor: “Hz. Ömer (radıyallahu anh)’i hutbe verirken dinledim. Şöyle demişti:

“Allah Teâla hazretleri Muhammed (aleyhissalâtu vesselâm)’i hak (din ile) gönderdi ve O’na Kitab’ı indirdi. Bu indirilenler arasında recm âyeti de vardı! Biz bu âyeti okuduk ve ezberledik. Ayrıca, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) zinâ yapana recm cezasını tatbik etti, ondan sonra da biz tatbik ettik. Ben şu endişeyi taşıyorum: Aradan uzun zaman geçince, bazıları çıkıp: “Biz Kitabullah’da recm cezasını görmüyoruz (deyip inkâra sapabilecek ve) Allah’ın kitabında indirdiği bir farzı terkederek dalâlete düşebilecektir. Bilesiniz, recm, kadın ve erkekten muhsan olanların zinâları, -delil veya hamilelik veya itiraf yoluyla- süb–t bulduğu takdirde, onlara tatbik edilmesi gereken Kitabullah’da mevcut bir haktır. Allah’a kasemle söylüyorum, eğer insanlar: “Ömer Allah Teâla’ nın kitabına ilâvede bulundu” demeyecek olsalar, recm âyetini (Kitabullah’a) yazardım.”

Buhârî, Hudud 31, 30, Mezâlim 19, Menâkibu’l-Ensar 46, Megâzi 21, İ’tisâm 16; Müslim, Hudud 15, (1691); Muvatta, Hudud 8, 10, (, 823, 824); Tirmizî, Hudud 7, (1431); Ebu Dâvud, Hudud 23, (4418).

1562 – İbnu Abbâs (radıyallahu anhümâ) anlatıyor: “Allahu Teâlâ Kur’ân-ı Kerim’inde: “Kadınlarınızdan fuhşu irtikâb edenlere karşı içinizden dört şahid getirin. Eğer şehâdet ederlerse onları ölüm alıp götürünceye, yahud Allah onlara bir yol açıncaya kadar. kendilerini evlerde alıkoyun (insanlarla ihtilattan menedin)” buyurdu. (Nisa 15).

Cenab-ı Hakk, bu âyette (zinâ meselesinde) önce kadını zikrettikten sonra, erkeği kadınla birlikte ele alarak şöyle demiştir: “Sizler-den fuhşu irtikab edenlerin her ikisini de (kınayarak) eziyete koşun. Eğer tevbe edip (nefislerini) ıslah ederlerse artık onlara (eziyetten) vazgeçin. çünkü Allah tevbeleri çok kabul eden, en çok esirgeyendir” (Nisa 16). Cenab-ı Hakk bu âyeti, celde âyetiyle neshederek şöyle buyurdu: “Zinâ eden kadınla zinâ eden erkekten her birine yüzer deynek vurun. Eğer Allah’a ve âhiret gününe inanıyorsanız bunlara, Allah’ın dinini tatbik hususunda, acıyacağınız tutmasın. Mü’minlerden bir zümre de bunların azabına (bu cezalarına) şahid olsun” (Nur 2). Sonra Nur sûresinde recm âyeti nâzil oldu. Önceki (celdeyi emreden) vahiy bekâr (zâni) içindi. Sonra recm âyeti tilâvetten kaldırıldı, ancak hükmü bâki kaldı.”

Ebu Dâvud, Hudud 23, (4413).

Bu rivayetin “…yüzer deynek vurun”ibaresine kadar olan kısım Ebu Dâvud’a aittir, mütebakisini Rezîn ilâve etmiştir.

1563 – Ebû Hüreyre (radıyallahu anh) anlatıyor: “Sa’d İbnu Ubâde (radıyallahu anh): “Ey Allah’ın Resûlü, ne buyurursunuz, zevcemi bir erkekle yakalarsam dört şahid getirmek için bekleyecek miyim?” diye sordu. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“-Evet bekleyeceksin!” dedi.”

Müslim, Liân 14, (1498); Muvatta,Hudud 7, (2,823); Ebu Dâvud, Diyât 12, (4532, 4533).

Müslim ve Ebû Dâvud’un bir diğer rivayetinde: “Bir adam, karısının yanında bir yabancı yakalasa onu öldürebilir mi ne dersiniz?” diye sorar. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Hayır!” deyince, Sa’d: “Bilakis evet! Seni hak dinle şereflendiren Allah’a yemin ederim, fırsatı yakalarsam ondan önce kılıncımı işletirim” der. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Efendinizin ne söylediğine bakın!” buyurur.

1564 – Ebu Hüreyre ve Zeyd İbnu Hâlid (radıyallahu anhümâ) şunu anlattılar: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a muhsan olmayan câriye zinâ yaparsa ne gerekir? diye sorulmuştu, şöyle cevap verdi:

“- Câriye zinâ yaparsa ona celde uygulayın, yine zinâ yaparsa yine celde uygulayın, yine zinâ yaparsa yine celde uygulayın ve sonra onu (kıldan mamul âdi) bir ipe mukabil de olsa satın gitsin.”

Buhârî, Büyû 66,110,17; Müslim, Hudud 30, (1703);Muvatta, Hudud 14, (826); Tirmizî, Hudud 13, (1440);Ebu Dâvud, Hudud 33, (4469, 4470, 4471).

Bir rivayette: “(Efendisi) ona celde tatbik etsin, bir de ayıplamasın” denmiştir.

1565 – Ebu Abdirrahmân es-Sülemî (radıyallahu anh) anlatıyor: “Hz.Ali (radıyallahu anh) hutbede şöyle buyurdu: “Ey insanlar, kölelerinize -ister muhsan olsunlar, ister olmasınlar- haddleri tatbik edin. Zîra, Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in bir cariyesi zinâ yapmıştı, ona celde tatbik etmemi emretti. (Dövmek üzere) yanına geldim. Yeni nifas olmuştu. Döversem öldürürüm diye korktum. Durumu Resûlullah’a arzettim. Bana: ” İyi yapmışsın, iyileşinceye kadar ona dokunma” dedi.”

Müslim, Hudud 34, (1075); Tirmizî, Hudud 13, (1441); Ebu Dâvud, Hudud 34, (4473).

1566 – Ebu Hüreyre (radıyallahu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) hür kimseye terettüp eden haddin bölünebilen çeşidinin yarısını köleye hükmetti. Sözgelimi zinâ yapan bâkirenin haddi, iftira (gazf) haddi ve şürbü’l-hamr (içki) haddi böyledir. (Bunlar bölünebilen haddlerdir, köleye hep yarısı tatbik edilir).

Rezîn ilavesidir.

1567 – İbnu Ömer (radıyallahu anhümâ) hazretlerinden rivayete göre: Câriyelerinden birine hadd tatbik etmiş, bu maksadla ayaklarına ve bacaklarına vurmaya başlamıştı. Bunu gören Sâlim (rahimehullah) kendisine:

“- (Sen niye böyle yapıyorsun?) Cenab-ı Hakk’ın “Bunlara Allah’ın dinini tatbik hususunda acıyacağınız tutmasın..:” (Nur 2) sözü nerede kaldı?” der. Abdullah İbnu Ömer (radıyallahu anhümâ) de:

“- Beni ona şefkatli davranıyor mu buldun? Her halde Cenab-ı Hakk onu öldürmemi emretmedi” cevabını verir.

Rezîn ilavesidir.

1568 – Vâil İbnu Hucr İbni Rebîa (radıyallahu anh) anlatıyor; “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın sağlığında, namaz kılmak maksadıyla bir kadın evinden çıkmıştı. Yolda ona bir erkek rastladı. Kadına çullanıp ihtiyacını giderdi. Kadın bağırdı, adam ise sıvıştı gitti.

(Çığlığı üzerine) kadına bir erkek uğramıştı. Ona başından geçeni anlatıp, bir adam bana böyle böyle yaptı dedi. Sonra, bir grup muhacire rastladı, başından geçeni onlara da anlatıp: “Bir adam bana böyle yaptı!” dedi. Hep beraber yürüyüp, kadının kendisine tecavüz ettiği kimseyi yakalayıp kadına getirdiler. Kadın:

“- Evet bu odur?” dedi. Sonra adamı Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in yanına götürdüler. Resûlullah adamın recmedilmesini emrettiği sırada, kadına tecavüz etmiş olan kimse kalkıp:

“- Ey Allah’ın Resûlü, suçlu benim!” diye itirafta bulundu. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) kadına:

” Git. Allah günahlarını affetti” dedi. Zan altında kalmış olan kimseye de güzel sözler söyleyip (gönlünü aldı). Mütecavizin recmedilmesini emretti ve recmedildi.

Sonra Resûlullah şunu söyledi:

” Bu adam öyle bir tevbe ile tevbe etti ki, böyle bir tevbeyi Medine ahalisi yapsaydı kabul edilirdi.”

Tirmizî, şu ziyadede bulunmuştur: “Vâil (radıyallahu anh) Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in kadına mehir takdir edip etmediğini zikretmedi.”

Tirmizî, Hudud 22, (1452); Ebû Dâvud, Hudud 7, (4379).

1569 – İbnu Abbâs (radıyallahu anhümâ) anlatıyor: “Hz. Ömer’e, zinâ yapmış olan deli bir kadın getirildi. (Recm edilip edilemeyeceği hususunda) halkla istişare ederek recmedilmesine hükmetti. Kadına Hz. Ali (radıyallahu anh) uğradı. (Hazırlığı görünce):

“- Bunun hâli nedir?” diye sordu. Kendisine: “Falanca kabileden deli bir kadındır, zinâ yapmıştır. Hz. Ömer (radıyallahu anh), recmedilmesine hükmetmiştir” dediler. Hz. Ali (radıyallahu anh):

“- Kadını geri götürün!” dedi, sonra Hz. Ömer’e uğrayıp:

“- Ey mü’minlerin emîri! Bilirsin ki, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) :

“Kalem üç kişiden kaldırılmıştır (artık onlar yaptıklarından sorum1u değildirler): Büluğa erinceye kadar çocuktan, uyanıncaya kadar uyuyandan, şifa buluncaya kadar bunamıştan.” Bu bîçare kadın falanca kabilenin bunağıdır. Ona tecavüz eden, muhakkak ki aklî noksanlığı sırasında tecevüz etmiştir” dedi.”

Ebu Davud Hudud 16. (4399.4400. 4401. 4402).

1570 – Habib İbnu Salim (rahimehullah) anlatıyor: “Abdurrahman İbnu Huneyn denen bir adam karısının câriyesine temasta bulundu. Hâdise, Küfe emîri Nu’man İbnu Beşir (radıyallahu anh)’e götürüldü.

“- Ben, dedi, hakkınızda, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın hükmüyle hükmedeceğim: Eğer zevcen, câriyeyi sana helâl ederse, yüz deynek yiyeceksin, helâl etmezse recmedileceksin..”

Sonra (tahkik etti) karısının câriyeyi adama helâl ettiğini görünce, emîr yüz deynek vurdu.”

Tirmizî, Hudud 21, (1451); Ebu Dâvud, Hudud 28, (4458, 4459); Nesâî, Nikâh 70, (6,124); İbnu Mlâce, Hudud 8, (2551).

1571 – Seleme İbnu Muhabbak (radıyallahu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), hanımının câriyesine temas eden bir adam hakkında şöyle hükmetti: “Eğer, adam câriyeyi zorladı ise, câriye hürdür, adam, câriyenin efendisine (yani karısına) mislini borçlanmıştır, câriye rıza göstermişse, câriye adamın olur, câriyenin efendisine, onun bir mislini borçlanır.”

Ebu Dâvud, Hudud 28, (4460, 4461); Nesâî, Nikâh 70, (1,124); İbnu Mâce, Hudud 8, (2553).

1572 – Berâ İbnu’l-Âzib (radıyallahu anh) anlatıyor: “Dayım Ebu Bürde İbnu Niyâr -beraberinde bir bayrak olduğu halde- bana uğradı. Kendisine nereye gideceğini sordum.

“- Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), bana babasının hanımıyla evlenen bir adamın kellesini getirmemi (ve malına da el koymamı) emretti, Ona gidiyorum” diye Cevap verdi.”

Tirmizî, Ahkâm 25, (1362); Ebu Dâvud, Hudud:27, (4456, 4457); Nesâî, Nikâh 58, (6,109-110); İbnu Mâce, Hudud 35, (2607).

1573 – Hz. İbnu Abbâs (radıyallahu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) şöyle emretti: “Kim, nikâhı haram olan bir akrabasına cinsî temasta bulunursa -veya şöyle demişti; kim haram yakını ile evlenirse- onu öldürün.”

1574 – Hz. Enes (radıyallahu anh) anlatıyor: Bir adam, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın ümmü veledine temas etmekle itham edilmişti. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), Hz. Ali (radıyallahu anh)’ye : “Git boynunu vur!” diye emretti. Hz. Ali, adama geldiği vakit, onu bir kuyunun içinde (yıkanıp) serinliyor buldu.

“Çık dışarı!” diyerek elinden tutup kuyunun dışına çıkardı. Hz. Ali, adamın mecbub (burulmuş) ve tenâsül organından mahrum olduğunu gördü. Artık ona dokunmayıp, durumu Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e haber verdi. Resûlullah, onu, davranışı sebebiyle takdir etti.”

Bir rivayette şu ziyade gelmiştir: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Şahid, gâibin görmediğini görür” buyurdu”.

Müslim, Tevbe 59, (2771).

1575 – Sehl İbnu Sa’d (radıyallahu anh) anlatıyor: “Bir adam Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a gelerek ismini de verdiği bir kadınla zinâ yaptığını itiraf etti. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) kadına adam göndererek meseleyi sordurdu. Kadın, zinâ ettiğini inkâr etti. Bunun üzerine, adama hadd celdesi tatbik etti, kadına dokunmadı.”

Ebu Dâvud, Hudud 31, (4466).

1576 – İbnu Abbâs hazretleri (radıyallahu anhümâ) anlatıyor: “Bekr İbnu Leys kabilesinden bir adam, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a gelerek, bir kadınla (itiraf ederek) dört kere zinâ yaptığını söyledi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) ona yüz sopa vurulmasına hükmetti. Zîra adam bekârdı. Sonra, kadın aleyhine beyyine sordu. Kadın:

“- Ey Allah’ın Resûlü! Vallahi yalan söylüyor” dedi. bunun üzerine, Resûlullah, adamı iftira (kazf) haddine, yani seksen sopaya mahkum etti.”

Ebu Dâvud, Hudud 31, (4467).

RESÛLULLAH’IN HADD TATBİK ETTİKLERİ KİMSELER

1577 – Hz. Büreyde (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissâlatu vesselâm)’a, Mâiz İbnu Mâlik el-Eslemî (radıyallâhu anh) gelerek:

“- Ey Allah’ın Resûlü, ben nefsime zulmettim, zinâ fazihasını işledim, beni temizlemeni istiyorum” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) onu reddetti (geri çevirip meselenin üzerine gitmedi). Ancak Mâiz ertesi gün tekrar geldi. Yine:

“- Ey Allah’ın Resûlü, ben zinâ fazihasını irtikab ettim!” diye ikinci sefer itirafta bulundu. Adamı ikinci sefer geri çeviren Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) adamın kavmine birisini yollayarak:

“Onun aklında bir noksanlık biliyor musunuz, normal bulmadığınız bir davranışına rastladınız mı?”diye tahkik ettirdi. Ancak hep beraber:

“Biz onu gördüğümüz kadarıyla, aramızdaki sâlih kişilere denk akıl (ve feraset) sahibi biliyoruz” dediler. Mâiz üçüncü sefer müracaatta bulundu. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) onlara yine birini göndererek adam hakkında sordurdu. Yine ne kendinde, ne aklında bir kusur olmadığını söylediler.

Adam dördüncü sefer müracaat edince, ona bir çukur kazdırdı. Taşlanmasını emretti ve taşlandı.

Râvi der ki: Gâmidiye adında bir kadın da gelerek:

“Ey Allah’ın Resûlü, beni niye reddediyorsun. Görüyorum ki, beni de Mâiz gibi geri çevirmek istiyorsun. Allah’a kasem olsun ben hamileyim de!” dedi. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm):

“Öyle ise hayır. Sen git ve çocuğu doğurunca gel” dedi. Kadın gitti çocuğu doğurunca, bir beze sarılmış olarak çocukla geldi.

“İşte çocuk, doğurdum!” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“Git, sütten kesinceye kadar emdir, sonra gel!” buyurdu. Kadın gitti, o çocuğu sütten kesince çocukla birlikte geldi. Çocuğun elinde bir ekmek parçası vardı.

“Ey Allah’ın Resûlü, işte çocuk, sütten kestim, yemek de yedi” dedi.

Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) çocuğu alıp, Müslümanlardan birine teslim etti. Sonra bir çukur kazılmasını emir buyurdu. Göğsüne kadar derinlikte bir çukur kazıldı. Bundan sonra halka taşlamalarını emretti. Herkes taşladı. Hâlid İbnu Velid (radıyallâhu anh) elinde bir taş ilerledi, başına attı. Kan yüzüne fışkırmıştı, kadına küfretti. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) Hâlid’in kadına küfrettiğini işitince:

“Ey Hâlid ağır ol!” dedi ve ilâve etti:

“Nefsimi kudret elinde tutan Zât-ı Zülcelâl’e kasem olsun, bu kadın öyle bir tevbe yaptı ki, şâyet alış-verişte sahtekârlık yapanlar aynı tevbe ile tevbe yapsalardı, onların bile mağfiretine yeterdi !”

Sonra Resûlullah (tekfın) emretti. Kadının üzerine namaz kıldırdı ve defnedildi.”

Müslim, Hudud 22, (1695); Ebü Dâvud, Hudud 24, 25, (4434, 4441).

1578 – Hz. Câbir (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) zinâ yapmış olan bir kimse için celde ile hadd tatbik edilmesini emretti. Sonra, onun muhsan olduğu bildirildi. Bu sefer recmedilmesini emretti ve recmedildi.”

Ebü Dâvud, Hudud 24, (4438, 4439).

1579 – İmrân İbnu’l-Husayn (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a Cüheyneli, zinâdan hamile kalmış bir kadın geldi ve:

“- Ey Allah’ın Resûlü! Ben bir hadd cürmü işledim, cezasını bana tatbik et” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) da kadının velisini çağırıp:

” Buna iyi muamelede bulunun. Çocuğu doğurunca kadını bana getirin!” buyurdu. Velisi öyle yaptı. (Doğumdan sonra gelince) Resûlullah kadının elbisesini üzerine bağlamalarını emretti. Sonra taşlamalarını söyledi ve taşlandı. Üzerine cenaze namazı kıldırdı. (Bunu gören) Hz. Ömer:

“- Bu zâniye kadına namaz mı kıldırıyorsun?” dedi. Aleyhissalatu vesselam Efendimiz:

” Bu öyle bir tevbe yaptı ki, onun tevbesi Medine ahalisinden yetmiş kişiye taksim edilseydi onların hepsini rahmete bandırırdı. Sen Allah için canını vermekten daha efdâl bir amel biliyor musun?” diye cevap verdi.”

Müslim, Hudud 24, (1696); Tirmizî,Hudud 9, (1435); Ebü Dâvud, Hudud 25, (4440, 4441); Nesâî, Cenâiz 64, (4, 63).

1580 – Ebû Hüreyre ve Zeyd İbnu Hâlid el-Cühenî (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Bir bedevî, Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e gelerek:

“- Ey Allah’ın Resûlü, Allah aşkına, hakkımda Allah’ın kitabıyla hükmet!” diye yemin verdi. Bundan daha fakih olan bir diğeri de:

“- Evet aramızda Kitabullah’la hükmet, bana da izin ver!” talebinde bulundu. Aleyhissalatu vesselam Efendimiz:

” Meramını söyle! (seni dinliyorum)” dedi. Adam:

“- Oğlum bunun yanında işçi idi. Karısıyla zinâ yaptı. Bana,”Oğlun için recm gerekir” dediler. Ben de hemen oğlum namına yüz koyunla bir cariyeyi fıdye verdim. Sonra bir de ilim adamlarına sordum. Bana: “Oğluna yüz deynek ve bir yıl sürgün cezası gerekir; bu adamın karısına da recm cezası icabeder” dediler” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“- Ruhumu kudret elinde tutan Zât’a yemin olsun ikinizin arasını Kitabullah    uygun şekilde hükme bağlayacağım: Cariye ve koyunlar sana geri verilecek. Oğluna yüz sopa ve bir yıl sürgün tatbik edilecek” buyurdu. Sonra, Eslemli bir adama seslendi:

” Ey Üneys! bu zâtın hanımına git, eğer zinâyı itiraf ederse onu recmet gel!”

Üneys, kadına vardı. O suçunu itiraf etti. Resûlulluh (aleyhissalâtu vesselâm) emretti, kadın recmedildi.”

Buhârî, Muhâribin 30, 32, 34, 38, 46, Vekâlet 13, Şehâdât 8, Sulh 5, Şurüt 9, Eymân 3, Ahkâm 39, Haberu’I-Vâhid I, İ’tisâm 2; Müslim, Hudud, 25, f1697,1698); Muvatta, Hudud 6, (2, 822); Tirmizî, Hudud 8, (1433); Ebü Dâvud, Hudud 25, (445); Nesâî, Kudât 21, (8, 240, 241); İbnu Mâce, Hudud 7, (2549).

1581 – İmam Mâlik diyor ki: “Bana ulaştığına göre, Hz. Osman (radıyallâhu anh)’a evliliğinin altıncı ayında doğum yapan bir kadın getirildi. Derhal recmedilmesini emretti. Ancak Hz. Ali (radıyallâhu anh):

“- Cenab-ı Hakk, Kur’an-ı Kerim’de “(İnsanın anne karnında) taşınma ve sütten kesilmesi (müddeti) otuz ay. dır..:” (Âhkâf 15) buyuruyor. Keza bir başka âyette de: “Anneler çocuklarını iki tam yıl emzirirler. (Bu hüküm) emmeyi tamam yaptırmak isteyenler içindir..”( Bakara 233) buyurmaktadır. Bu durumda hamilelik müddeti altı aydır.” Bu açıklama üzerine Hz.Osman (radıyallahu anh) kadının geri gönderilmesini emretmişti, ancak kadın recmedilmiş bulundu.”

Muvatta, Hudud 11 (2, 825).

1582 – Ebû İshâk eş-Şeybânî (rahimehullah) anlatıyor: “İbnu Ebî Evfâ (radıyallâhu anh)’ya:

“- Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) hiç recm tatbik etti mi?” diye sordum. Bana: “Evet!” cevabını verdi. Ben tekrar:

“- Nür süresinin nüzülünden önce mi, sonra mı?” diye sordum. “Bilmiyor’um!” dedi.”

Buhârî, Hudud, 21, 37; Müslim, Hudud 29, (1702).

1583 – Şa’bî (rahimehullah) anlatıyor: “Hz. Ali (radıyallâhu anh), kadını remettiği zaman onu perşembe günü dövdü, cuma günü de recmetti. Ve şunu söyledi: “Ona Kitabullah(ın hükmü) ile celde, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın sünneti ile de recm tatbik ettim.”

Buhârî, Hudud 21.

1584 – Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Yahudilerden bir kadınla bir erkek zinâ yaptılar. Birbirlerine: “Bizi şu peygambere götürün. Çünkü bir kısım hafıfletmeler getiren bir peygamberdir. Bize recm dışında fetvâlar verirse kabul eder, Allah indinde O’nun hükmünü kendimize delil kılarız ve: “Peygamberlerinden bir peygamberin bize verdiği fetvalar(la amel ettik, hevamıza uymadık) deriz” dediler.

Mescidde ashabıyla birlikte oturmakta olan Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e gelerek:

“- Ey Ebü’1-Kasım, zinâ yapan kadın ve erkek hakkında kanaatin nedir?” dediler. O, onlara tek kelime söylemeden Beyt-i Midrâslarına geldi. Kapıda durarak:

“-Hz. Musa (aleyhisselâm)’ya kitabı indiren Allah aşkına söyleyin, muhsan olan birisi zina yapacak olursa bunun Tevrat’taki hükmü nedir?” diye sordu.

“- Yüzü siyaha boyanır, eşek üzerine ters bindirilir ve dayak atılır.”

-Hadiste geçen tecbiye: Zânileri, enseleri birbirine bakacak şekilde bir eşeğe bindirilip, bu halde sokaklarda dolaştırılmasıdır- Râvi devamla der ki: “Yahudilerden bir genç (bu cevaba katılmayap) susmuştu. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) onun suskunluğunu görünce sualinde ısrar etti. Bunun üzerine genç: “Madem ki sen bize Allah’ın adına yemin veriyorsun (gerçeği söyleyeceğim): “Biz Tevrat’ta recm emrini görüyoruz” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“- Allah’ın emrini hafifletmenizin başlangıcı nasıl oldu?” diye sordu. (Genç) şu cevabı verdi:

“- Krallarımızdan birinin bir yakın akrabası zinâ yaptı. Kralımız, recmi ona tatbik etmedi. Sonra halka mensup bir aileden bir erkek zinâ yaptı. Bunu recmetmek istedi. Ancak adamın kavmi buna mani olup:

“- Sen yakınını getirip recmetmedikçe biz de adamımızın recmedilmesine müsaade etmeyeceğiz!” dediler. Bunun üzerine, aralarında şimdiki cezayı vermek üzere anlaşıp sulh yaptılar.

(Bu açıklama üzerine) Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“- Ben Tevrat’taki âyetle hükmediyorum!” dedi ve onların recmedilmelerini emretti ve recmedildiler. Zührî (rahimehullah) der ki: “Bana ulaştığına göre şu âyet bunlar hakkında nazil olmuştur:

“Şüphesiz ki Tevrat’ı biz indirdik. Ki onda bir hidâyet, bir nur vardır. Kendisini (Allah’a) teslim etmiş olan (İsrail) peygamberleri, Yahudilere ait (dâvalarda) onunla hükmederlerdi…” (Maide 44). Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) onlardan biri idi.”

Ebû Dâvud, Hudud 26, (4450, 4451).

1585 – İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Yahudiler, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a gelip, kendilerinden bir erkekle kadının zinâ yaptığını söylediler. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) onlara:

” Recm hakkında Tevrat’ta ne buluyorsunuz?” diye sordu. Onlar:

“- Teşhir edip rezil ederiz ve dayak atarız” dediler. Abdullah İbnu Selam (radıyallâhu anh):

“- Yalan söylüyorsunuz. Zinânın Tevrat’taki cezası recmdir” dedi. Hemen Tevrat’ı getirip açtılar. İçlerinden (Abdullah İbnu Surya adında) biri elini recm âyetinin üzerine koydu. Sonra, âyetten önceki kısımlardan okumaya başlayıp (kapadığı kısmı atlayarak arka kısmını okumaya devam etti. Abdullah İlbnu Selam (radıyallâhu anh) müdahale edip:

“- Kaldır elini!” dedi. Adam elini çekti, tam orada recm âyeti mevcut idi. Bunun üzerine:

“- Ey Muhammed, Abdullah doğru söyledi. Tevrat’ta recm âyeti mevcuttur!” dediler. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) derhal o iki zâninin recmedilmesini emretti ve recmedildiler.”

İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) der ki: “Erkeğin, atılan taşlara karşı korumak için, kadının üzerine eğildiğini gördüm.”

Buhârî, Hudud 37, 24, Cenâiz 61, Menâkıb 26, Tefsir, Âl-i İmran 6, İ’tisâm 16, Tevhid 51; Müslim, Hudud 26, (1699); Muvatta, Hudud 1, (2, 819); Tirmizî, Hudud 10; Ebü Dâvud, Hudud 26, (4446, 4449).

LİVATA (Homoseksualite) VE HAYVANA TEMASININ HADDİ

1586 – İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdu ki: “Kimin Lüt kavminin sapık işini yaptığını görürseniz, fâili de mef’ülü de öldürün.”

Tirmizî, Hudud 24, (1456); Ebü Dâvud, Hudud 29, (4462, 4463).

Tirmizî, Ebü Hüreyre’nin de böyle bir rivâyette bulunduğunu belirtir. Ebü Dâvud’da İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ)’tarı yapılan bir rivâyette: “Livata yaparken yakalanan bekâr (yani muhsan olmayan kişi) de recmedilir” denmiştir.

1587 – Yine İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ)’ın rivâyetine göre, Hz. Ali, livata yapan çifti yaktırmıştır. Hz. Ebü Bekir (radıyallâhu anh) üzerlerine bir duvarı yıktırmıştır.”

Rezîn ilavesidir.

1588 – Hz.Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Lüt kavminin iğrenç fiilini işleyen kimse mel’ündur.”

Rezin ilavesidir. (Münzir’de kaydedilen uzunca bir hadisin parçasıdır).

1589 – Hz.Câbir (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Ümmetim için en ziyade korktuğum şey Lüt kavminin amelidir” buyurdular.”

Tirmizî, Hudud 24, (1457); İbnu M ce, Hudud 12, (2563).

1590 – Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Kadına dübüründen temas eden mel’undur” buyurdular.”

Ebû Dâvud, Nikâh 46, (21.62).

1591 – İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Allahu Teâla hazretleri, erkeğe temas eden veya kadınlara arka uzvundan temas eden erkeğe (kıyamet günü rahmet nazarıyla) bakmaz.”

Tirmizî Radâ 12, (1165).

1592 – Yine İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Kim bir hayvana temas ederse onu öldürün, hayvanı da beraber öldürün”buyurdu.

İbnu Abbâs’a: “Hayvanın günahı ne (o niçin öldürülsün?)” diye soruldu. Şu cevabı verdi: “(Bu hususta Resûlullah’tan bir şey işitmedim). Tahminimce eti yenmesin veya ondan istifade edilmesin diyedir. Zîra ona, bu muamele yapılmıştır.”

Ebû Dâvud, Hudud 30, (4464); Tirmizî, Hudud 23, (1454).

Ebü Dâvud ve Tirmizî’de şu rivâyet de gelmiştir: “Hayvana temas edene bir hadd takdir edilmemiştir.”

KAZF (İFTİRA) HADDİ

1593 – Hz. Aişe (radıyallâhu anhâ) anlatıyor: “Maruz kaldığım iftiradan beni temize çıkaran vahiy indiği zaman, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) minbere çıkıp, durumu hatırlattı ve ilgili âyeti (Nur 11-23) tilavet buyurdu. Minberden inince iki erkek ve bir kadına kazf haddi vurulmasını emretti. Ve derhal icra edildi. Burada hadd icra edilen şahıslar Hassân İbnu Sâbit, Mistah İbnu Üsâse ve Hamnâ Bintu Cahş (radıyallâhu anhüm) idi.”

Ebü Dâvud, Hudud 35, (4474, 4475).

1594 – Ebû’z-Zinâd (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Ömer İbnu Abdilaziz (radıyallâhu anh) iftira sebebiyle bir köleye seksen sopa vurdu. Ebû’z-Zinâd der ki: “Bu hüküm hakkında, Abdullah İbnu Âmir İbni Rebîa’ya sordum. Bana şu cevabı verdi:

“- Ben, Osman İbnu Affân ve arkadan gelen diğer halifelerin zamanlarına yetiştim, hiç birisinin iftira sebebiyle köleye kırktan fazla vurduğunu görmedim.”

Muvatta, Hudud 17, (2, 828).

1595 – İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Bir insan diğer bir insana: “Ey Yahudi” diye hitab edecek olursa ona yirmi sopa vurun. “Ey muhannes (kadınlaşmış)” diyecek olursa yine o kadar ceza verin. Nikâhı haram olan birine, bunu bilerek muvakaa (aşk-ı memnû) yaparsa öldürün.”

Tirmizî, Hudûd 28, (1462).

HADD-İ SİRKAT (HIRSIZLIK HADDİ)

1596 – Hz. Aişe (radıyallâhu anhâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) zamanında, hırsızın eli, bir deri kalkanın değerinden daha düşük bir eşya için kesilmezdi. Kalkan, türs veya hacefe diye iki çeşitti, ikisinin de belli bir değeri vardı.”

Buhârî, Hudud 13; Müslim, Hudud 5, (1684); Muvatta, Hudud 24, (2, 832); Tirmizî, Hudud 16, (1445); Ebü Dâvud, Hudud 11, (4383); Nesâî, Sârik 9, (8, 77-81).

1597 – İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) üç dirhem kıymetindeki bir kalkanı çalan hırsızın elini kesti.”

Buhârî, Hudud 13, Müslim, Hudud 6, (1684); Muvatta, Hudud 24, (2, 832); Tirmizî, Hudud 16, (1445); Ebü Dâvud, Hudud 11, (4484); Nesâî, Sârik 9, (8,77-82).

1598 – Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) şöyle buyurdular: “Allah, bir yumurta çalıp da eli kesilen, bir ip çalıp da eli kesilen hırsıza lânet etsin.”

A’meş der ki: “Buradaki yumurtadan maksadın demir topağı olduğu, bazı iplerin de üç ve daha fazla dirhem ettiği kanaatinde idiler.”

Buhârî, Hudud 13, 7; Müslim, Hudud ?, (1687); Nesâî, Sârik 1, (7, 65).

1599 – Ümeyye el-Mahzûmî (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a bir hırsız getirildi. Suçunu itiraf etmişti. Ancak çaldığı eşya beraberinde bulunmadı. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), (hadden kurtarmak maksadıyla): “Senin çaldığını zannetmiyorum”dedi. Hırsız: “Hayır çaldım” diye te’yid etti. (Resûlullah) sözlerini aynı şekilde iki veya üç kere tekrar etti.

Sonunda, elinin kesilmesini emretti ve kesildi. Sonra hırsız Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a getirildi. Efendimiz:

” Allah   tevbe ve istiğfarda bulun!” diye nasihat etti. Adamcağız:

“- Allah’a tevbe ediyor, O’ndan mağfiret diliyorum” dedi. Bunun üzerine Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) da:

” Allahım, onu mağfiret et!”diyerek üç kere duada bulundu.”

Ebû Dâvud, Hudud 8, (4380); Nesâî, Sârik 3, (8, 67).

1600 – Hz. Aişe (radıyallâhu anhâ) anlatıyor: “Hırsızlık yapan Mahzumlu kadının durumu Kureyşlileri fazlasıyla üzdü.

“- Bu kadın hakkında Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) nezdinde kim müessir bir şefaatte bulunabilir?” diye adam aradılar.

“- Bu işe, sadece Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın çok sevdiği Üsâme İbnu Zeyd (radıyallâhu anhümâ) cür’et edebilir” dediler. Üsâme (huzura çıkarak), Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a şefaat talebinde bulundu. Efendimiz:

“Allah’ın hududundan bir hadd hususunda şefaat mi taleb ediyorsun?” diye çıkıştı. Sonra kalkıp cemaate şu hitabede bulundu:

” Sizden öncekileri helâk eden şey şudur: İçlerinden şerefli birisi hırsızlık yaptı mı onu terkedip (ceza vermezlerdi). Aralarında kimsesiz zayıf birisi hırsızlık yapınca derhal ona hadd tatbik ederlerdi. Allah’a yemin olsun! Muhammed’in kızı Fatıma hırsızlık yapmış olsa mutlaka onun da elini keserdim.”

Buhârî, Hudud 11, 12, 14, Şehâdat 8, Enbiyâ 50, Fedâilu’1-Ashâb 18, Megâzî 52; Müslim, Hudud 8, 1688; Tirmizî, Hudud 9, (1430); Ebü Dâvud, Hudud 4, (4373, 4374); Nesâî, Sârik 5, (8, 74, 75).

Ebü Dâvud ve Nesâî’nin, İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ)’den kaydettikleri bir rivâyette şöyle denmiştir: “Mahzum kabilesinden bir kadın, mal istiâre ederdi.”

Nesâî’de şu ziyade mevcuttur: “Mahzumlu kadın (tanınmış komşularının) diliyle bazı malları âriyet olarak almıştı.”

1601 – Abdullah İbnu Amr İbni’l-As (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a dalındaki meyveden sorulmuştu. Şu cevabı verdi:

“- İhtiyaç sahibi olmak kaydıyla, eteğine almaksızın, sadece yiyene bir Şey gerekmez.”

Tirmizî, Büyû 54, (1289); Ebû Dâvud, Hudud 12, (4390); Nesâî, Sârik 11-12, (8, 84-86).

Ebû Dâvud ve Nesâî’de şu ziyade mevcuttur: “Kim ağaçtan beraberinde meyve götürürse, aldığının bedelini. iki katıyla borçlanır ve ayrıca ceza da çeker. Kim de kurutma yerine getirilmiş olan meyveden bir şeyler çalar ve bunun miktarı da bir kalkanın değerine ulaşırsa kolunun kesilmesi gerekir. Kim de bu miktardan az çalarsa aldığı miktarın iki misli borç öder ve ayrıca ceza çeker.”

Nesâî’de şu ziyade vardır: “Meradan çalınan koyun için el kesilmez. Eğer bu hayvan ağılda idiyse kalkan değerinde olanı için el kesilir.

1602 – Hz. Cabir (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Hurma özü için, ağacın başındaki meyve için, dağda otlayan (ağıla girmemiş) koyun için, ihanet edilen emânet için, yağmalanılan için, kapıp kaçırılan için el kesilmez.”

Rezin ilavesidir.

1603 – Hz. Câbir (radıyallâhu anh) anlatıyor “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm)’a bir hırsız getirilmişti.

“-Öldürün onu!” diye emretti. Kendisine:

“-Ey Allah’ın Resûlü, bu adam sadece çaldı” denildi. Bunun üzerine

“-Öyleyse (elini) kesin!” dedi ve derhal eli kesildi. Sonra aynı adam ikinci sefer getirildi. Yine:

“-Öldürün onu!” diye emretti. Kendisine:

“-Ey Allah’ın Resûlü, bu adam hırsızlık yaptı” dendi. Bunun üzerine

“-Öyleyse kesinl” dedi ve derhal (sol ayağı) kesildi. Sonra üçüncü sefer getirildi ve hırsızlık yaptığı söylendi. Hz. Peygamber:

“-Öldürün onu!” diye emretti. Kendisine:

“Ey Allah’ın Resûlü, bu adam hırsızlık yaptı” denildi. Bunun üzerine :

“-(Sol elini) kesin!” diye emretti. Sonra aynı adamı dördüncü kere getirdiler.

“-Öldürün onu !” buyurdu. Kendisine:

“-Ey Allah’ın Resûlü, bu adam hırsızlık yaptı” dediler. Bunun üzerine

“-(Sağ ayağını da) kesin!” diye emir buyurdu. Aynı adam beşinci sefer getiririldi. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm):

“Öldürün onu” diye emretti. Hz. Câbir (radıyallâhu anh) der ki: “Adamı götürüp öldürdük. Sonra sürüyerek götürüp bir kuyuya attık. Üzerini de taşla doldurduk.”

Ebû Dâvud, Hudud 20, (4410); Nesâî, Sârik 15, (890, 91)

1604 – Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûllah (aleyhissalâtu vesselâm): “Köle hırsızlık yaparsa, onu bir mangıra da olsa satın gitsin”‘ buyurdular.”

Ebû Dâvud, Hudud 22, (4412); Nesâî, Sârik 16, (8,91).

1605 – Ezher İbnu Abdillah el-Harâzî anlatıyor: “(Yemenli) Kelâ’ kabilesinden bir grubun malı çalındı. Bunlar, bir kısım dokumacıları itham ettiler. Dokumacıları alarak Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselam)’in ashabından olan Nu’mân İbnu Beşîr’e getirdiler. Nu’mân onları bir kaç gün hapsetti, sonra salıverdi. (Şikâyetçiler), Nu’mân’a gelip: “Sen onları dayaksız, azarsız salıverdin, olur mu?” dediler. Nu’mân onlara:

“-Ne istiyorsunuz? Onları dövmemi istiyorsanız döverim. Malınız çıkarsa alırsınız. Ama dövdüğüm halde malınız çıkmazsa, onlara vurduğum kadar da size vururum” dedi.

“-Yani hükmün bu mu?” dediler. Nu’mân (radıyallâhu anh):

“-(Hayır bu benim değil), Allah ve Resûlü’nün (aleyhissalâtu vesselâm)ın hükmüdür”‘ cevabını verdi.”

Ebû Dâvud, Hudud 10, (4382); Nesâî, Sârik 2, (8, 66).

1606 – Hz. Ebû Zerr (radıyallâhu anh) anlatıyor: “(Bir gün) Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) beni çağırarak;

“-İnsanlara (kitleler halinde) ölüm gelip, ev, yani kabir köle mukabilinde temin edilince halin ne olacak ?” buyurdu. Ben:

“-Allah ve Resûlü bilir- veya Allah ve Resûlü benim için neyi (uygun bulup) seçerlerse olur-” diye cevap verdim. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“-Sana sabır tavsiye ederim -veya sabret-” buyurdu.”

Hammâd der ki: “Nebbâşın (yani mezarları açarak kefenleri çalanların) eli kesilmelidir” diye hükmedenler bu hadisle amel ettiler. Çünkü, nebbâş ölünün evine girmiş olmaktadır”.

Ebü Dâvud, Hudud 19 (4409).

1607 – Abdurrahman İbnu Avf (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesslâm) :”Hırsız, kendisine hadd tatbik edildi ise borçlandırılamaz” buyurdu”.

Nesâî, Sârik 17 (8, 93).

1608 – Üseyd İbnu Hudayr (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) şöyle hükmetti: “Kişi çalınan malını, hırsızlık ittihamı yapılmayan kimsenin elinde görünce dilerse malını hırsıza ödemiş olduğu bedeli ona ödeyerek alır, dilerse, hırsızın peşine düşer”.

Hz. Ebü Bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman (radıyallâhu anhüm) böyle hükmettiler.”

Nesâî, Büyu’ 96 (7,313).

1609 – Cünâde İbnu Ümeyye’den rivâyete göre, Büsr İbnu Ertât (radıyallâhu anh) demiştir ki: “Resûlullah (aleyissalâtu vesselâm)’ı dinledim: “Seferde eller kesilmez” diyordu.” Tirmizî deki rivâyette “gazvede. . .” denmiştir.

Tirmizî, Hudud 20, (1450), Ebû Dâvud, Hudud 18, (4408); Nesâî, Sârik 16,(8,91).

1610 – Şâ’bî (rahimehullah) anlatıyor: “İki kişi, üçüncü bir şahsın hırsızlık yaptığına dair şahitlikte bulundular. Bunun üzerine Hz. Ali (radıyallâhu anh) adamın kolunu kesti. Bu iki kişi gidip bir müddet sonra diğer bir adamı getirip: “Biz hata etmişiz, hırsızlığı yapan o değilmiş (bu imiş)” dediler. Hz. Ali (radıyallâhu anh) bunların şahidliğini iptal ederek (getirdikleri bu şahıs aleyhinde kabul etmedi. Ayrıca) onlara, önceki adamın diyetini yükledi ve: “Bilsem ki siz bu işi bilerek yaptınız, kollarınızı keserdim” dedi”.

Buharî, Diyât 21 (Bab başlığında senetsiz olarak kaydedilmiştir).

HADDÜ’L-HAMR

1611 – Hz. Enes (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûllullah (aleyhissalâtu vesselâm), hamr için, hurma dalları ve nalınlarla hadd vurdu. Hz. Ebu Bekir radıyallâhu anh kırk darbe le hadd vurdu”.

Buharî, Hudud 2, 4; Müslim, Hudud 37, (1706); Tirmizî, Hudud 13, (1343); Ebû Dâvud, Hudud 26, (4479).

1612 – Sevr İbnu Zeyd el-Dîlî anlatıyor: “Hz. Ömer (radıyallâhu anh), hamr için uygulanması gereken haddin miktarı hususunda (Ashabla) istişarede bulundu. Hz. Ali (radıyallâhu anh): “Seksen sopa vurulmasını uygun görüyorum” dedi. Çünkü kişi, içince sarhoş olur, sarhoş olunca hezeyana düşer (saçmalar), hezeyana düştü mü iftira atar. (İftiranın cezası ise 80 sopadır). Böylece Hz. Ömer (radıyallâhu anh) içki içenler için haddi 80 sopa takdir etti.”

Muvatta, Eşribe 2, (2, 842).

1613 – Abdurrahman İbnu Ezher (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Huneyn’de iken Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e Şarap için bir adam getirildi. Resûlullah (tahkiren) yüzüne toprak saçtı. Sonra Ashab’a emretti, ayakkabılarıyla ve ellerinde bulunan (deynek, çubuk vs) başka şeylerle adama “Yeter, çekin ellerinizi” deyinceye. kadar vurdular. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)ın vefatından sonra Hz. Ebû Bekir (radıyallâhu anh) de içki içenlere kırk darbe vurdurdu. Arkadan Hz. Ömer (radıyallâhu anh) de halifeliğinin başlangıcında kırk sopa vurdurmaya devam etti. Ancak, hilâfetinin sonunda (insanlar azıp fısk artınca) seksen sopa vurdurdu.

Hz. Osman (radıyallâhu anh) ise iki kere hadd uyguladı: Birini kırk diğerini seksen yaptı. Hz. Osman’dan sonra Hz. Muaviye (radıyallâhu anh) haddi seksende sâbit kıldı.”

Ebû Dâvud, Hudud 37, (4487, 4488).

1614 – Hz. Ali (radıyallâhu anh) anlatıyor: “İçki haddi için, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) kırk, Hz. Ebû Bekir kırk, Hz. Ömer (radıyallâhu anhümâ) seksen sopa vurdular. Hepsi de sünnettir. (Bu bana daha hoş geliyor).”

Müslim, Hudud 38, (1702); Ebû Dâvud, Hudud 36, (4480, 4481).

1615 – İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Kim (ısrarla) içki içerse dördüncü sefere kadar kamçılayın, sonra (devam ederse) öldürün.”

Ebû Dâvud, Hudud 37, (4482); Tirmizî, Hudud 15, (1444).

Ebû Dâvud’un, Kabîsa İbnu Züeyb (radıyallâhu anh)’den yaptığı bir rivâyette şöyle denmiştir: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a Şarap içmiş bir adam getirildi. Hemen celde yapıldı, sonra tekrar getirildi, yine celde yapıldı, sonra tekrar getirildi, yine celde yapıldı, sonra tekrar getirildi yine celde yapıldı ve öldürme kaldırıldı. Artık, ölüm cezası bir ruhsat olarak kaldırılmıştı.”

1616 – İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) hamr hususunda kesin bir hadd takdir etmedi. Bir adam içmiş, sarhoş olmuştu. Caddede yalpa yaparken kendisine rastladı. Adamı hemen tutup Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a getirmek için harekete geçtiler. Adam, Abbâs (radıyallâhu anh)’ın evinin hizasına gelince boşanıp kaçtı ve Abbâs’ın evine girerek ona iltica etti.Durum Resûlullah (aleyhisalâtu vessalâm)’a anlatılmıştı, güldü ve:”Yani o,bunları (kaçma, girme ve iltica) yaptı mı?” dedi. Hakkında her hangi bir emir vermedi.”

Ebü Dâvud, Hudud, 36, (4476).

1617 – Umeyr İbnu Said en-Nehaî (rahimehullah) anlatıyor: “Hz. Ali (radıyallâhu anh)’yı dinledim, şunu söylemişti: “Ben hadd vurduğum kimselerden biri ölecek olsa, içimde üzüntü duymam, ancak içki sebebiyle hadd vurduğum ölürse onun üzüntüsünü hissederim. Çünkü o ölecek olsa (yakınlarına) diyet öderim. Zîra Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) içkinin haddi ile ilgili (kesin bir miktarı) sünnet kılmadı. İçki haddiyle ilgili miktarı biz takdir ettik.”

Buhârî, Hudud 4; Müslim, Hudud 38 (1707); Ebû Dâvud, Hudud 36, (4486).

1618 – İbnu Şihâb (rahimehullah)’a:

“- Köle içki içecek olursa ona tatbik edilecek haddin miktarı nedir?” diye sorulmuştu, şöyle cevap verdi:

“- Bana ulaştığına göre, ona, hüre verilen cezanın yarısını uygulamak gerekir. Hz. Ömer, Hz. Osman ve İbnu Ömer (radıyallâhu anhüm ecmain) içkide, kölelerine, hürlere tatbik ettikleri haddin yarısını tatbi ederlerdi.”

Muvatta, Eşribe 3, (2, 842).

1619 – Said İbnu’l-Müseyyeb (rahimehullah.) anlatıyor: “Hz. Ömer (radıyallâhu anh), içki sebebiyle Rebîa İbnu Ümeyye’yi Hayber’e sürdü. Oradan kaçıp Herakliyus’a giderek Hıristiyanlığa geçti. Hz. Ömer (radıyallâhu anh) bu hâdise üzerine: “Bundan böyle hiçbir Müslümanı sürmeyeceğim” dedi.

Nesâî, Eşribe 47, (8, 319).

1620 – Hz. Ömer (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Lakabı Hımâr olan bir adam vardı. Bu zat zaman zaman Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ı güldürürdü. Hz. Peygamber bu adamı, içki sebebiyle dövdürmüştü. Bir gün yine içki suçuyla getirildi. Resûlullah emretti, celde uygulandı. Cemaatten birisi: “Allah’ım şu adama lânet et! Kaç sefer içki sebebiyle getirildi, bir türlü ıslah olmuyor)” diye beddua etti. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

” Ona lânet etmeyin. Allah’a yeminle söylüyorum, bu adam hakkında bildiğim bir şey varsa o da Allah ve Resûlü’nü (samimiyetle) sevmiş olmasıdır” buyurdu.”

Buhârî, Hudud 5.

Ebû Dâvud’da, Ebû Hüreyre (radıyallâhu anh)’den kaydedilen bir rivâyette: “Böyle söylemeyin, fakat şöyle deyin: “Ey Allahım, ona rahmet et, onun taksiratını affet!” buyurmuştur.

HADDLERDE ŞEFAAT VE MÜSAMAHA HAKKINDA

1621 – Yahya İbnu Ebî Râşidin İbnu Ömer’den naklettiğine göre, İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın şöyle söylediğini işitmiştir: “Kim şefaat ederek, Allah’ın haddlerinden birinin tatbik edilmesine mani olursa Aziz ve Celil olan Allah’a   muhalefet etmiş olur. Kim bilerek bâtı1 bir dâvayı kazanmaya çalışırsa ondan vazgeçinceye kadar Allah kendisine buğzeder. Kim mü’mine onda olmayan bir kötülüğü nisbet ederse, bundan tevbe edinceye kadar cehennemliklerin vücudlarından çıkan irinlerden hâsıl olan çirkefin içine iskan eder. Kim haksız bir dâvaya yardımcı olursa, Allaah’ın gazabını kazanmış olarak döner.”

Ebü Dâvud, Akdiye 14, (3597, 3598).

1622 – Zübeyr İbnu’l-Avvâm (radıyallâhu anh)’ın anlattığnna göre, hırsızı yakalayıp sultana götürmekte olan bir adama rastlar. Zübeyr adamı salıvermesi için lehinde şefaatte bulunur. Adam: “Hayır, sultana ulaştırıncaya kadar onu salmam” der. Zübeyr (radıyallâhu anh) şu açıklamayı yapar:

“Şefaat, sultana ulaşmadan önce caizdir. Sultana ulaştı mı, ondan sonra şefaat yapan da, şefaati kabul eden de mel’undur.”

Muvatta, Hudud 29, (2, 835).

1623 – Saffan İbnu Ümeyye (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Mescide uyumak üzere ridasını yastık yaparak uzanmıştı. Uyurken bir hırsız gelip ridasını aldı. Ama Saffan (uyanarak) hırsızı yakaladı, doğru Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e götürdü. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) derhal elinin kesilmesini emretti. Saffan:

“Ey Allah’ın Resûlü, ben bunu istememiştim, ridam ona sadaka olsun!” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“Onu bana getirmezden önce niye yapmadın?” diyerek, teklif reddetti.”

Ebû Dâvud, Hudud 14, (4394); Nesâî, Sârik 4, (8, 68); Muvatta, Hudud 28, (2, 834).

1624 – Hz. Aişe anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Elinizden geldikçe hadd cezalarını Müslümanlardan defedin. (Muteber) bir özrü varsa hemen salıverin. Zîra imamın yanlışlıkla affetmesi yanlışlıkla ceza vermesinden daha hayırlıdır.”

Tirmizî, Hudud 2, (1424).

Ebû Dâvud’da yine Hz. Aişe’den gelen bir rivayette: “Hz. Peyganber (aleyhisalâtu vessalâm): “İtibarlı kimsalerin hudud dışındaki zellelerinden vazgeçin” buyurmuştur.”

Ebû Dâvud, Hudud, 4, (4375).

1625 – İbnu’l-Müseyyeb (rahimehullah) anlatıyor: “Eslem kabilesinden Hezzâl denen bir adam, bir başkasını Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a zinâ isnad ederek şikâyet etti. Bu hâdise:”Namuslu ve hür kadınlara (zinâ isnadıyla) iftira atan, sonra (bu babta) dört şahit getirmeyen kimselerin her birine de seksen deynek vurun” (Nur 4) âyetinin nüzülündan önce idi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) adama: “Ey Hezzâl, onu ridân ile örtseydin, senin için daha hayırlı idi” dedi.”

Muvatta, Hudud 3, (2, 821); Ebû Dâvud, Hudud 6, (4377).

1626 – Hâni’ İbnu Niyâr (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “Allah’ın haddlerinden bir hadd olmadıkça hiç kimse on kırbaçtan fazla dayağa mahkum edilemez”buyurdu.”

Buhârî, Hudud 42; Müslim, Hudud 40, (1708); Ebû Dâvud, Hudud 39, (4491); İbnu Mâce, Hudud 32, (2601).

1627 – Hakîm İbnu Hizam (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) mescidde kısas infazını, şiir okunmasını ve haddlerin tatbik edilmesini yasakladı.”

Ebü Dâvud, Hudud 38, (4490).

1628 – Ebû Ümâme İbnu Sehl İbni Huneyf, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’ın Ensârî bazı sahabelerinden naklen anlatıyor: “Ensâr’dan bir adam hastalandı ve çöktü, öyleki bir kemik bir deriye döndü. Bir ara Ashab’dan birine ait bir cariye hastanın yanına girmişti. Adam, ona müncezib oldu ve temasta bulundu. Bu sırada, kavminden kendisine geçmiş olsun ziyaretine gelenler oldu. Yaptığı işi onlara haber verdi ve:

“Benim için Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a sorun, ben yanıma giren bir cariyeye temasta bulundum” dedi. Durumu Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e anlattılar ve ilâveten:

“Hiç kimsede hastalığın bu derece şiddetlisini de görmedik. Adamı sana getirmeye kalksak kemikleri kırılıp dağılacaktır, bir kemik bir deriden başka bir şey değil!” dediler. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“Yüz tane hurma çubuğu alın, (bunları tek bir sopa halinde bağlayıp) adama bir kere vurun!” diye emretti.”

Ebû Dâvud, Hudud 34, (4472); Nesâî, Kudât 22, (8, 242); İbnu Mâce, Hudud,18, (2574).

1629 – Hz. Ali (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Kim bir hadd cürmü işler de, cezası dünyada verilirse, Allah’ın adaleti kuluna âhirette ikinci sefer ceza vermeye müsaade etmez. Kim de bir hadd cürmü işlemiş, Allah da onun günahını örtmüş ve affetmiş ise, Allàh’ın keremi affettiği.şeyden dolayı ona dönüp ceza vermeye müsaade etmez.”

Tirmizî, İmân 11, (2628).

1630 – Yine Hz. Ali (radıyallâhu anh) arılatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: ” Kalem üç kişiden kaldırılmıştır: Uyanıncaya kadar uyuyandan, ihtilâm oluncaya kadar çocuktan, aklı erinceye kadar mecnundan.”

Ebû Dâvud, Hudud 16, (4398, 4403); Tirmizî, Hudud 7, (1423); Nesâî, Talâk 21, (6, 156);

Ebû Dâvud, diğer bir rivâyette şu ziyadeyi kaydetmiştir: “. .yaş sebebiyle aklı fesâda uğrayandan. . .”

HADDLERİN TATBİKİ

6747 – İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Allah’ın had cezalarından birinin yerine getirilmesi Allah’ın beldelerinde kırk gece yağan yağmurdan daha hayırlıdır.”

6748 – İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Kur’an’dan tek bir ayeti inkâr edenin boynunu vurmak helal olur. Kim “lâ ilâhe illallâhu vahdehû lâ şerike leh ve enne Muhammeden abduhu ve Resûluhu (Allah birdir, ortağı yoktur, Muhammed onun kulu ve elçisidir)” derse hiç kimsenin ona dokunma yetkisi yoktur. Ancak, bir hadd suçu işlerse, ona cezası verilir.”

6749 – Ubâde İbnu’s-Sâmit radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Siz Allah’ın had cezalarını (akrabalık ve diğer hususlarda size) yakın olan hakkında da uzak olan hakkında da tatbik edin. Allah’ın hükmünü uygulamaktan sizi hiçbir ayıplayıcının ayıplaması alıkoymasın.”

ŞÜPHE VARSA HAD UYGULANMAZ

6750 – Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Hadd cezasını defedebildiğiniz müddetçe defedin (suçun sübutunu zedeleyen delilleri esas alarak uygulamaktan kaçının).”

6751 – İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Kim müslüman kardeşinin ayıbını örterse, Kıyamet günü Allah da onun ayıbını örter. Kim de müslüman kardeşinin ayıbını açarsa Allah da onun ayıbını açıp evinin içinde bile rezil eder.”

HADD CEZASINA ŞEFAAT OLMAZ

6752 – Mes’ud İbnu’l-Esved radıyallahu anh anlatıyor: “(Fatıma isimli) kadın, Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın evinden kadifeyi çalınca biz bunu büyük bir hadise olarak değerlendirdik. Kadın Kureyş’ten (taşınmış) birisiydi. Lehinde konuşmak üzere Resûlullah’a geldik: “Biz onun cezasına mukabil kırk okiyyelik fidye verelim” dedik. Aleyhissalâtu vesselâm: “Cezasını çekerek temizlenmesi onun için daha hayırlıdır” buyurdular. Biz Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm’ın sözündeki yumuşaklığı görünce, Üsâme’ye geldik ve: “Git, kadın lehine Resûlullah’a konuş (da eli kesilmesin)” dedik. Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm bu hali görünce (sertleşti ve) hutbe irad etmek üzere ayağa kalktı, şöyle söyledi: “Aziz ve celil olan Allah’ın cariyelerinden bir cariyeye terettüp eden Allah’ın haddlerinden birini (tatbik etmemem için) üzerimde niye bu kadar ısrar ediyorsunuz? Muhammed’in nefsini kudret elinde tutan Zât-ı Zülcelâl’e yemin olsun! Eğer o kadının tenezzül ettiği şeye (hırsızlığa) Muhammed’in kızı Fâtıma tenezzül etseydi Muhammed (hiç çekinmeden) onun elini mutlaka keserdi.”

KÖTÜLÜĞÜ ALENİ YAPAN

6753 – İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “(Zina suçu sebebiyle) herhangi birini şahitsiz olarak recmetseydim, falann kadını recmederdim. Çünkü onun konuşmasından, vaziyetinden ve yanına girip çıkanlardan dolayı ciddi bir şüphe hasıl olmuştur.”

CARİYEYE HADD TATBİKİ

6754 – Hz. Aişe radıyallahu anhâ anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Cariye zina ederse sopalayın, yine zina yaparsa yine sopalayın, yine zina yaparsa yine sopalayın, yine zina yaparsa yine sopalayın, sonra onu, (bu halini belirterek) bir örgü (ip) bedeliyle de olsa satın!”

YAŞLI VE HASTAYA HADD GEREKİR

6755 – Said İbnu Sa’d İbnu Ubâde radıyallahu anhüma anlatıyor: “Evlerimiz arasında vücut yapısı noksan ve zayıf bir adam vardı. (Bir gün) mahallenin cariyelerinden biriyle kötü vaziyette aniden yakalandı. Bunun üzerine (babam) Sa’d İbnu Ubâde durumunu Aleyhissalâtu vesselâm’a duyurdu. “Yüz sopa vurun!” emrettiler. Halk: “Ey Allah’ın Resulü! 0 buna zayıftır, buna dayanamaz, yüz sopa vurursak ölür!” dediler. Efendimiz: “Öyleyse, onun için yüz saçaklı bir hurma dalı alın ve ona o dal ile bir kere vurun!” buyurdular.”

MALINI MÜDAFAA EDERKEN ÖLEN ŞEHİTTİR

6756 – İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Kimin malının yanına (gasbetmek veya çalmak için) gidilir, bu maksatla mal sahibiyle mukatele edilir ve mal sahibi öldürülürse, o kimse şehit olur.”

6757 – Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Kimin malı zulüm yoluyla elinden alınmak istenir ve bu yolda öldürülürse, o kimse şehittir.”

HIRSIZA HADD

6758 – Âmir İbnu Sa’d’ın babası (Sa’d İbnu Ebi Vakkas) radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “(Üç dirhemlik) kalkan değerinde (bir malın çalınmasıyla) hırsızın eli kesilir.”

KÖLE ÇALARSA

6759 – İbnu Abbas radıyallahu anhüma anlatıyor: “Humusa ait kölelerden biri humus malından çalmıştı. Bu hâdise Resulullah’a haber verildi. Hırsızın elini kesmedi. “(Hepsi de) Allah Teâla hazretlerinin malıdır, bazısı bazısını çalmıştır” buyurdular.”

YANKESİCİ

6760 – Abdurrahman İbnu Avf anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Muhtelis (yankesici) kimseye el kesme cezası verilmez.”

MEYVE VE SEBZEDE EL KESİLMEZ

6761 – Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “Ne meyve sebebiyle ne de keser (denen hurma göbeği) hırsızlığı sebebiyle el kesilmez.”

MESCİDDE HADD UYGULANMAZ

6762 – Amr İbnu Şu’ayb an ebihi an ceddihi radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm mescidlerde hadd uygulanmasını yasakladı.”

TA’ZİR

6763 – Hz. Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: “On kamçıdan fazla ta’zir cezası vermeyin.”

ERKEK KARISINI YABANCI İLE YAKALARSA

6764 – Seleme İbnu’l-Muhabbık radıyallahu anh anlatıyor: “Haddlerle ilgili ayet nazil olunca, kıskanç bir adam olan Ebu Sâbit, Sa’d İbnu Ubâde’ye: “Sen hanımınla bir adamı yakalasan ne yapacağını zannedersin?” denildi.

“Kılıncımı her ikisine de vurur (gebertirim)! Dört tane şahit getirmemi mi bekleyeceğim? O vakte kadar herif işini tamamlar ve gider bile veya “Şöyle bir vak’a gördüm deyip de bana hadd vurmalarını ve ebediyen şahitlikten de düşmemi mi göze alacağım?” diye cevap verdi. Ravi der ki: “Onun bu sözleri Resûlullah’a haber verildi. Aleyhissalâtu vesselâm (önce): “Kılınç şahid olarak yeterlidir” ded ise de, sonra: “Hayır! Sarhoşun ve kıskancın bu işte birbirini takip etmelerinden korkarım!” buyurdular.”

ÖLEN BABASININ HANIMIYLA EVLENEN

6765 – Muâviye İbnu Kurre radıyallahu anh babası (Kurre İbnu İyâs)dan naklediyor: “Resülullah aleyhissalâtu vesselâm beni, babasının hanımıyla evlenmiş olan bir adama göndererek boynunu vurmamı ve malını müsadere etmemi emretti.”

YABANCIYI BABA DİYE İDDİA EDEN

6766 – İbnu Abbâs radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: “Kim, kendisini babasından başkasına nisbet ederse (yani onun oğlu olduğunu söylerse) veya mevlasından başka birini mevla (efendi) edinirse, Allah’ın, meleklerin ve bütün insanların lâneti üzerine olsun.”

6767 – Abdullah İbnu Amr radıyallahu anhüma anlatıyor: “Resulullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: “Kim (kendisine) babasından başkasını (baba diye) iddia ederse cennetin kokusunu hiç duymayacaktır. Halbuki onun kokusu beşyüz yıl uzaklıkta bulunup (hissedilir).”

KABİLEDEN BİRİNİ İNKÂR EDEN

6768 – Eş’as İbnu Kays anlatıyor: “Kinde heyeti içerisinde Resülullah aleyhissalâtu vesselâm’a geldim. Heyet mensupları beni kendilerinden üstün görürlerdi. Bu sebeple: “Ey Allah’ın Resülü! Bizden değil misiniz?” dedim. “Biz, Beni Nadr İbni Kinânedeniz, anamızı iffetsizlikle itham etmeyiz ve babalarımıza olan nisbetimizi reddetmeyiz!” buyurdular.

Ravi devamla der ki: “Eş’âs İbnu Kays derdi ki: “Kureyşli birinin, Nadr İbnu Kinâne’den olduğunu reddeden biri bana getirilse, ona mutlaka (iftira etti diye) hadd celdesi tatbik ederim.”

MUHANNİS

6769 – Safvân İbnu Ümeyye radıyallahu anh anlatıyor: “Biz Resülullah aleyhissalâtu vesselâm’ın yanında idik. Derken Amr İbnu Mürre radıyallahu anh geldi ve: “Ey Allah’ın Resulü! Allah bana musibet takdir etmiştir. Çünkü ben elimle def çalmaktan başka bir yolla rızıklanacağımı zannetmiyorum. Öyleyse bana fuhşa ait olmayan şarkı hususunda izin verin!” dedi. Aleyhissalâtu vesselâm şu cevapta bulundu: “Hayır! Sana izin veremem, bunda bir hayır, bir rıza yoktur. Sen yalan söyledin ey Allah’ın düşmanı! Allah seni temiz ve helal şeylerle rızıklandırdı, sen ise (kendi iradenle) aziz ve celil olan Allah’ın rızkından sana helal kıldıkları yerine, Allah’ın rızkından sana haram kıldığı rızkı ihtiyar ettin. Eğer bu yasaklama hükmünü daha önce sana ulaştırmış olsaydım şimdi sana hak ettiğin cezayı verirdim. Yanımdan kalk ve Allah’a tevbe et. Bilesin, bu yasaktan sonra (eski işini) yaparsan seni acı bir şekilde döveceğim ve ibret olsun diye saçını traş edeceğim, seni ailenden alıp sürgüne göndereceğim. Senin üstün başında taşıdığın varlığını Medine gençlerine ganimet olarak helal kılacağım.”

Ravi der ki: “Amr, (Resülullah’ın bu talimatından sonra, öyle fena ve rüsvay bir vaziyette kalktı ki, bunun derecesini ancak Allah bilir.

O çekip gidince Resülullah aleyhissalâtu vesselâm: “Bunlar asilerdir. Böyleleri tevbe etmeden ölürse, aziz ve celil olan Allah onları, Kıyamet günü, dünyada oldukları üzere muhannes (kadınlaşmış), çıplak ve insanlara karşı bir ince yaprakla olsun örtülmemiş vaziyette haşredecektir, ayağa kalktıkça yere yıkılacaklardır.”

HUL’ BÖLÜMÜ

1719 – Sevbân (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Ciddi bir sebep olmadan, kocasından hul’ yoluyla boşanan kadın, cennetin kokusunu alamaz.”

Tirmizî,Talâk 11, (1186,1187); Ebû Dâvud, Talâk 18 (2226); Nesâî, Talâk 34, (6,168).

Ebû Dâvud’un bir rivayetinde şöyle denmiştir: “Hangi kadın zevcesinden boşanma taleb ederse…” Ebû Hüreyre’nin Nesâî’de gelen bir rivayetinde: “Kocasından hul’ suretiyle boşanan kadınlar (günahça) münâfıklar gibidir” buyurulmuştur.

1720 – İbnu Abbâs (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Sâbit İbnu Kays İbni Şemmâs (radıyallâhu anh)’ın hanımı Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’e gelerek:

“Ben Sâbit’i ahlâk ve diyanetinden dolayı itab etmiyorum. Ancak İslâm’da küfre düşmekten korkuyorum -bu sözüyle nefret ettiğini söylemek istedi-” dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm):

“(Mehir olarak aldığın) bahçesini iade eder misin?” diye sordu. Kadın:

“Evet!” deyince, Sâbit’e:

“Bahçeyi al ve onu boşa!” dedi.

Buhârî, Talak 12; Nesâî, Talâk 34, (6,169); İbnu Mâce, Talak 22, (2056).

1721 – Nâfi, Safiyye (radıyallâhu anhâ)’nin bir azadlısından rivayet etmiştir: “Safıyye, kendine ait ne varsa hepsini vermek karşılığında kocasından ayrılmıştır da İbnu Ömer (radıyallâhu anhümâ) bunu yadırgamamıştır.”

Muvatta, Talak 32, (2, 565).

HULK (HUY) BÖLÜMÜ

1645 – Hz. Muâz İbnu Cebel (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bana: “Ey Muâz, insanlara karşı iyi ahlâklı ol!” dedi.”

Muvatta, Hüsnü’l-Hulk 1.

1646 – Hz. Ebu Hüreyre (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Mü’minler arasında imanca en kâmil olanı, ahlakça en güzel olanıdır. En hayırlınız da ailesine hayırlı olandır.”

Tirmizî, Rad  11, (1162); Ebu Dâvud, Sünnet 16, (4682).

1647 – Hz. Ebu’d-Derdâ (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Kıyâmet günü, mü’minin mizanında güzel ahlaktan daha ağır basan bir şey yoktur. Allah Teâla hazretleri, çirkin düşük söz ve davranış) sahiplerine buğzeder.”

Tirmizî, Birr 62, (2003, 2004); Ebu Dâvud, Edeb 8, (4799);

Tirmizî’nin bir rivayetinde şöyle dennıiştir: “Güzel ahlâk sahibi, ahlâkı sayesinde, namaz ve oruç sahibinin dereceisine ulaşır.”

1648 – Hz. Câbir (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “Bana en sevgili olanınız, kıyamet günü de bana mevkice en yakın bulunacak olanınız, ahlâkça en güzel olanlarınızdır. Bana en menfur olanınız, kıyamet günü de mevkice benden en uzak bulunacak olanınız, gevezeler, boşboğazlar ve yüksekten atanlardır.” (Cemaatte bulunan bâzıları): “Ey Allah’ın Resûlü! Yüksekten atanlar kimlerdir`?” diye sordular. “Onlar mütekebbir (büyüklük taslayan) kimselerdir!” cevabını verdi.”

Tirmizî, Birr ’77, (2019).

1649 – Nevvâs İbnu Sem’an (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a iyilik (birr) ve günah hakkında sordum. Bana şu cevabı verdi: “İyilik (birr), güzel ahlaktır. Günah da içini rahatsız eden ve başkasının muttali olmasından korktuğun şeydir.”

Müslim, Birr 15, (2553); Tirmizî, Zühd 52, (2390).