Çocukları Çizdikleri Resimlerden Tanıyalım

BAŞKALARIYLA İLİŞKİNİN BİR GÖSTERGESİ OLARAK RESİM

İletişim Kopukluğu

Yakın çevre ilişkilerini konu alan resimlerde açıkça ifade edilen şeylerin ötesinde çizimlerin öyle biçim ve içerik özellikleri vardır ki, bunlar çocuğun duygu ve tutumlarını simgesel olarak anlatır. Aile üyelerinin resmini çizerken, bu özellikler çocuk tarafından bilincinde olmaksızın dışa vurulur. Bu özelliklerin yorumlanması, yüzeysel yapının , altta yatan daha büyük bir gerçekliğin örtüsünden başka bir şey olduğuna inanan uzman için büyük bir önem taşır. Kendilerini dışlanmış hisseden çocukların resimlerinde çoğu zaman çocuğun kendini grubun dışında bıraktığı görülür.
Yalıtlanmışlık duyguları ayrıca uzaklıkla, psikolojik (ruhsal) alan gereksinmesiyle de ifade edilebilir; bu durumda çocuk kendisini, ana-babasından araya bir eşya yerleştirerek ayırır.

Aile içindeki iletişim yetersizliği , bazen de aile konulu bir resimde aile bireylerinin çizilmemesi şeklinde ifade edilebilir. Çocuk bu resimde, aile yerine, aile olarak algıladığı anneannesini çizerek anne ve babasından ne denli dışlandığını ifade etmektedir.

İletişimin sağlıklı olmaması, bazen de resmi kompartımanlaştırma şeklinde yansır.

Kompartımanlaştırma , ailenin bir üyesini diğerinden ayrılmasını gösteren bir kavramdır; böylece çevreyle sınırlanan her bir üye bir kutu içine yerleştirilmiş olur. Bu iletişim eksikliğini ve yalıtlanmışlık duygularını ifade eder.

Anne ve Baba Figürünü Abartarak Çizme:

Baskın nitelikteki anne ya da baba, bedensel büyüklüğü ne olursa olsun genellikle diğer aile bireylerine oranla daha büyük çizilir. Ancak bazı durumlarda anne figürünün çocuğun özenle çizmesi ona olan hayranlığından da kaynaklanabilir. Bu nedenle yorumun yapılabilmesi, aileyle ilgili ayrıntılı bilgi edinilmesine büyük ölçüde bağlıdır.

Kardeş İlişkileri ve Kardeş Kıskançlığı:

Kardeş varlığını kabul etmeme yada kardeş kıskançlığını dile getiren çeşitli resimle çocuklar çizmektedir çoğu resimlerde çocuk ailenin tüm bireylerini resmetmesine karşın kendisine yer vermemiştir. Bazı resimlerde de çocuk kendisini anne babasıyla çizmesine karşılık kardeşlerini çizmemiştir. Bazı esimlere çocuk tüm aile bireylerinin gözlerini belli bir yöne doğru çizmiş , kendi gözlerini ise ilgi odağı olan kardeşine yönelterek kıskançlık duygusunu ifade etmiştir. bazı resimlerde ise çocuğu abisine küçük,kendisine büyük olarak resmede çocuğun abisiyle rekabetine ilişkin duygularını net bir şekilde dile getirdiği görülmektedir.

Yitirilen babayı konu alan resimler

Babanın ölmesin rağmen çocuklar resimlerinde baba figürünün olması dikkat çeker. ölmüş olan babayı temsil eden figürdeki gözler ve ağız ailenin diğer üyelerinden farklı resmedebilir. babasını yitiren çocuk resmi istediğinde ata binmiş bir çocuk çizerek duygusal gereksinimini bu yolla telafiye çalışmıştır. resimdeki bazı farklı şekillerde sembolsel olarak babayı hitap eder. örneğin resimde dağ çizilmesi babanın sembolüdür.

YAKIN ÇEVRE ÖZELLİKLERİNİN YANSIMASI OLARAK RESİM

a) Parçalanmış Aileden Gelen Çocukların Resimleri

Resim bize sadece çocuklar hakkına bir takım bilgiler vermekle kalmaz, aynı zamanda onların düşünce yapılarıyla kendi aralarında ve yetişkinlerle olan ilişkilerindeki problemleri çözme biçiminide yansıtır. Parçalanmış aileden gelen çocuklar, resimlerinde içinde bulundukları ortamdaki mutsuzluklarıyla özlemlerini dile getirmeye çalışırlar.
Parçalanmış aile ortamı, değişik yaştaki çocukların farklı biçimlerde etkilenmektedir. Anne-babanın ayrılması sonucu çocuklarda görülen kısa süreli etkiler şöyle özetlenebilir:
Okul Öncesi Dönem Çocuklarında: Daha önceki ilkel davranış biçimlerine geri dönüş, aşır ilgi ve yardım isteği, anne-baba ayrılığında çocuğun kendini suçlaması, güvensizliğin başlaması, benlik saygısında azalma, bunalım görüntüsü, öğrenme problemleri
6-10 Yaştaki Çocuklarda: Anne babaya karşı öfkeli ve düşmanca tavırlar, Anne ve baba tarafından unutulma endişesi , Cinsellik ve bağımsızlık konularında olgunlaşmamış ergenlik ilgileri, Düşük okul başarısı , Özellikle matematikte düşük başarı , Düşük zeka bölümü (IQ)
Ergenlik Dönemindeki Gençlerde: Anne babaya karşı getirilen öfkeli ve düşmanca tavırlar, Bunalım gürültüsü, Düşük okul başarısı, Özellikle matematikte düşük başarı, Utanma , Gelecekte ekonomik durumların kötüleşeceğinden endişelenme
Yukarıda verilen özet bilgilerde de görüldüğü gibi, parçalanmış ailede gelen çocuk,yaş düzeyine, gelişim özelliğine , anne babanın kendisine gösterdiği zaman ve ilgiye koşut olarak farklı şekilde etkilenir.
Bazı resimlerde anne babaya olan özlemi yansıtan konular içermektedir. Anne ve Babasının birbirinden ayrılması babasının yurt dışında olmasına rağmen yine, birbirine sarılmış bir resim çizerek,b içindeki bulunduğu durumu anlatabilmektedir.
Anne-baba ayrılmış olan çocukların resimleri çok farklı olmakla beraber sorunlarını bu şekilde resmine yansıtmaktadır.

b) Aile İçindeki Baskıyı Dile Getiren Resimler

Çocuk bu resimlerde baba baskısına veya anne baskısına resmin içerisinde konu etmektedir. Bu şekilde çocuk sıkıntılarını,üzüntülerini veya dayak yemesini dile getirmektedir.
c) Sağlıksız ve Huzursuz Aile Ortamını Yansıtan Resimler

Bu resimlerde ise çocuk aile içerisindeki iletişim kopukluğu yalnızlık duygusu, içe kapanıklılığı, içinde bulunduğu olumsuz duyguları dile getirmektedir. Örneğin anne babanın kavgasına şiddet ve öfkenin olduğu, çalma davranışına aile içerisindeki hastalıkları dile getirmektedir.